Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı kooperatif tarafından davalıdan aidat alacağı ve tapu tahsis bedelinin tahsili için başlattığı icra takibine davalının itirazı üzerine itirazın iptali istemli huzurda görülen dava açılmıştır. Mahkememizce denetime elverişli olarak düzenlendiği kabul edilen bilirkişi raporunda belirtildiği üzere; davacı kooperatifin icra takibine konu ettiği tapu tahsis bedeli ile aidat alacaklarının kooperatif genel kurul kararlarıyla uyumlu olduğu, davalının kooperatif üyeliğini ve bu üyeliğe bağlı tüm hak ve alacakları ...'...
Kooperatif tarafından taşınmazın ortağa tahsisi, mülkiyeti geçiren bir işlem olmayıp, kooperatifle olan iç ilişkide bir hak bahşeden ve koşulları oluştuğunda kooperatife karşı tapu iptal ve tescil talebinde bulunma hakkı yanında ortağa, tahsis hakkına karşı yapılan haksız saldırılarda üçüncü kişilere karşı müdahalenin men'i ve ecrimisil davası açmaya izin veren bir haktır. Daire satımında üyelik, kendiliğinden alıcıya satım ile birlikte geçmez. Satıcının üye olması ve üyeliğinin alıcı tarafından ayrıca devir alınması gerekmektedir. Üyelik ayrıca devredilmedikçe satıcının üyeliği kooperatif nezdinde devam eder. Satıcının üye olması, alıcının bu üyeliği ayrıca devir alması, devir alanın kooperatif üyelik koşullarını taşıması halinde kooperatifin bu kişiyi 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 14/3. ve anasözleşmenin 17/2. maddesi uyarınca ortaklığa kabul etmesi zorunludur....
İhraç edilen üyelerin, kooperatif üyeliği nedeniyle sağladıkları hak ve menfaateri de iade etmeleri gerekir. Taşınmazlar, davalılara kooperatif üyeliği nedeniyle tahsis edilmiştir. Kooperatif, faaliyetini sürdürmekte olup henüz ferdileşmeye geçilmemiş ve tasfiye yapılmamıştır. Üyeliğin tespiti ile ihraç kararının iptali konusunda davalılarca açılmış bir dava bulunmamasına rağmen, 6100 sayılı HMK'nun 26. (HUMK'nun 74.md.) maddesindeki emredici hükmün aşılması doğru görülmemiştir. 2-Davalı ...'ın temyizi istemi yönünden; Davalı, kooperatif üyesi olan ....an 01.10.1996 tarihinde, kooperatifçe tahsisi yapılan taşınmazı satınalmıştır. Kooperatif ortağından taşınmaz satınalan kişi, kooperatif ortaklığını da devralmadıkça kural olarak kooperatife karşı borçlu olmaz. Üyeden taşınmaz alınması ile birlikte üyelik de doğrudan geçmemektedir. Üye olmayan bir kişinin de ihracı ve üyelikten bağımsız olarak edinilen taşınmazın tapu kaydının iptali mümkün değildir....
Eşler arasında başka mal rejimi seçilmediğinden 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM.nin 170. m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar (TMK.nun 225/2. m) yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202.m).Dava konusu 844 parsel üzerindeki 1 nolu bağımsız bölüm 04.05.2001 tarihinde kat mülkiyeti yoluyla Uydukent Yapı Koop.adına tescil edilmiş,05.03.2004 tarihinde tahsis yoluyla davalı ... adına tescil edilmiş, 18.11.2004 tarihinde ise davalının babası Halil Çiğdem’e devredilmiştir.Dava konusu taşınmaz kooperatif üyeliği yolu ile edinilmiş olup davalı 10.11.2002 tarihinde kooperatif üyesi olmuştur....
KARŞI OY YAZISI Davacı, Türk Medeni Kanununun madde 194. hükmüne göre "kooperatif kaydına" aile konutu şerhi verilmesini isteyerek davalı eşine husumet yöneltmiştir. Yerel mahkeme "Türk Medeni Kanununun 194. maddesi uyarınca davalının ...adresindeki taşınmazın KOOPERATİF ÜYELİĞİ kaydına aile konu şerhi konulmasına" karar vermiştir. Uygulama Türk Medeni Kanununun hükümlerine açık aykırılık oluşturmaktadır. 1-Aile Konutu şerhi Türk Medeni Kanununun madde 194/3.hükmüne göre sadece sadece TAPU KÜTÜĞÜNE konulabilir. Başka bir anlatımla KOOPERATİF ÜYELİĞİ KAYDINA şerh konulamaz 2-... kişinin tapu kaydına dahi aile konutu şerhi konulamaz. Ancak bireysel mülkiyete geçilmişse o konuta aile konutu şerhi konulabilir. Kabul şekli bakımından; Kooperatifin yer almadığı bir davada kooperatif kayıtları üzerinde değişiklik yapılması mümkün değildir. Farklı düşünüyorum....
Tüm dosya kapsamına göre; 1163 sayılı kooperatifler kanununa göre kooperatif üyesinin, üyeliği gereği kendine tahsis olunan taşınmazın, tapu iptal ve tescilini isteyebilmesi için öncelikle kooperatifin üyesi bulunması ve bu üyeliği gereği kooperatife karşı tüm parasal (akçeli) yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ödemelerin tamamını gerçekleştiren diğer kooperatif üyeleriyle eşit durumda olduğunu ispatlaması gerekeceği ayrıca 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 23. Maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesi gereğince, kooperatif ortakları hak ve yükümlülüklerde eşit olduğundan, davacıyla aynı durumda olan birçok ortağa borca rağmen tapularının verilip verilmediğinin belirlenmesi gerekeceğidir. Kooperatif ana sözleşmesinin 62. maddesi uyarınca konutlar maliyet bedelleri kesinleştikten sonra ortaklar veya temsilcilerin katılımı ile noter önünde çekilecek kura ile dağıtılacağını, konutların 59/2 maddesine göre (2....
Hukuk Dairesi'nin 2021/235 E. 2021/297 emsal kararına konu uyuşmazlıkta da davacı taraf kooperatif üyesi olduğunu belirtmişken davalı kooperatif davacının kooperatif üyesi olmadığını iddia etmiş olup daire tarafından ; "Özetle, davacı, harici satımla aldığı hisseyi, şifahi sözleşme ile davalı Kooperatife devrettiğini ve üyelik kaydının yapıldığını beyanla kendi üyeliğine dayalı hak iddiasında bulunmaktadır. Davacının talebi Kooperatif üyeliği iddiasına dayalı olup, bu talebin babası Halit Alkan'ın yaptığı KKİS ile ilgisi bulunmadığını öne sürmektedir. Somut uyuşmazlıkta, davacının davalı Kooperatifte üyeliğinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi, üyeliğinin bulunması halinde hak sahipliğinin ve üyeliğe dayalı taleplerinin araştırılması gerekmektedir." denilerek işin esası incelenmiştir....
K. kooperatif üyeliği bulunmadığı gibi, alınan bilirkişi raporlarından da o tarih itibariyle kooperatifin de borç paraya gereksinimi olduğu anlaşıldığından, davacının davalı kooperatife borç para verdiği kabul edilerek, takip tarihi itibariyle davacının kooperatif üyeliği nedeniyle borcunun bulunup bulunmadığı kooperatif defter ve kayıtları ile taraf delilleri toplanarak gerektiğinde bilirkişiden ek rapor alınarak, kooperatife borcu varsa, davalı kooperatife borç olarak verildiği anlaşılan paradan mahsup edilerek ve oluşan usuli müktesap haklar da gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Davalı vekili, dava dışı ... ile kooperatif arasında yapılan sözleşmeyle 30.03.2005 tarihinde doğrama işi karşılığında üç üyelik verildiğini, ancak hiçbir iş yapılmadığı için 03.04.2006’da sözleşmenin feshi ve yönetim kurulu kararı ile bu kişinin üyeliklerinin sona erdirildiğini, bu nedenle davalıların üye olmadıklarını savunmuştur. Mahkemece, davacıların kooperatif kayıtlarında adlarına rastlanmadığı ve devralınan üyeliklerin sona erdiği gerekçesiyle, davanın reddine karar vermiş; hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş ise de davalı kooperatif ile davacıların üyeliği devraldıklarını ileri sürdükleri dava dışı ... arasındaki sözleşme ilişkisi ile kooperatif üyeliği ilişkisi birbirinden farklı ilişkilerdir. Dava dışı ...’nın başlangıçta kooperatif üyesi olduğu davalı kooperatifin kabulündedir....
Kooperatif tarafından taşınmazın ortağa tahsisi, mülkiyeti geçiren bir işlem olmayıp, kooperatifle olan iç ilişkide bir hak bahşeden ve koşulları oluştuğunda kooperatife karşı tapu iptal ve tescil talebinde bulunma hakkı yanında önceliğe dayalı üstün hakka sahip olan ortağa, kooperatifin tahsis yaptığı başka üyeden üyeliği devir alan ya da böyle bir üyeden sadece taşınmazı satın alan (iyiniyetli olmayan) 3. kişilere karşı tapu iptali ve tescil, tahsis hakkına karşı yapılan haksız saldırılarda üçüncü kişilere karşı müdahalenin men'i ve ecrimisil davası açmaya izin veren bir haktır....
