Hukuk Dairesinin 2016/32224 Esas 2018/4375 Karar sayılı ilamı) Davalı tarafından kira bedelinin yarısının ödendiği kalan kısım yönünden uyarlama davası açmakta haklı olduğundan tahliye kararı verilemeyeceği beyan edilmiş ise de takibe konu kira sözleşmesinde kira bedelinin her yılın ait olduğu Şubat ayının birinci günü peşin olarak ödeneceği kararlaştırılmış olup davalının sadece borca itirazda bulunduğu ancak İİK.nun 269/c maddesinde öngörüldüğü üzere borçlunun kira akdini reddetmediği ve sözleşmedeki imzasına itiraz etmediği, böylece taraflar arasında kira akdinin kesinleştiği, yine ödeme süresi içerisinde takip konusu alacağın ödenmediği, davacı tarafça da 30 günlük ödeme süresi bitiminden sonra tahliye istemli davanın açıldığı, davalının İİK. 68 kapsamında yazılı belge ile kira bedelinin ödeme süresi içerisinde ödendiğini iddia ve ispat etmediği anlaşılmakla davacının itirazın kaldırılması ve tahliye talebinin kabulüne karar verilmesinde hukuka aykırı yön bulunmadığından anılan istinaf...
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; uyarlama koşullarının oluşup oluşmadığı yeteri kadar irdelenmediği gibi, yukarıda belirtilen ilkeler dikkate alınmadan, dava konusu taşınmaza benzer kira sözleşmeleri ve emsal araştırılması yapılmadan ve kira bedelinin tespiti davasındaki usul ve esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulduğu görülmektedir....
Mahkemece, dava tarihinden itibaren aylık kira parasının 2600 ABD dolan olarak uyarlanmasına karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.8.1998 tarihli ve 5 yıl 4 ay sürelidir, iş bu uyarlama davası ise 5.9.2001 tarihinde açılmıştır. Kira sözleşmesi düzenlendikten sonra ABD doları, 21.2.2001. ekonomik kriz nedeniyle Türk Lirası karşısında aşırı değer kazanmıştır. Buna rağmen davacı uyarlama davası açmayarak, aynı yılın Eylül ayına kadar sözleşmeye uymaya devam etmiştir. Davacı bu şekilde ekonomik krizden sonra, sözleşmeyi benimsemiş ve işlem temelinin çökmediğini kabul etmiş sayılacağından uyarlama davası açma hakkını kaybettiğinin kabulü zorunludur. Mahkemece, bu nedenle davanın reddine karar yerilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 15/06/2021 NUMARASI : 2021/472 ESAS - 2021/837 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Afyonkarahisar 1. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilen 15/06/2021 tarihli karara karşı, davacı vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla; dosyadaki tüm kayıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; mülkiyeti Afyon T4 Rektörlüğüne ait olan 27 pafta, 33 ciltte tapuya kayıtlı bulunan yüzme havuzu ve kapalı spor kompleksini kiraladığını, müvekkilinin kira sözleşmesini imza ederken davalı Üniversitenin 40.000 civarında yüzyüze eğitim öğrencisi olduğunu hesap ederek bu mükellefiyetler altına girerek kira sözleşmesini imzaladığını, sözleşme ile kiraya verilenin yıllık kirasının 243.000,00 TL olarak belirlendiğini, ilave olarak sözleşmenin 20....
CEVAP Davalı Büyükşehir Belediyesi vekili cevap dilekçesinde özetle: 02/08/2013 tarihli sözleşmeye göre davalı Belediyeye ait olan Park Orman içindeki Dicle Kafeterya'nın kiralanması konusunda davacı ile 5 yıllık kira sözleşmesi yapıldığını, 2886 Devlet İhale Kanununa göre yapılan kira ihalesi sonrasında muhammen bedelin 3 farklı resmi kurumdan gelen bedeller üzerinden Kira ve İşgal Tespit Komisyonunca belirlendiğini, Kanunun 35/1a maddesince kapalı teklif usuli ile yapıldığını, ihalenin Encümen kararı ile de davacıya verildiğini, ancak kira sözleşmesi imzalanmasına rağmen kira borcunu ödemediğinden kira sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedildiğini, esasa girilmeden usulen dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, zira 3 aylık kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle kira sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedildiğini ve Diyarbakır 1....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Antalya 7. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2020/1308 E. - 2022/1431 K....
Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek TBK öncesi Yargıtay uygulamasında kabul edilen uyarlama davası yasa maddesi haline getirilmiştir. ................Somut olayda; önceki malik Vedat Saygılı ile davalılardan Mutia Saygılı arasında 17/05/2007 başlangıç tarihli on yıl süreli kira sözleşmesine ilişkin, taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı yeni malik, 07/05/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişen hal ve şartlara göre kira bedelinin uyarlanmasını istemiş ve 12/09/2013 tarihinde iş bu davayı açmıştır. Uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “ uyarlama “ davası açılabilir....
Bunun mümkün olmaması hâlinde borçlu, sözleşmeden dönebilir; sürekli edimli sözleşmelerde ise kural olarak, fesih hakkını kullanır.” denilerek TBK öncesi Yargıtay uygulamasında kabul edilen uyarlama davası yasa maddesi haline getirilmiştir. ................Somut olayda; önceki malik Vedat Saygılı ile davalılardan Mutia Saygılı arasında 17/05/2007 başlangıç tarihli on yıl süreli kira sözleşmesine ilişkin, taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı yeni malik, 07/05/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişen hal ve şartlara göre kira bedelinin uyarlanmasını istemiş ve 12/09/2013 tarihinde iş bu davayı açmıştır. Uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “ uyarlama “ davası açılabilir....
Davalı; davacıların taşınmazın müşterek maliklerinden olduklarını, bu nedenle tek başlarına dava açma haklarının bulunmadığını, kira sözleşmesinin 4. Maddesi uyarınca yapılan artışlar neticesinde ödenen kira bedelinin rayiç kira bedelleri ile uyumlu olduğunu, uyarlama şartları bulunmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davacı ...'ın davasının kiraya veren olmaması nedeniyle reddine karar verilmiş, diğer davacı ...'...
Mahkemece; sözleşmenin 7. maddesinin "Kiracı, kira bedelini ekonomik koşullar ve emsal kira bedellerini esas alarak artıracağını beyan ve taahhüt eder." şeklinde düzenlendiği, açılan dava ile de kira parasının artırılmasına ilişkin bu şartın değiştirilmesinin amaçlandığı, davanın bu niteliğine göre bir kira tespit davası olmayıp, artırım şartının iptaliyle yeni ekonomik koşullara uyarlanması davası olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yanlar arasındaki kira sözleşmesi 1.4.2006 başlangıç tarihli olup, 1 yıl sürelidir. Hükmün gerekçesinde de belirtildiği üzere davacı kiracı kira bedelini ekonomik koşullar ve emsallere göre artırmaya kabul ve taahhüt etmiştir. Ancak, yerleşik Yargıtay kararları uyarınca kira sözleşmesinde kararlaştırılan kira artış şartı yenilenen ilk dönem taraflar için bağlayıcıdır. Davada ise sözleşmesinin süresi sona erdiği gibi yenilenen ilk dönemin kira bedelinin tespiti de istenilmemektedir....
