İş kazasının oluşumuna etken kusur oranlarının saptanmasına yönelik incelemede; ihlal edilen mevzuat hükümlerinin, zararlı sonuçların önlenmesi için koşulların taraflara yüklediği özen ve dikkat yükümüne aykırı davranışın doğurduğu sonuçların ayrıntılı olarak irdelenmesi, kusur aidiyet ve oranlarının gerekçeleriyle birlikte ortaya konulması gerekir. Somut olayda; hükme esas alınan 20.01.2020 tarihli kusur raporunun, iş kazasının meydana geldiği alandan seçilen ve aynı zamanda işçi sağlığı ve iş güvenliği uzmanı bilirkişiler tarafından ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlendiği, gerekçeli, hüküm tesisine elverişli ve yeterli olduğu, kusur aidiyet ve oranlarının dayanakları belirtilmek suretiyle tespit edildiği, gerek Kurum sigortalısının hak sahipleri tarafından aynı olay nedeniyle açılan Bursa 4....
Yukarıda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere, dava dışı sigortalı ile davalı işverenin kusur durumlarının tespiti için alınan bilirkişi heyet raporunun ehil ve konusunda uzman bilirkişiler tarafından tanzim edildiği, bilirkişiler tarafından tanzim edilen kusur durumunun tespitine ilişkin raporun kapsamlı, gerekçeli ve denetime elverişli olduğu gibi dosya kapsamına, delil durumuna ve somut olayın meydana geliş şekline de uygun olduğu, taraflara izafe edilen kusur oranlarının tarafların somut olaydaki yükümlülükleri ile de örtüştüğü ve kusur oranlarının hakkaniyete uygun olarak tasnif edildiği, bilirkişi heyet raporunun tarafların görev ve sorumlulukları ile kusur oranlarının belirlenmesi açısından da dosya kapsamı ile örtüştüğü, ayrıca işbu dosyada kusur durumunun tespitine ilişkin alınan bilirkişi heyet raporu ile maddi ve manevi tazminat dosyasında alınan bilirkişi heyet raporunun ve ceza dosyasından alınan bilirkişi raporlarının kusur oranları ve sorumluların belirlenmesi açısından...
İş kazasının oluşumuna etken kusur oranlarının saptanmasına yönelik incelemede; ihlal edilen mevzuat hükümleri, zararlı sonuçların önlenmesi için koşulların taraflara yüklediği özen ve dikkat yükümüne aykırı davranışın doğurduğu sonuçlar, ayrıntılı olarak irdelenip, kusur aidiyet ve oranları gerekçeleriyle ortaya konulmalıdır. Eldeki davada ise; Mahkemece kusur oran ve aidiyetinin tespiti amacıyla alınan ve hükme esas kılınan 15.07.2015 havale tarihli bilirkişi raporunda davalı işverenin %30, kazalı işçinin ise %70 oranında kusurlu oldukları, belirtilmişse de kusur oran ve aidiyetlerinin maddî olayla uyum içinde olması, ayrıntılı gerekçelerle tespiti gerekir. Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler uyarınca araştırma yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki bir menfaat bulunmadığını, mahkemenin iş bu davaya bakmakta yetkili ve görevli olmadığını, yetkili ve görevli mahkemelerin İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, davaya konu kazaya karışan ..... plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi nezdinde sigortalı olduğunu, müvekkili şirketin sigortalısının kusuru oranında hasardan sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin aracın rayiç bedelinden sovtaj kısmını düşerek kalan bakiye olarak %50 kusur oranına göre 23/03/2023 tarihinde 25.250 TL ödeme yapıldığını ve yapılan ödeme ile müvekkili şirketin herhangi bir sorumluluğu kalmadığını, kazada kusur oranlarının tespiti için rapor aldırılması gerektiğini belirterek, öncelikle davanın yetkili ve görevli İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini mahkeme aksi kanaatteyse davanın esastan reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır....
İş kazasının oluşumuna etken kusur oranlarının saptanmasına yönelik incelemede; ihlal edilen mevzuat hükümleri, zararlı sonuçların önlenmesi için koşulların taraflara yüklediği özen ve dikkat yükümüne aykırı davranışın doğurduğu sonuçlar, ayrıntılı olarak irdelenip, kusur aidiyet ve oranları gerekçeleriyle ortaya konulmalıdır. Buna göre; işverenin ve üçüncü kişilerin iş kazasındaki kasıt veya kusurunun tespiti amacıyla; iş kazasının oluşumuna ilişkin maddi olguların eksiksiz biçimde saptanması, sorumluluğu gerektiren her koşulun, kendi özelliği çerçevesinde araştırılıp irdelenmesi, işveren ve diğer ilgililerin kusur oran ve aidiyetlerinin belirlenmesi gerekir....
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının kazanç kaybının indirim yapılacağı gibi yine manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır. Somut olayımızda, mahkemece hükme esas alınan 3 kişilik kusur raporu ile Karşıyaka 1. İş Mahkemesi'nin 2010/395 Esas sayılı dosyasında alınan 3 kişilik kusur raporunu hazırlayan bilirkişilerin aynı olduğu ve iki rapor arasında çelişki olduğu halde mahkemece anılan raporlardaki kusur dağılımları arasındaki çelişki giderilmeden 31/05/2010 tarihli kusur raporu esas alınarak sonuca varılması isabetsiz olmuştur....
Mahkeme tarafından, davalı malik/sürücü ... kazadaki kusuru oranında, davacının rücu hakkının bulunacağı doğru biçimde değerlendirilmiş olup, kazadaki kusur oranlarının tespiti amacıyla alınan 05.05.2014 tarihli bilirkişi raporuyla da davalının kazadaki kusur oranı % 75 olarak saptanmıştır. Davacının ödeme yaptığı ölenin hak sahiplerinin tazminat alacaklarının hesaplanması bakımından ise, 05.05.2014 tarihli bilirkişi heyeti raporuyla 32.190,00 TL. tazminat hesaplandığı görülmektedir. Mahkeme tarafından, davalının kazadaki kusuru oranında davacının rücu hakkı bulunduğu gerekçesiyle, davacının ödediği 16.746,00 TL'den % 25 kusur indirimi yapılarak hüküm tesis edilmiş ise de; mahkemenin uygulaması hatalı olmuştur....
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının kazanç kaybının hesaplanmasında sigortalının kusuru oranında tespit olunan kazanç kaybından indirim yapılacağı gibi manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır. İnsan yaşamının kutsallığı çevresinde işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve işgüvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu olay tarihinde yürürlükte olan İş Kanununun 77.maddesinin açık buyruğudur....
Buna göre; işverenin/üçüncü kişilerin iş kazasındaki kasıt veya kusurunun tespiti amacıyla; iş kazasının oluşumuna ilişkin maddi olguların eksiksiz biçimde saptanması, sorumluluğu gerektiren her koşulun, kendi özelliği çerçevesinde araştırılıp irdelenmesi, davalı ve diğer ilgililerin kusur oran ve aidiyetlerinin belirlenmesi gerekir. Bu kapsamda kesinleşen ceza davasındaki maddi olgu dikkate alındığında hükme esas alınan kusur raporunun sigortalının kusur oranı yönüyle oluşa uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece özellikle ceza davasında kesinleşen maddi olgu gözetilerek konusunda uzman sayılacak kişilerden oluşturulacak bilirkişi heyetinden kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınması gereklidir. Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik araştırma, inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O hâlde, davacı Kurum ve davalı ... San....
İş kazasının oluşumuna etken kusur oranlarının saptanmasına yönelik incelemede; ihlal edilen mevzuat hükümleri, zararlı sonuçların önlenmesi için koşulların taraflara yüklediği özen ve dikkat yükümüne aykırı davranışın doğurduğu sonuçlar, ayrıntılı olarak irdelenip, kusur aidiyet ve oranları gerekçeleriyle ortaya konulmalıdır. Eldeki davada ise; Mahkemece kusur oran ve aidiyetinin tespiti amacıyla alınan ve hükme esas kılınan 21.10.2014 tarihli bilirkişi raporunda davalı işveren vekili ...'in %90, ...'nın %10 oranında kusurlu oldukları, belirtilmişse de işverenin kusurunun irdelenmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece yapılacak iş , maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak, olayın gerçekleştiği iş kolunda iş güvenliği bakımından uzman kişilerden oluşan bilirkişi heyetinden işverenin kusurunun da irdelendiği kusur raporu alınıp, sonucuna göre karar vermek gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
