Kiracının, kira süresi sona ermeden kira sözleşmesini tek taraflı olarak feshederek kiralananı tahliye etmesi durumunda Türk Borçlar Kanunu'nun 325.maddesi uyarınca kira sözleşmesinden doğan borçları kiralananın benzer koşullarla kiraya verilebileceği makul bir süre için devam eder. Ancak, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 114. maddesinde (Mülga 818 Sayılı BK.nun 98. maddesi) göndermesi ile aynı Kanun'un 52. maddesi (Mülga BK.nun 44. maddesi) uyarınca kiraya verenin de zararın artmasına neden olmaması gerekir. Bu durumda davacının zararı tahliye tarihinden kiralananın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira parasından ibarettir. Taraflar arasındaki kira sözleşmesinin özel şartlar bölümünün 8. maddesinde kiracı kiralananı boşaltmak isterse en az bir ay evvelinden kiraya verene yazılı olarak bildireceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır....
Davacı kiracının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur. Dosyanın incelenmesinde; davacı ile davalı ... arasında taşınmaza ilişkin 15/09/2014 başlangıç tarihli 6 aylık kira sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 3. maddesine göre “kiracının kiraladığı şeyi kendi malı gibi kullanmaya ve bozulmamasına özen göstermeye zorunludur.” yükümlülüğü getirildiği, davacı kiraya veren tarafından yaptırılan delil tespiti sonucu tahrifatlara ilişkin zarar bedeli belirlendiği, davalının duruşmadaki beyanında pimapen kapısını söktüğünü kabul ettiği, beyanının davalıyı bağladığı, ayrıca yargılama sırasında tespit raporuna açıkça itiraz etmediği, bu şekilde kabul edilen ve ispatlanabilen zararlardan sorumlu olduğu anlaşılmaktadır....
e ileriye yönelik olarak kira bedeli olarak mahsuben verildiği de dosya kapsamından anlaşılmaktadır. ... ve ...'un taşınmazı sözleşmeye uygun bulunduramadıkları için ileriye yönelik ve peşin alınan kira bedelinden sorumlu tutulmalarında bir isabetsizlik yok ise de diğer davalı ...'ın tahsil ettiği kalan miktarla ilgili davalılar ... ve ...'in bu işleme izin ve icazet verdiğine dair dosyada bilgi ve belge bulunmamaktadır. Kaldı ki, davacılar bir kısım paranın hava parası olduğunu kabul etmektedir. BK 20.maddesi hükmü gereğince hava parasının istirdadı mümkün değildir. Böyle olunca, mahkemece kira parası dışındaki ...'a ödenen paranın ... ve ...'ten istirdadına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalıya ait kaba inşaatı henüz bitmiş iş yerini tarihsiz kira sözleşmesi ile kiraladığını, iş yerine 10.000 TL masraf yaptığını, davalı kiraya verenin tadilatları yapmamasına bağlı olarak kiralanandan faydalanamaması nedeniyle bu kira sözleşmesini şifahen feshederek 15/11/2011 başlangıç tarihli yeni bir kira sözleşmesini imzaladıklarını, feshedilen ve hiç yürürlüğe girmemiş tarihsiz kira sözleşmesi uyarınca ödediği 3.900 TL kira bedelinin yeni kira sözleşmesi uyarınca kira bedelinden mahsubu gerekirken davalının talebi üzerine 2011 yılı Aralık ayında tekrar kira bedeli ödediğini...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalıya ait kaba inşaatı henüz bitmiş iş yerini tarihsiz kira sözleşmesi ile kiraladığını, iş yerine 10.000 TL masraf yaptığını, davalı kiraya verenin tadilatları yapmamasına bağlı olarak kiralanandan faydalanamaması nedeniyle bu kira sözleşmesini şifahen feshederek 15/11/2011 başlangıç tarihli yeni bir kira sözleşmesini imzaladıklarını, feshedilen ve hiç yürürlüğe girmemiş tarihsiz kira sözleşmesi uyarınca ödediği 3.900 TL kira bedelinin yeni kira sözleşmesi uyarınca kira bedelinden mahsubu gerekirken davalının talebi üzerine 2011 yılı Aralık ayında tekrar kira bedeli ödediğini...
Davacı ile davalının murisi ... arasında düzenlenen 20.08.2012 başlangıç tarihli 5 yıl süreli konut olarak kullanılmak üzere aylık 300.TL bedelli kira sözleşmesi yapıldığı, kiraya veren muris ...’nun 18.02.2011 tarihinde vefat etmesi üzerine diğer mirasçıların hissesini satın alan davalı ...’ın tek malik sıfatıyla kiralananı 30.07.2012 tarihinde dava dışı ...’e sattığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiralananı sonradan iktisap eden yeni malikin önceden kiracıya ihbar göndererek kira paralarının kendisine ödenmesini istemesi gerekir. Aksi halde önceki malike yapılan kira ödemeleri geçerli olup kiracı kira borcundan kurtulur. Davacı kiracı 2012 Ağustos, Eylül ve Ekim aylarına ait kira bedellerini 30.07.2012 tarihli satıştan haberi olmadığı ve yeni malik tarafından kendisine kira ödemeleri hususunda ihtarname gönderilmediği için önceki malik olan davalıya ödediğini belirterek yapılan bu ödemelerin iadesini istemiştir....
Borçlar Kanununun 256 ve 6098 sayılı TBK. nun 316. maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı kira süresi boyunca tam bir ihtimam dairesinde kullanmak zorundadır. Anılan madde hükmü gereğince akde aykırılıktan dolayı kiracının tahliyesine karar verilebilmesi için kiracıya akde aykırı davranışına son vermesi hususunda kiralayan tarafından süreli bir ihtar tebliğ ettirilmesi ve tanınan bu süre içerisinde de akde aykırılığın giderilmemiş olması gerekir. Olayımıza gelince; Davaya dayanak yapılan 01.10.2011 başlangıç tarihli ve dört yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmede kiralananın güzellik merkezi olarak kullanılacağı yazılıdır. Sözleşmenin 1. maddesinde “kiracı kiralananı başkasına devredemez, kiralayamaz, hiçbir biçimde kullandırılamaz, birlikte kullanamaz, ortak alamaz, kullanım biçimini kısmen dahi değiştiremez ” şeklinde düzenleme mevcuttur....
Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılması veya ondan yarar elde edilmesinin kiracıya bırakıldığı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir. Kiralananın anahtarının usulünce kiraya verene teslim edilmesi gerekir. Anahtar teslim edilmedikçe kiralananın, kiracının kullanımında olduğunun kabulü gerekir. TBK' nın 324. maddesine göre kiralanan kullanıma elverişli bulundurulduğu sürece, kiracının kendisinden kaynaklanan bir sebeble kullanılmasa veya sınırlı olarak kullanılsa bile kiracının kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Kiracı kiralanan taşınmazı kullanımında bulundurduğu süre boyunca kira parasından sorumludur....
Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılması veya ondan yarar elde edilmesinin kiracıya bırakıldığı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir. Kiralananın anahtarının usulünce kiraya verene teslim edilmesi gerekir. Anahtar teslim edilmedikçe kiralananın, kiracının kullanımında olduğunun kabulü gerekir. TBK' nın 324. maddesine göre kiralanan kullanıma elverişli bulundurulduğu sürece, kiracının kendisinden kaynaklanan bir sebeble kullanılmasa veya sınırlı olarak kullanılsa bile kiracının kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Kiracı kiralanan taşınmazı kullanımında bulundurduğu süre boyunca kira parasından sorumludur....
Eş söyleyişle, yıllık kira bedelinin tutarı senetle ispat sınırının üzerindeyse ve kiraya verenin açık muvafakati yoksa bu yön kiracı tarafından ancak yazılı delille ispatlanabilir, tanık dinlenemez. Kiracının, kira sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülükleri, anahtar teslimine kadar devam eder. Mahkemece kiralananın tahliye tarihi tespit edilmemiş, kira sözleşmesinin sona ermesi hususunda davalı kiraya verenin kusurlu olduğu gerekçesiyle ödenmiş kira bedelinin tamamının iadesine hükmedilmiştir. Oysa yukarıda da açıklandığı üzere, kiracı feshin haklı nedene dayanıp dayanmadığına bakılmaksızın kiralananın tahliye tarihine kadar işleyecek kira bedelinden sorumludur....
