KARAR Davacılar, 2.8.1994 başlangıç tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi ile davalının kiracı olup ödenen kiranın emsal ve rayice göre çok düşük kaldığını , edimler arasındaki dengenin aleyhine katlanılamaz ölçüde bozulduğunu ileri sürerek, aylık kiranın dava tarihinden itibaren 2.000,00 YTL. olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, uyarlama koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir....

Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacı kooperatifin malik olduğu taşınmazı, davalı şirkete 20.10.1999 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesi ile 15 yıllığına aylık 471,00 TL bedelle kiraya verdiğini, sözleşmede yıllık artışın her yıl mayıs ayında DİE'nin açıkladığı oranlar nispetinde olacağının kararlaştırıldığını, ancak zaman içinde meydana gelen ekonomik değişimler, yüksek enflasyon, hayat şartlarının ağırlaşması nedeniyle artışlar nedeniyle 2.200 TL'ye olaşan kira bedelinin çok düşük kaldığını iddia ederek,kira bedelinin 01.05.2007 tarihinden itibaren aylık 5.000 TL olarak uyarlanmasını talep ve dava etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesi ile; uyarlama şartlarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir....

İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; ihtiyati tedbirlerin en temel amacının, hakkın ya da hak sahibini karşılaştığı tehlikelerin bertaraf edilmesini, bu tehlikelerin yol açabileceği telafisi güç veya imkansız zararların veya tehlikenin önlenmesinin amaçlandığını, bu nedenle mahkemenin ihtiyati tedbir taleplerinin reddi yönündeki kararın doğru olmadığını, taraflar arasında ki kira sözleşmesinin şartlarının günümüze kadar değiştiren bir çok olay yaşandığını, yaşanan pandemi, ekonomik kriz, yüksek enflasyon ve kira bedellerindeki artış gibi hususlar dikkate alındığında, her bir taşınmaz için sözleşmede belirlenen aylık 2.125,00- TL kira bedelinin bir hayli düşük kaldığını, sözleşmeyi imzalarken mevcut olan dengenin sonradan bozulduğunu, bu bozulma sonucunda müvekkillerinin sözleşmeyi bu haliyle ifa etmesini beklemenin doğru olmadığını, bu dava ile uyarlama istemindeki amacın sözleşmenin feshi veya dönme olmadığını, uyarlama talepli olarak açılan davalarda ihtiyati...

No:4 K:3 D:4 Caddebostan Kadıköy İstanbul adresinde bulunan taşınmaza ilişkin olarak 15/09/2014 kira başlangıç tarihli 1 yıl süreli 4.000,00 TL aylık kira bedelli kira sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin kiralamış olduğu taşınmaza daha sonra davalı T3 malik olduğunu, müvekkili ile dava dışı Birsen Hünalp arasında akdedilen kira sözleşmesine konu taşınmazı halen kullanmaya devam etmekte olduğunu, kiralanan taşınmaza ilişkin kira bedellerinin tam ve zamanında ödendiğini, müvekkilinin kira özleşmesine konu taşınmaza 2018 yılı itibari ile aylık 4.500,00 TL tutarında kira bedeli ödemesi yapmakta olduğunu, ülkedeki ekonomide yaşanan gelişmeler neticesinde müvekkilinin kiralamış olduğu muhitte taşınmaz kira bedellerinde ciddi değişimler meydana geldiğini, taşınmaz kira bedellerinde ekonomideki gelişmelere paralel olarak taşınmaz malikleri tarafından % 20- 25 oranında indirimler yapılmış olduğunu, müvekkilinin kiralamış olduğu taşınmazın alt katında ikamet etmekte olan kiracının 2.600,00 TL...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, maliki olduğu taşınmazı 1.12.2005 tarihinde 5 yıl için davalı şirkete kiraladığını, 1.12.2008 tarihinden itibaren yeni dönem kira parasının 3000 TL olması gerekirken 400 TL olarak ödendiğini ileri sürerek aylık kiranın 1.12.2008 tarihinden itibaren 3000 TL olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalı, uyarlama koşullarının bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir....

Mahkemesinin 2010/406 Esas sayılı dosyasında 01.08.2011 tarihinden itibaren kira bedelinin uyarlanması (tespiti) istenmiştir. Bu dosyada istenen kira bedeli bir önceki yılın kira bedeli olduğundan, dava konusu döneme ilişkin kira bedeli buna göre belirlenecektir. Bu nedenle mahkemece bu dava sonucunun bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. '' gerekçesi ile verdiği bozma kararına karşı mahkemece '' ... .... Asliye ... Mahkemesinde görülen davanın kira bedelinin uyarlanması için açıldığı ve söz konusu davada 01.08.2010 tarihinden itibaren uyarlama yapılmasının istendiği işbu davada ise talebin ait olduğu dönemin 01.08.2012 tarihinden itibaren geçerlilik kazanacağı dolayısıyla her iki davanın konusunun farklı dönemlere ait olduğu kaldı ki Asliye ......

Ayrıca davacı şirketin ticari defterleri incelenmekle 2020 yılında %43, 2021 yılında ise %51 oranında ciro azalışı olduğu, davacı şirketin kira bedeline ilişkin ödemeleri itirazı kayıtla yaptığı belirlenmiştir. Kural olarak uyarlama davalarında karar ileriye etkili şekilde verilebilecek olup geçmiş dönemlerin kira borcu yönünden uyarlama kararı verilmesine yasal olanak bulunmamaktadır. Uyarlama davasının açılma tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak uyarlama kararı verilemeyeceğinden davacının uyarlama talebinin dava tarihi olan 29/05/2020 tarihinden itibaren uyarlama talebinin değerlendirilmesi gerekmektedir nitekim COVİD-19 pandemisi ve bu pandemi ile ilgili olarak alınan tedbirler bilinmekte olup bu pandeminin bir çok sözleşme yönünden mücbir sebep oluşturacağı uyuşmazlık konusu değildir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin kısa süreli (8 ay süreli) olup, kısa süreli sözleşmelerde uyarlama talebinde bulunamıyacağının anlaşılmasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 1.60 TL kalan harcın temyiz edenden alınmasına, 19.1.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : UYARLAMA İSTEMLİ Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava taraflar arasındaki kira sözleşmesine dayalı uyarlama istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2016 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren, Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,17.05.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek uygulamada kabul edilen uyarlama davasının yasa maddesi haline getirildiği belirtilmiştir. Mahkemece, dava konusu kiralanan taşınmaza ilişkin aylık kira bedelinin 01/12/2015 tarihi itibariyle 10.200 TL olarak tespitine karar verilmiş ise de, davacının davadaki talebi kira bedelinin uyarlanmasına ilişkindir....