İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Talep, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında, icra takibinin durdurulması yönündeki talebin reddine dair Mahkeme kararının istinafen incelenmesinden ibarettir.Eldeki dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. İİK'nun 72.maddesi uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemez. İcra takibinin niteliği önem taşımamaktadır....
İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Davacının talebi icra takibinden sonra açılan menfi tespit dosyasında tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına yönelik olması nedeniyle kanun hükmünün açıkça icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında takibin durdurulmasına yönelik tedbir kararı verilemeyeceği yönündeki düzenleme kapsamında mahkemenin ret kararı vermesi yerindedir....
İcra Hukuk Mahkemesi gerekçeli kararında T1 menfi tespit davasında davalı sıfatıyla taraf olmadığını ve bu sebeple bu tedbirin onu bağlamayacağı açıklanmış olsa da; menfi tespit davasının açılmasına sebebiyet veren senet protestosunda yalnızca senet lehtarı T5 başka kimsenin adına rastlanılmamış olup söz konusu senet, taraflarınca açılan menfi tespit davası akabinde alelacele ve sonradan ciro edildiğini, işbu ciro hem alacağın temliki hükümleri kapsamında olup kıymetli evrakın bahşettiği hukuki korumaları sağlayamaz hem de bu husus zaten genel mahkeme önünde üstelik teminata bağlanmış şekilde derdest bir yargılama konusu olduğunu, İlk derece mahkemesince en kötü ihtimalle İstanbul 7....
Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğundan, İİK 72/3. maddesindeki özel düzenlemeye göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında tedbir istenmesi halinde, borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın % 15'inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini isteyebileceği, Mahkemece talebin bu kapsamda değerlendirilmesi gerekmektedir. Mahkemece davadan önce başlatılmış olan takibin İİK 72 maddesi gözetildiğinde durdurulmasına karar verilemez. İtiraz üzerine verilen kararın gerekçesinde de ihtiyati hacze itirazdan bahsedilmiş olup, ihtiyati tedbirin itirazı olarak bir gerekçe yer almamaktadır. Mahkemece verilen karar bu nedenle hatalıdır....
İcra Müdürlüğü'nün 2012/10286 E. sayılı dosyasında müvekkilinin adresi dışındaki adrese İİK'nun 89'uncu maddesi uyarınca haciz ihbarnameleri gönderilerek, müvekkilinin malvarlığının haczedildiğini, İİK'nun 89'uncu maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasının süresinde olmadığından dolayı reddine karar verildiğini, bu nedenlerle davalı hakkında genel hükümlere göre menfi tespit davası açıldığını, ancak haciz baskısı nedeniyle ihtirazi kayıtla davalıya 305.711 TL ödeme yapılarak menfi tespit davasının kanunen istirdat davasına dönüştüğünü, yapılan ödemenin ileride haksız çıkması halinde davalıdan tahsil edilememe riski bulunduğunu belirterek, davalının malvarlığına ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkeme kararında; "...Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması kararına itiraza ilişkindir. Borçlunun sahtelik nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit davası, İİK'nun 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddedeki usule göre mahkemeden alınacak ihtiyati tedbir kararı ile icra takibi durdurulabilir. Sahtelik nedeniyle açılan menfi tespit davası gibi, Cumhuriyet Savcılığına aynı nedenle yapılan şikayet ve ceza mahkemesinde açılan dava da kendiliğinden icra takibini durdurmaz ve bekletici mesele yapılamaz. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 08.06.2016 tarih 2014/12- 1128 E., 2016/774 K....
GEREKÇE: Dava; üçüncü kişinin açtığı İİK 89/3.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır. Davacı, birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin usulüne uygun tebliğ edilmediğini, bu nedenle bu ihbarnamelere itiraz edilemediğini, takip borçlusuna ve takip alacaklısına borcunun olmadığını ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı ise davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi tarafından, "...davanın İİK. 89/3. maddesi gereği üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davası olduğu, İİK'nun 89. maddesi uyarınca açılacak menfi tespit davalarının 3.haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerektiği, 89/3 haciz ihbarnamesinin davacıya 20.08.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise 15 günlük süre dolduktan sonra 11/03/2021tarihinde açıldığı, yasada öngörülen işbu sürenin hak düşürücü süre olduğu, davacının ıslaha yönelik talebine itibar edilmediğinden, davanın hak düşürücü süre yönünden usulden reddine" karar verilmiştir....
Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, taraflar arasındaki ticari ilişki gereğince davacının davalıya takip miktarları kadar borçlu olmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kabulüne, birleşen ....Mahkemesi'nin 2012/241 Esas sayılı dosyası ile açılan davanın kısmen kabulüne davacının davalıya 530.494,75 TL borçlu olduğunun, bu miktar dışındaki fazla talep yönünden ise borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, menfi tespit davasıdır. Mahkemece davacının borçlu olmadığı miktar belirlenip bu miktar üzerinden menfi tespit hükmü kurulması gerekirken olumlu tespit kararı şeklinde karar verilmesi doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir....
İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, kanun maddeleri ve yerleşik içtihatlardan da anlaşılacağı üzere kendisine 89/3 haciz ihbarnamesi gönderilen üçüncü şahıs ancak menfi tespit davası açarak söz konusu ihbarnameye itiraz edebilmektedir, ancak ava açmak için kanun koyucu 15 günlük bir süre sınırı koymuştur, menfi tespit davası açacak olan üçüncü şahıs, bu hakkını ancak 89/3 haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde kullanabilir, dolayısıyla sorumlu hale gelmesi gerekmektedir, davacını işbu menfi tespit davasının İİK 89/3 maddesi kapsamında açılan menfi tespit davası olduğundan söz konusu madde öngörülen 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açıldığından işbu davanın süreden reddine karar verilmesi gerektiğini, dava dışı borçlu ... Yağ Pet. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti malları üzerinde halihazırda çok sayıda haciz bulunduğunu, ... Ltd. Şti yetkilisi olan ...'...
Akabinde davalı ... aleyhine, spor klübünün ... prim borçlarından sorumlu olmadığı iddiasıyla yine asliye hukuk mahkmesinde menfi tespit davası açmış ve iş bu iki dava birleşmiştir. Birleşme sonrası asliye hukuk mahkmesince görevsizlik kararı verilmesi üzerine dosyanın geldiği iş mahkemesi tarafından, davalı ... aleyhine açılan davanın tefrikine karar verilmiş ve davalı ... Spor Klübü Derneği aleyhine açılan dava yönünden görevsizlik kararı verilmiştir. Bu halde, öncelikle irdelenmesi gereken konu davacının yönetim kurulu üyesi olup olmadığının tespiti istemidir. Menfi tespit dava dosyasının, bu davayı bekletici mesele yapması gerekir. Hal böyle olunca; dernek aleyhine açılan ve dernek üyeliğinin tespiti ile üyeliğin iptali istemine ilişkin davanın 4721 sayılı TMK hükümlerine göre Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK.’nın 21. ve 22. maddeleri gereğince ... 3....
