Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK'nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2023/27 Esas KARAR NO: 2023/562 TALEP: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) TALEP TARİHİ: 11/01/2023 KARAR TARİHİ: 15/09/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP:Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Talebe konu konu ------- Bankası ------- -------- şubesine ait, ------- seri numaralı, Keşidecisi -------şirketi Olan, 31.12.2022 keşide tarihli, keşide yeri --------, 275.924,85 TL bedelli çekin sehven çamaşır makinesinde yıkandığını, çekin tahsilatının imkansız hale geldiğini beyanla çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE: Talep, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayii nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818....
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle kıymetli evrak iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çek imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/743 Esas KARAR NO : 2022/360 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 12/11/2021 KARAR TARİHİ : 21/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ------bulunduğunu, söz konusu çeklerin müvekkilinin pantolonunun cebinde unutulmuş olup çamaşır makinesinde yıkanmak suretiyle zayi olduğunu, zayi olan çeklerin mevcut hallerini dilekçe ekinde sunduklarını, çekleri bankalardan talep ettiklerini, bankaya ibraz etmek üzere taraflarına zayi olan çeklerin yerine geçebilecek evrakın tayin edilmesi için----- keşidecesi -----Numaralı çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/720 Esas KARAR NO: 2022/658 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/11/2021 KARAR TARİHİ : 22/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ----- dolayı ciro ederek müvekkili şirkete göndermiş olduğu ---- numaralı, --------adet çekin kaybolduğunu ve tüm aramalara rağmen bulunamadığını, çekin kötü niyetli kişi veya kişilerin eline geçmesi halinde müvekkili şirketin çok büyük zarara uğrayacağı, iş bu çekin karşılığını tahsil etme güçlüğüne düşeceği ve hatta çeki eline geçiren kişi veya kişilerce işbu çekin karşılığının gerek kendisinden gerekse çekin keşidecisinden tahsil edilme tehlikesi bulunduğunu belirterek, ---- borçlusu ---- olan çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/287 KARAR NO : 2022/309 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 19/04/2022 KARAR TARİHİ : 20/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı 19/04/2022 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; keşidecisi ..--- bedelli çekin rızası dışında elinden çıktığını ya da kaybolduğunu, çekin kötü niyetli kişilerin eline geçmesine ve ileride telafisi mümkün olmayan sonuçlara sebebiyet verilmemesi için öncelikle çek üzerine ödeme yasağı konulmasını, dava sonunda iptalini talep etmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibariyle TTK'nın 818/s madde hükmü delaletiyle, aynı kanunun 757.madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çekin iptali isteğine ilişkindir. Zayi nedeniyle çek iptali davası ancak zayi edildiği bildirilen çek hamil tarafından açılır. Yargı yetkisini, Anayasanın 9....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/333 Esas KARAR NO : 2022/301 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 04/04/2022 KARAR TARİHİ : 06/04/2022 KARARIN YAZILMA TARİHİ : 06/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; müvekkilinin ...'ın keşidecisi olduğu 30/12/2022 keşide tarihli, ...... seri numaralı, 100.000,00 TL bedelli, keşide yeri İzmir olan ve ...... bankası ...... şubesi ....... Şubesine münhasır kıymetli evrak çekin zayii olduğunu, çekin kötü niyetli 3. şahısların eline geçebileceğini belirterek çek hakkında ödeme yasağı kararı verilmesine ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İşbu dava; zayii nedeniyle kıymetli evrakların bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır. HMK gereğince öncelikle dava şartlarının incelenmesi gerekmektedir....
Davacının keşidecisi sıfatıyla bu davayı açtığı ve keşideci olduğunun davacının kendi kabulünde olduğu, bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, ancak keşidecinin zayi nedeniyle çek iptali isteme hakkı bulunmadığı, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkının 6102 sayılı TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişinin senede bağlı alacak hakkı olan yetkili hamil de olduğu, keşidecinin (hesap sahibinin) iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmadığı, dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait oldukları, TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818-(1)s) maddesi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği, esasen zayi olmuş çek hakkında keşidecinin, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabileceği veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açması mümkün olduğu ve dolayısıyla bu halde...
Davacının keşidecisi sıfatıyla bu davayı açtığı ve keşideci olduğunun davacının kendi kabulünde olduğu, bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, ancak keşidecinin zayi nedeniyle çek iptali isteme hakkı bulunmadığı, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkının 6102 sayılı TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişinin senede bağlı alacak hakkı olan yetkili hamil de olduğu, keşidecinin (hesap sahibinin) iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmadığı, dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait oldukları, TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818-(1)s) maddesi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği, esasen zayi olmuş çek hakkında keşidecinin, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabileceği veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açması mümkün olduğu ve dolayısıyla bu halde...
Zira zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Banka çek hesabı sahibi olduğu ve çeklerin boş olduğu hususları dikkate alınarak gerek çek hesabı sahibinin kıymetli evrakın iptalini talep edemeyeceğini gereksiz tedavüle çıkması çek hakkında iptal talebinde bulunulmasına hukuki yarar olmadığından çek iptali davasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
