Dava, kira alacağı ve hor kullanma tazminatı istemlerine ilişkindir....
Bütün kira ilişkilerinde olduğu gibi hasılat kira ilişkisinde de kiralayanın önemli borcu kiralananı akitteki gayesine uygun kullanılmak üzere kiracıya teslim etmek ve kira süresinde de bu halde bulundurmaktır. Buna karşılık da kiracının kira bedeli adı altında kararlaştırılan ve genellikle de bir miktar para olan ödemeyi yapması gerekir....
Dava, kira alacağının tahsili amacı ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali ve inkar tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, dava dilekçesinde, taraflar arasında kira sözleşmesi bulunduğunu, 2008 yılının Aralık ve 2009 yılının Ocak ve Şubat ayları kira paralarının tahsili amacı ile başlatılan icra takibine davalı tarafından itiraz edildiğini belirterek, itirazın iptaline karar verilmesini istemiştir. Davalı, Aralık ayı sonunda kiralananı tahliye ettiğini savunmuştur. Davacı tarafa Ocak ve Şubat aylarında kiracılık ilişkisinin devam edip etmediği konusunda davalıya yemin teklif etme hakkı olduğunun hatırlatılması üzerine teklif edilen yemini kabul eden davalı, Aralık ayında kiralananı tahliye ettiğine dair yemin etmiştir. Mahkemece, Aralık ayı kira bedeli üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Taraflar arasında 28/01/2009 başlangıç 26/04/2016 sona erme tarihli kira sözleşmesinin varlığı hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 6. maddesine göre işletmeci kiraladığı işyerinde Belediyeden izin almadan eklenti tadilat yapamaz. Belediyeden izin alınarak yapılacak ilave ve eklentiler olduğu gibi Belediyeye bedelsiz olarak terk edilecektir. Somut olayda, davacı, kiralanan 2 nolu barın önünde yer alan tesisin yıkımı ile birlikte arka tarafta yapılan tesisin kullanılamadığını belirtmiş, davalı ise yıkımı yapılan tesisin ruhsatsız yapı olması sebebiyle yıkıldığını ve kira sözleşmesi kapsamında bulunmadığını, ayrıca yıkımın kira sözleşmesinin uygulanmasına herhangi bir etkisinin de olmadığını belirtmiştir....
Bu nedenle davalının kira sözleşmesini haklı yere feshettiğinden sözedilemez. Kiracının, kira süresi sona ermeden kira sözleşmesini tek taraflı feshederek, kiralananı tahliye etmesi durumunda, kural olarak kiracı kira süresinin sonuna kadar kiraya verenin uğradığı tüm zararı ödemekle yükümlüdür. Ancak, Borçlar Kanununun 98/2. maddesi göndermesi ile, aynı Kanun'un 44.maddesi uyarınca kiraya verenin de zararın artmasına neden olmaması gerekir. Bu durumda davacının zararı, tahliye tarihinden kiralananın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira parasından ibarettir....
Davacı vekili,davalıların sözlü kira akdi gereğince kiracı olduklarını belirterek ödenmeyen kira paralarının tahsilini talep etmiştir. Davalı vekili,kira ilişkisine karşı çıkmamış,sözlü kira akdi gereğince davalıların davacının kiracısı olduğunu ancak kiralananı tahliye ettiklerini,takip konusu dönem kirasından sorumlu olmadıklarını savunmuştur. Taraflar arasında daha önce sözlü bir kira ilişkisinin varlığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davalı taraf kira ilişkisine karşı koymayıp, kiralananı tahliye ettiklerini savunduğuna göre kiralananın usulüne uygun olarak tahliye ve anahtarın davacıya teslim edildiğini kanıtlamakla yükümlüdür. Kiralananın anahtarı yasal olarak teslim edilmedikçe kiralananın kiracının kullanımında olduğunun kabulü gerekir. Davalı taraf sözleşme ilişkisinin varlığını kabul etmekte ise de, kiralananın teslim edildiğini yazılı belge ile kanıtlayamamıştır. Ancak dava dilekçesinde yemin deliline de dayanmışlardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklı alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; 10/03/2014 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiralananı lokanta olarak kiraladığını, ilk 6 aylık kira bedelini peşin ödediğini, kiralananın dekorasyonu ve tadilatı için bir takım masraflar yaptığını, ancak binanın yapı kullanım izin belgesi olmaması nedeniyle ilgili belediyeden işletme ruhsatı alamadığını belirtmiş, peşin ödemiş olduğu altı aylık kira bedeli olan 10.500TL ile 48.000TL zorunlu masrafların davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
Davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine kira alacağının tahsili amacıyla başlatılan tahliye istekli icra takibine davalı borçlunun itiraz etmesi üzerine davacı alacaklı icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması, kiralananın tahliyesi ve icra inkar tazminatı isteminde bulunmuştur. Mahkemece, uyuşmazlığın hallinin yargılamayı gerektirdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine karar davacı alacaklı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, dava konusu kiralananı 02.03.2009 tarihinde eski malik ve kiralayan ...'den satın aldığını belireterek 05.03.2009 keşide ve 15.04.2009 tebliğ tarihli ihtarname ile eski malik ile yapılan kira sözleşmesinin yenilenmeyeceğini, kira bedellerinin banka hesabına yatırılmasını ihtar etmiş ... 2. İcra Müdürlüğü’nün 2009 / 3737 sayılı dosyası ile 15.04.2009 tarihinde davalı borçlu hakkında tahliye istemli olarak başlattığı icra takibi ile Mart, Nisan/2009 aylarına ilişkin 950,00.-TL kira parasının tahsilini istemiştir....
Takip dayanağı kira sözleşmesinde kiraya veren dava dışı ... olup kiralanan taşınmaz 20/02/2015 tarihinde davacı tarafından iktisap edilmiştir.Yeni malik kira sözleşmesinin halefi olup davalı borçlu açıkça takip dayanağı kira sözleşmesi altındaki imzaya karşı çıkmadığına göre davacı alacaklı 01/11/2008 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli yazılı kira sözleşmesine dayanarak kiralananı edindiği tarihten itibaren kira alacağını talep edebilir.Bu nedenle mahkemece işin esası incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile itirazın kaldırılması talebinin de reddine karar verilmesi doğru değildir....
Karşı davadaki kiraya verenin talepleri yönünden ise; kiracının kira süresi sona ermeden kira sözleşmesini tek taraflı feshederek kiralananı tahliye etmesi durumunda kiracı kural olarak kira süresinin sonuna kadar kira parasından sorumludur. Bununla birlikte kiraya verenin bu yerin yeniden kiralanması konusunda gayret göstermesi, böylece zararın artmasını önlemesi için kendisine düşen ödevi yapması gerekir. Bu durumda kiraya verenin zararı, tahliye tarihinden kiralananın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira parasından ibarettir. Kiralananın 18.01.2012 tarihinde tahliye ve teslim edildiği ve karşı dava dilekçesi içeriğinden de taşınmazın yeniden 20.02.2012 tarihinde kiraya verildiği anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında kiracının kira parasından sorumluluğu tahliye tarihine ve ondan sonra da taşınmazın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadardır....
