"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Asıl ve birleşen davada taraflar arasındaki basın yoluyla kişilik haklarına saldırının hukuka aykırılığının tespiti ve manevi tazminat davalarından dolayı yerel mahkemece verilen gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın; Dairemizin 11/12/2019 gün ve 2017/2092 esas 2019/5937 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla HUMK’un 440-442. maddeleri uyarınca tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü....
Dava, basın yoluyla kişilik haklarına saldırıdan kaynaklanan davacı şirketin kişilik haklarını ihlal edilmesi ve şirketin ticari itibar kaybına uğratması gerekçelerine dayanan, TMK’nun 25.maddesi gereğince davalı tarafından gerçekleştirilen saldırının hukuka aykırılığının tespitine, saldırıya son verilmesine ve manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Yukarıda tespiti yapılan dava konusu uyuşmazlık TTK kapsamında düzenlenmemiş olup, mutlak ticari dava olmadığı kuşkusuzdur....
Dava, internet yoluyla yapılan yayının kaldırılması, saldırının hukuka aykırılığının tespiti ve durdurulması, aynı sitede aynı sayfadan duyurulması istemlerine ilişkindir....
hukuka aykırılığının tespiti, soyadının kullanılmasının engellenmesi ve kararın yayınlanması istemine ilişkindir....
Öte yandan 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 24. maddesinde; “Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hakimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebileceği”, 25. maddesinde; “Davacı, hakimden saldırı tehlikesinin önlenmesini, sürmekte olan saldırıya son verilmesini, sona ermiş olsa bile etkileri devam eden saldırının hukuka aykırılığının tespitini isteyebileceği, davacı bunlarla birlikte, düzeltmenin veya kararın üçüncü kişilere bildirilmesi ya da yayımlanması isteminde de bulunabileceği” düzenlenmiştir. 5651 sayılı yasa, internet ortamındaki yayınlar nedeniyle kişilik haklarının saldırıya uğraması durumunda hangi usul ve esaslara göre mücadele edileceğini düzenlemekte olup bu yönüyle 4721 sayılı Medeni Kanuna göre özel yasa durumundadır. Özel yasada bir düzenlemenin varlığı halinde öncelikle uygulanacağı da hukukun genel kuralıdır. Kaldı ki 5651 sayılı yasada somut olaya ilişkin görev yönünden özel bir düzenleme de içermektedir....
Dava dilekçesi içeriğinden davanın “kişilik haklarına saldırı mahiyetindeki paylaşımların/açıklamaların önlenmesi” talebini içerdiği ancak ilk derece mahkemesi tarafından ön inceleme duruşma tutanağında uyuşmazlığın “manevi tazminat davası” olarak yanlış nitelendirildiği görülmüştür. Türk Medeni Kanunu 24. maddesi “Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hakimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir. Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkça, kişilik haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır." Aynı Kanunun 25. maddesinde ise; "Davacı, hakimden saldırı tehlikesinin önlenmesini, sürmekte olan saldırıya son verilmesini, sona ermiş olsa bile etkileri devam eden saldırının hukuka aykırılığının tespiti istiyebilir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece verilen ara kararda özetle; dava dilekçesinde Türk Medeni Kanununun 25. maddesine göre kişilik haklarına yönelik saldırının hukuka aykırılığının tespiti ile durdurulmasının, kaldırılmasının ve üçüncü kişilere duyurulmasının talep edilerek Türk Medeni Kanunu kapsamında kişilik hakları kapsamına giren taleplerde bulunulması, davanın şahıs varlığına ilişkin bir dava olup malvarlığı haklarına ilişkin bir dava olmaması, şahıs varlığına ilişkin davalarda aksine düzenleme yoksa asliye hukuk mahkemesinin görevli olması nedenleri ile mahkememiz görevsiz olduğundan davanın dava şartı noksanlığı nedeni ile usulden reddine, talep halinde dava dosyasının genel görevli Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığı, davanın Türk Ticaret Kanununun 4. maddesi, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 2. maddesinin 1. fıkrası, 114. maddesinin 1. fıkrasının c bendi ve 115. maddesinin 2. fıkrasının 1. cümlesi gereğince...
Türk Medenî Kanununun 24. maddesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının unsurları belirtilmiş ve hukuka aykırılığı açıklanmıştır. 25. maddesinde ise, kişilik haklarına karşı yapılan saldırının dava yolu ile korunacağı açıklanmıştır. Somut olayda; davacı taraf dava dilekçesinde, davalının davacı şirketi, ...ya, ...ya, ...e, ...ne, ... Bakanlığına ve aklına gelen her türlü birime şikayet ettiğini, bu şikayetlerle de yetinmeyip gazetelere beyan vermek suretiyle ya da kişisel facebook sayfasında resim veya firma ismini zikretmek suretiyle video paylaştığını, sürekli surette kendileri ile uğraştığını beyan ettiğinden, olayda sadece haksız fiil hükümlerinin uygulanma olanağı bulunmamaktadır....
Mahkemece, davalının sadece tur hizmetini yerine getirememesinin kişilik haklarına saldırı olarak kabul edilemeyeceği, dinlenen tanık beyanlarına göre davacının kişilik haklarına yönelik bir saldırının varlığı da ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Borçlar Kanununun 49. maddesine göre kişilik hakları haksız saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat isteyebilir. Aynı Kanunun 98. maddesi delaletiyle sözleşmeye aykırılık halinde de 49. maddenin uygulanacağı tartışmasızdır. Kişinin onuru, saygınlığı gibi kişilik haklarını oluşturan değerlere ve Anayasa ile güvence altına alınan temel hak ve hürriyetlere saldırı halinde manevi bir zarar, başka bir ifade ile kişilik hak ve değerlerinde irade dışında gerçekleşen bir eksilmenin oluştuğunun kabulü gerekir....
Aynı yasanın 9. maddesinde ise içerik nedeniyle hakları ihlal edilen kişilerin önce içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına müracaat etmesi gerektiği, iki gün içerisinde talebi yerine getirilmez ise 15 gün içinde Sulh Ceza Mahkemesine başvurarak içeriğin yayından çıkarılmasını talep edebileceği düzenlenmiştir. Diğer yandan MK'nun 24. maddesine göre "hukuka aykın olarak kişilik haklarına saldırılan kimse, hakimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir." MK 25 "Davacı hakimden, saldırı tehlikesinin önlenmesini, sürmekte olan saldırıya son verilmesini, sona ermiş olsa bile etkileri devam eden saldırının hukuka aykırılığının tespitini isteyebilir" hükümleri getirmiştir. Öğretide belirli bir olayı düzenleyen iki ayrı kanun aynı zamanda yürürlükte olduğu durumlarda yasaların olayı düzenleyen hükümleri arasında bir çelişki yoksa sorun da yoktur....
