KM Selçuklu Mahallesi, No:16- 18 Merkez/Afyonkarahisar adresinde bulunan Ticaret Borsası Hizmet Binasındaki taşınmazın 04.01.2019 tarihinde imzalanan kira sözleşmesi ile kiracısı olduğunu, 04.01.2020 tarihinde yeni kira dönemi için yıllık kira bedeli Aralık 2019 tarihinde açılanan TÜFE/ÜFE ortalaması ile %9,60 artırılarak yıllık 265.629,85 TL olduğunu, kiralayan tarafından kira sözleşmesine göre 6 aylık kira bedelinin 132.814,93 TL olduğu, kiracı şirketin ise 6 aylık kira bedeli karşılığının 121.181,50 TL olduğunu iddia ettiğini, davalı tarafından eksik kalan 11.633,43 TL ' nin tamamlanmasını talep edildiğini, yeni kira dönemi için yıllık kira bedelinin 298.249,20 TL olduğunu, covid-19 salgını nedeniyle davacı şirketin müşteri kapasitesinin düştüğü ve bir süre faaliyet gösterememesi nedeniyle 2020 yılında Nisan, Mayıs, Haziran, aylarına ait kira bedellerinin şirketin talebi ile alınmamasına karar verildiğini, ancak 2020 yılı Ekim, Kasım, Aralık aylarına ait kira bedellerinin...

Uyarlama davalarında amaç taraflar arasındaki sözleşmenin ayakta tutulması ile gerçekleşen olağanüstü durumlar karşısında başlangıçta var olan edimler arasındaki adaletin yeniden tesis edilmesidir. Uyarlama talepli olarak açılan davalarda ihtiyati tedbir kararı verilmediğinde, dava sonuna kadar kira sözleşmesinin ayakta tutulması bazı hallerde mümkün olmayabilir. Uyarlama davasından beklenen, sözleşmenin gerçekleşen olağanüstü duruma rağmen koşulların değiştirilmesi ile ayakta tutulmasıdır. Açılan davada esas hakkındaki hükme kadar taraflar açısından davanın uzamasından kaynaklanan sakıncaları gidermek ve geçici hukuki koruma sağlamak, böylelikle davacının açmış olduğu davayı kazanması halinde dava konusu olan şeye kavuşmasını daha dava sırasında güvence altına almak mağduriyetin önüne geçmek amacıyla tedbir kararı verilebilir....

şeklindeki düzenleme ile uyarlama kurumu düzenlenmiştir. TBK'nın 310. Maddesi gereğince; ''Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur.'' Davacı tarafından evvelki malikle davalı kiracı arasındaki 01.04.1995 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli işyeri kira sözleşmesine davacının taşınmazı 04.08.2015 tarihinde satın alması ile halef olduğu belirtilerek kira bedelinin yeni dönem için uyarlanması talebinde bulunulmuştur. Dava 14.04.2017 tarihinde açılmıştır. Davacı maliktir. Yargılama sırasında davacı taraf talep ettiği miktarı bildirmemiştir. Eski malikle yapılan kira sözleşmesine yeni malik olan davacı taraf halef olduğu için bu sözleşme tarafları bağlamaya devam edecektir....

Uyuşmazlık, kira parasının tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalı hakkında kira parasının tahsiline ilişkin olarak yapılan icra takibine davalının usul ve yasaya aykırı şekilde itiraz ettiğini, taraflar arasında 31.12.2000 tarihli kira sözleşmesi bulunduğunu,bu sözleşmenin 6. maddesinde yıllık kira parasının 12.000 DM olduğunun kararlaştırıldığını, bunun dışında davalının 2001 yılında kira parasının tenzili için uyarlama davası açtığını, o davada dayanılan sözleşmeyi delil olarak sunduğunu, davalının itiraz dilekçesinde kira bedeline karşı çıkmadığını, kaldı ki 01.01.2006 - 31.12.2006 dönemine ait 7.200 Euro kira alacağının davalının damadı ......

Koleji" olduğu, kira sözleşmesinin başlangıcının 01.08.2003; kira süresinin 13 yıl olduğu; kira sözleşmesindeki yıllık kira bedelinin 36.000 TL olup, 12 aylık dönemler sonunda yıllık olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davacının talebinde ise; ödenen aylık kiranın düşük olup, talep edilen kira bedelinin günün koşullarına uygun olduğunu belirttiği, bu durumda açılan davanın kira sözleşmesine dayanan tespit davası olmayıp uyarlama niteliğinde bulunduğu anlaşılmıştır. Davacının talebi kira tespitine yönelik değil, ödenen kira bedelinin ekonomik koşullara uyarlanarak belirlenmesine ilişkindir.Dava bu niteliği itibariyle, kira sözleşmesine dayanan kira tespit davası olmayıp, kira parasının günün ekonomik koşullarına uygun olarak düzenlenmesi istemini içeren uyarlama davasıdır....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, 1.12.2003 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesi ile taşınmazını davalıya kiraya verdiğini, 2006 yılı itibariyle davalının aylık 750 TL. kira ödediğini, bu bedelin taşınmazın özellikleri, konumu, paranın satın alma gücü karşısında emsallerden düşük kalıp edimler arasındaki dengenin bozulduğunu ileri sürerek aylık kira bedelinin 1.12.2006 tarihinden itibaren 5.000 Tl. olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, kira sözleşmesinde artış hükmünün bulunmadığını, her yıl Tefe ve Tüfe oranlarına göre, artırımlı olarak kira ödendiğini, uyarlama koşullarının oluşmadığını savunarak , davanın reddini dilemiştir....

DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Isparta 1....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira (Uyarlama istemli) Uyuşmazlık, kira bedelinin tesbitine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Davalı vekili, Tophane'deki kiralananın rayiçlerden düşük bedelle kiraya verildiğini, uyarlama koşullarının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, sunulan kanıtlara ve bilirkişi raporlarına dayanılarak, kira bedelinin aylık (4.500.000.000) TL. olarak uyarlanmasının uygun olacağı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile sözleşmedeki kira bedelinin tayinine ilişkin hükmün iptaline, aylık kira bedelinin 01.07.1999 tarihinden itibaren (4.500.000.000) TL. olmasına karar verilmiştir....

KARAR Davacı, davalıların taşınmazında 15.11.2000 tarihli, 5 yıl süreli sözleşme ile aylık 62.500 dolar kira ile kiracı olduğunu, 2001 yılı Şubat ayında yaşanan ekonomik kriz nedeniyle kira bedelinin çok yükseldiğini, sözleşme başındaki dengenin aleyhlerine bozulduğunu bildirip, aylık kiranın 42.602.062.500 lira olarak uyarlanmasını istemiştir. Davalılar, uyarlama şartlarının gerçekleşmediğini savunup davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar dairemizin 19.9.2000 tarih, 8399-9257 sayılı ilamı ile uyarlama şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması için bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine dair verilen karar davacı temyizi üzerine uyulan bozma ilamında açıklanan doğrultuda araştırma inceleme yapılmadığı gerekçesi ile bozulmuştur....