SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/10/2022 NUMARASI : 2022/1245 ESAS 2022/1731 KARAR DAVA KONUSU : KİRALANANI GÖSTERMEYE İZİN İSTEMLİ KARAR : İskenderun 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 20/10/2022 tarih ve 2022/1245 Esas 2022/1731 Karar sayılı kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davalının istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE : Mustafa Kemal Mah. 593 Sk. Tılsım Apt. No: 25 K. 1/5 İskenderun / HATAY adresinde bulunan ve davalının kiracısı olduğu konut niteliğindeki taşınmazını, ekonomik olarak zor durumda olması sebebiyle satmak istediğini davalı ise hukuken geçerli hiçbir gerekçesi olmaksızın kiralananı göstermediğini, bu sebeple yasal yükümlülüklerini yerine getirerek davalıya 28/06/2022 tarihinde İskenderun 1. Noterliği, 15939 yevmiye numaralı ihtarname çektiğini, kiralanın satılabilmesi için mahkememizce belirlenen belirlenecek gün ve saatlerde, düzenli olarak gösterilmesini talep etmiştir....

Kira ilişkisi sırasında davalı 02.10.2006 tarihinde verdiği adi yazılı tahliye taahhüdü ile kiralananı 30.01.2007 tarihinde tahliye etmeyi taahhüt etmiş, bu taahhüt üzerine davacılar da 03.10.2006 tarihli kira alacağından feragat taahhütnamesi ile davalının kiralananı 30.01.2007 tarihinde tahliye etmesi halinde 30.01.2007 tarihine kadar kira alacaklarından feragat edeceklerini taahhüt etmişlerdir. Ne var ki davalı taahhüt ettiği tarihte kiralananı boşaltmamıştır. Kiralananın halen davalının kullanımında olduğu davacılar tarafından ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2007 / 6-6 D. İş sayılı dosyası ile tespit ettirildikten sonra davalı hakkında taahhüt nedeniyle kiralananın tahliyesi için ... İcra Müdürlüğü’nün 2007 / 407 sayılı dosyası ile icra takibi yapılmış ve bu takip itiraz edilmeksizin kesinleşmiştir. Kiralanan 18.05.2007 tarihinde davacılara teslim edilmiştir....

Taraflar arasında düzenlenen 05.04.2012 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda bir uyuşmazlık yoktur. Kira sözleşmesinde yıllık 38.000 TL olan kira bedelinin Nisan ve Temmuz ayında peşin ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacı 02.08.2013 tarihinde başlattığı icra takibi ile Temmuz 2013 ayında ödenmesi gereken 18.500 TL kira bedelinin tahsilini istemiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık kiralananın tahliye edilip edilmediği noktasındadır. Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir. Anahtarın da kiralayana teslim edilmesi gerekir....

Davalı; davacının kiralananı süre bitiminde derhal tahliye etmesi gerekirken etmediğini, sözleşmede kira süresinin sonundan tahliye tarihine kadar geçen her gün için cari yıl kira bedelinin %1’i oranında ceza ödeneceğinin kararlaştırıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir....

Davacı alacaklı 08.04.2014 tarihinde başlattığı icra takibi ile erken tahliye nedeniyle Mart 2014 ayı kira bedeli 14.520,00.-TL'nin tahsilini talep etmiştir. Davalı borçlu kira sözleşmesinin feshedildiğine dair ihbarnamenin alacaklıya tebliğ edildiğini ve kiralananın 08.03.2014 tarihinde tahliye edildiğini belirterek borca itiraz etmiştir. Kira sözleşmenin hususi şartlar bölümünün 8. maddesinde kiracının kiralananı boşaltmak istediği takdirde bir ay önceden mal sahibine ulaşacak şekilde bildirmek koşuluyla kiralanan yeri boşaltabileceği kararlaştırılmıştır. Davalı kiracının 15/03/2014 tarihinde kiralananı boşaltacağını bildiren 24.02.2014 tarihinde keşide ettiği ihtarname kiraya verene 25.02.2014 tarihi itibariyle tebliğ edilmiştir....

Dava, kira alacağı nedeniyle yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde davalının, kiralananı devir aldığı dava dışı şirket ile yapılan kira sözleşmesinin 14/4. maddesine dayanarak üç ay önceden keşide ettiği 28.04.2009 tarihli ihtar ile sözleşmeyi feshettiğini ve kiralananı 31.07.2009 tarihinde tahliye edeceğini bildirmesine rağmen taahhüt ettiği tarihte kiralananı tahliye etmediğini ve kullanmaya devam ettiğini ileri sürerek davalı hakkında Ekim, Kasım 2009 kira bedelleri ile takip tarihi olan 18.12.2009 tarihine kadar ki 17 günlük Aralık 2009 ayı kira bedelinin tahsili amacıyla icra takibi yapıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu belirterek, itirazın iptali ile % 40 icra inkar tazminatı isteminde bulunmuştur....

Davacı alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında kira alacağının tahsili amacıyla tahliye istekli olarak başlatılan icra takibi nedeniyle düzenlenen ödeme emrine davalı borçlunun yasal süresinde itiraz etmesi üzerine, davacı alacaklı itirazın iptali ve taşınmazın tahliyesi isteminde bulunmuştur. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, takibin 4.755 TL olarak devamına ve davalının kiralanandan tahliyesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı ... kiralananı 11/03/2010 tarihinde satın almış, 17/03/2011 tarihinde başlatmış olduğu haciz ve tahliye istemli icra takibinde 01/03/2008-01/03/2011 tarihleri arası 47.900 TL kira alacağı ile 6.058,24 TL işlemiş faiz isteminde bulunmuştur....

Dava kira alacağının tahsili için tahliye istemli olarak başlatılan icra takibine kiracı olan davalı borçlunun itiraz etmemesi ve yasal süresi içerisinde takibe konu kira parasını ödememesi nedeniyle kiralananın tahliyesi ile davalı kefilin takibe itiraz etmesi nedeniyle itirazın kaldırılması istemine ilişkindir....

Sözleşmenin özel şartlar bölümü 9. maddesinde kira kontratının beş yıllık olup sözleşmenin sona ermesinden bir ay önce tarafların yazılı olarak ihtarda bulunmaması halinde sözleşmenin bir yıl daha uzamış ve yenilenmiş sayılacağı kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Söz konusu düzenleme ile davalı kiracıya kira süresinin sona ermesinden önce sözleşmeyi feshetme ve kiralananı tahliye etme yetkisi tanınmasına karşın davalı kiracı 20.11.2007 keşide ve 27.11.2007 tebliğ tarihli ihtarname ile kiralananı 2.1.2008 tarihinde tahliye edeceğini davacılara bildirmiş ve belirtilen tarihte tutanakla kiralananı kiralayanlara teslim etmiştir. Davalı kiracının kira süresi sona ermeden kira sözleşmesini tek taraflı feshederek kiralananı tahliye etmesi durumunda kural olarak kira süresinin sonuna kadar kira parasından sorumludur....

Dava; kambiyo senedi nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir. 1-) Türk Borçlar Kanunu'nun "Kiralananın geri verilmesi" başlığı altında düzenlenen 334. maddesinde; "Kiracı kiralananı ne durumda teslim almışsa, kira sözleşmesinin bitiminde o durumda geri vermekle yükümlüdür." şeklinde düzenleme yapılmıştır. Kira sözleşmesinde kiracının en önemli borçlarından biri kiralananı geri verme borcudur. Kiracı, kira sözleşmesinin bitiminde kira sözleşmesi dolayısıyla teslim almış olduğu kiralananı geri vermekle yükümlüdür. Kiracı, kiralananı geri verme borcunu, taraflar arasında anlaşıldığı biçimde; taraflar arasında anlaşma yoksa kiralananı kiraya verene fiili olarak teslim ederek gerçekleştirmelidir. Kiracı, kiralananı kiraya verene teslim ettiğini ispatla yükümlüdür....