Hasılat kirasına ilişkin defter tespiti ve hasılat kirasında kiralanan şeyin iadesi anında nelerin talep edilebileceği konusundaki bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Sözleşmede kira süresinin 3 yıl olduğu, kiranın 1.yılı için 16.000, 2.yılı için 18.000 ve 3.yılı için 21.000 TL olarak kararlaştırıldığı, sözleşmenin 25.maddesinde de deftere giren demirbaşlar için her yıl 5.000 DM kullanma kirasının ödenmesinin kararlaştırıldığı görülmektedir. Bu nedenle, sözleşmenin 25.maddesindeki demirbaşlar için ödenecek kira da kira bedelinin bir parçasıdır. Bu kısma ait deftere giren demirbaşların durumları ise yukarıda sözü edilen BK’nun 292. ve 293.maddeleri hükümlerine göre ancak kiralananın iadesi anında değerlendirilebilir. Şu halde, sözleşmenin 25.maddesindeki hüküm de kira bedeli kapsamında kaldığından, bunun uyarlanma yoluyla değiştirilmesine olanak yoktur....

Ancak, incelenen aynı binadaki emsal kiralananların kira bedelleri ile 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı ve orada belirlenen "hak ve nesafet" indiriminin yerleşik Yargıtay uygulamasında %10-20 arasında bir oranı içerdiği nazara alındığında, hakkaniyet indiriminin az yapılması doğru değilse de; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün 1. fıkrasından "aylık kiranın brüt 500,00-TL olarak tespitine taraflara arasındaki kira süresi gözönünde tutularak bu bedelden 50,00-TL indirilerek sonuçta 01.08.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık kiranın 450,00-TL olarak tespitine” söz ve rakamları çıkartılarak yerine "01.08.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık kiranın brüt 400,00-TL olarak tespitine" söz ve rakamlarının ilave edilmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 19.4.2012 tarihinde oy birliği ile karar verildi....

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 2007 yılı aylık kira bedeli 750,00 TL;2008 yılı aylık kira bedeli 850,00 TL ve 2009 yılı aylık kira bedeli ise 950,00 TL olarak tespit edilmiştir.Hüküm, süresinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.26.11.1966 gün ve 19/10 sayılı Y.İ.B.K. uyarınca kira parasının tespiti davası her zaman açılabilir. Ancak kira parasının artırılması için gönderilen ihtarname veya aynı amaçla açılan davanın dilekçesinin tebliğ tarihi tespit edilecek kiranın geçerli olacağı dönemin belirlenmesi bakımından önemlidir.Somut olayda, taraflar arasında kiracılık ilişkisi eskiye dayanmakla birlikte yazılı kira sözleşmesi bulunmamaktadır.Yine, davacı kiralayan tarafından 29.04.2008 tarihinde kira artış talebini içeren ihtarname davalıya gönderilmiştir. Bu durumda ancak, 2009 yılı için kira parasının tespiti istenebilir. Eldeki bu dava ile 2007-2008 ve 2009 dönemleri için kira parasının tespiti istenilmektedir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 5.3.2008 gününden başlayarak aylık 10.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü, kısmen reddi cihetine gidilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davada , 5.3.2008 tarihinden itibaren hisselerine düşen aylık kiranın 10.000 TL. olarak tespitine karar verilmesi dava ve talep edilmiştir. Mahkemece,aylık kiranın hak ve nesafet kurallarına göre 9000 TL. olarak tespitine karar verilmiştir. Davacı talebinde hissesi oranında tespit talep etmiş olmakla birlikte, mahkeme kararında bu konuda her hangi bir açıklama yapmadan kira tespiti cihetine gitmiştir....

Bu durumda aylık kira bedelinin 150 TL olduğunun kabulü gerekir. Aylık kira bedelinin 150 TL olduğu mahkemenin de kabulündedir. ... İcra Müdürlüğü'nün 2011/732 esas sayılı takip dosyasına konu bonoların kira başlangıcından itibaren ilk 18 aylık kira bedeline karşılık alındığı tarafların kabulündedir. Her ne kadar takip kambiyo yoluna dayalı olarak yapılmış ise de, borcun kaynağı kira bedelidir. Yani kira bedeline karşılık bono alınmıştır. ... İcra Müdürlüğü'nün 2012/121 takip sayılı dosyasında ise sözlü kira sözleşmesinin başlangıcından yani 2009 Mart-2012 Ocak aylar arası kira bedelinin tahsili istenmiş olup, bu takip talebinin ... İcra Müdürlüğü'nün 2011/732 esas sayılı takip dosyasına konu ilk 18 aylık kira bedelini de kapsadığı ve davacının tahsilde tekerrür olmamak üzere takip yaptığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. ......

Dosyanın incelenmesinden, taraflar arasındaki ilk kira ilişkisi 01.05.1996 tarihli kira sözleşmesine dayanmakta olup, taraflar arasında 01.05.2007 tarihinde yeni bir kira sözleşmesi yaparak yıllık kiranın 14.500 TL olacağını kararlaştırmışlardır....

DAVA KONUSU : Kira Bedelinin Uyarlanması KARAR : Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesi uyarınca davalıya ait lokanta-restoran ile konaklama tesisinin 9 yıl süre ile kiralandığını, dünya genelinde etkili olan Covid 19 salgını nedeniyle müvekkilinin sözleşme uyarınca belirlenen kirayı ödemekte güçlük yaşadığını, TBK'nun 138. maddesi uyarınca KDV dahil aylık 21.731,66- TL olan kira bedelinin 25.07.2020 tarihinden itibaren KDV dahil aylık 10.000,00- TL olarak uyarlanması için bu davanın açıldığını ileri sürerek 25.07.2020 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 10.000,00- TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Davacı vekili dava dilekçesinde halen ....000 USD olan net kira bedelinin 01.....2012 tarihinden itibaren 28.000 USD olarak uyarlanmasını talep etmiştir. Dava değeri yönünden dava dilekçesinde ....000 USD ile uyarlanması istenilen 28.000 USD arasındaki aylık fark olan 37.554 TL üzerinden harç yatırılmıştır. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin .... maddesine göre kira tespiti davalarında tespit olunan kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden tarifenin üçüncü kısmı gereğince hesaplanacak miktarın tamamı, vekalet ücreti olarak hükmolunur. Dava reddedildiğine göre reddedilen kira farkının bir yıllık tutarı üzerinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde maktu vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıda (...)...

kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir. Öyle ise mahkemece, yukarıdaki ilke ve esaslar gözetilerek, yapılacak yargılama neticesinde, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanlış gerekçeler ile eksik kira tayini bozmayı gerektirmiştir....

A.Ş. aralarındaki aylık kiranın uyarlanması davasına dair Ankara 7.Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 02.06.2010 günlü ve 2009/185 E.- 2010/253 K.sayılı hükmün görev nedeniyle bozulması hakkında dairece verilen 02.05.2011 günlü ve 2010/18171 E.-2011/7483 K.sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir. Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında açıklanan gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440.nci maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE ve 185.00-TL.para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine 28.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....