SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24.12.2021 NUMARASI : 2021/1517 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Adana 5.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 24.12.2021 tarih ve 2021/1517 Esas sayılı ara kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE : 2020 ve 2021 yılı dönemleri için ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmediğinden bahisle feshinin ve 2020 ve 2021 yılı dönemleri için ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmediğinden bahisle icra takibi yapılmasının ve varsa teminatların irad kaydedilmesinin tedbiren durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi istenilmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN ARA KARARI : "Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE,"şeklinde karar verildiği görülmüştür....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24.12.2021 NUMARASI : 2021/1517 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Adana 5.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 24.12.2021 tarih ve 2021/1517 Esas sayılı ara kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE : 2020 ve 2021 yılı dönemleri için ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmediğinden bahisle feshinin ve 2020 ve 2021 yılı dönemleri için ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmediğinden bahisle icra takibi yapılmasının ve varsa teminatların irad kaydedilmesinin tedbiren durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesi istenilmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN ARA KARARI : "Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE,"şeklinde karar verildiği görülmüştür....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/388 Esas sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; kira sözleşmesi şartlarında Covid-19 salgını nedeniyle menfaatler dengesinde bozulma meydana gelmesiyle kira bedelinin değişen ekonomik koşullara uyarlanması ve öncelikle kira bedelleri için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Yerel mahkemece yapılan tensip zaptının 4. maddesine davacı vekilinin dava dilekçesi ile; yargılama sürecince kiranın %50 'den az olmamak üzere indirim ve uyarlamaya ilişkin tedbir talebinin, davanın esasını çözer nitelikte bir ihtiyati tedbir talebi olduğundan ve davanın esasını çözer nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğinden REDDİNE, şeklinde karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/607 KARAR NO : 2022/551 DAVA : Kira (Uyarlama İstemli) DAVA TARİHİ : 25/07/2022 KARAR TARİHİ : 25/07/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kira (Uyarlama İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı dava dilekçesi ile; Taraflar arasında imzalanan 23.09.2021 tarihli, davacının alıcı, davacının satıcı olduğu " ... Satış Sözleşmesi" ndeki, Satın Alma Ton/Yıl ve Satış Bedeli USD/Ton maddeleri ile ilgili, davacı alıcı şirket tarafından, davalı satıcı şirkete gönderilen İzmir .......
Usule ilişkin olarak istemde bulunan kişinin dava ehliyetinin ve hukuksal yararının olması, ayrıca dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir nedenini ve türünü açıkça belirtmesi ve kural olarak haksız çıktığı takdirde karşı tarafın ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlara karşılık teminat göstermesi gerekir. (HMK m. 392/1). Öte yandan, HMK 390/3 maddesi uyarınca, tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde davanın bir uyarlama davası olduğu, kira sözleşmesinin Covid-19 hastalığı nedeniyle uyarlanması ve kira bedelinin %75 oranında indirim yapılması 2020- 2021 yılında kira bedelinin ödenmemesi yönünde olduğu görülmektedir. uyarlama davalarının kendilerine özgü nitelikleri vardır. Davacı tarafın tedbir talepleri uyarlama davasının özüne uymamaktadır....
imkansızlığı ve ayıp hükümleri çerçevesinde 2020 yılı Şubat ayı ile 2021 yılı Haziran ayı tarihlerine kadar müvekkil şirketin kira bedeli ödeme yükümlülüğü olmadığına karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise 15/03/2020 tarihinden pandemi süresince müvekkilin iş yerinin kapalı kaldığı tarihlere kadar aylık kira bedelinin %50'den aşağı olmamak üzere indirilerek kiranın değişen koşula ve mücbir sebebe uyarlanmasına, kira sözleşmesinin uyarlanarak kira bedeli ödeme yükümlülüğü olmadığına, aylık kira bedelinin 12.500,00 TL olmak üzere yıllık kira bedelinin 150.000,00 TL olarak uyarlanmasına ve bu dava sonuna kadar kiralanandan tahliye edilmemesine yönelik yarı kira karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
Kamu düzeni ve istinaf nedenleriyle bağlı kalınarak yapılan incelemede; Hukuk Muhakemeleri Kanunu 389/1 maddesinde, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." düzenlemesinin bulunduğu, Tedbir talep eden tarafın, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunda olduğu, Kira uyarlama istemli davada, davacı vekilinin kira bedeline ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin mahkeme kararının, Yargıtay uygulamalarında kabul edildiği ve HMK'nun 391. maddesinin gerekçesinde açıklandığı üzere, "dava sonunda elde edilecek faydayı sağlayacak şekilde" başka bir deyişle "davanın ve uyuşmazlığın esasını halleder...
Bu açıklamalar ışığında, salgın (pandemi) hastalık sebebiyle, kira sözleşme koşullarının (kira bedelinin) uyarlanmasına ilişkin açılan davada şartların gerçekleşmesi durumunda ihtiyati tedbir kararı verilmesinin HMK m.389 vd. hükümlerine uygun olduğundan, Ankara 15. Bölge Adliye Mahkemesinin, kira bedelinin uyarlanması davasında, davanın ve uyuşmazlığın esasını halleder şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararına karşı yapılan istinaf talebinin reddine ilişkin kararı yerinde değildir." şeklinde karar verilmiştir. COVİD-19 pandemisi ve bu pandemi ile ilgili olarak alınan tedbirler bilinmekte olup bu pandeminin bir çok sözleşme yönünden mücbir sebep oluşturacağı uyuşmazlık konusu değildir....
YANIT: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle, 01/06.2021 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira sözleşmesi hükümlerine kiracılık ilişkisi bakımından inkar edilmemiş olmakla birlikte, ilk 5 yıllık kira döneminden sonra uzayan 12 aylık kira dönemlerine göre takibe konu edilen 2021 Mayıs ayı bakımından takip öncesi açılan kira bedeline ilişkin uyarlama davası açtıklarını, takip konusu borcun aylık kira bedelinin borçlu davalılar tarafından kabul edilmeyerek itiraz edildiğinden, özellikle bu konuda takip başlangıcından önce açılmış olan ve icra dosyasına konu borcu da kapsayan Karşıyaka 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde görülen kira bedeli uyarlama davasına konu edilmesinden dolayı, aylık kira bedeli bakımından davalı borçlu tarafından İİK 68/1 kapsamında sözleşmenin geçerliliği açısından ikrar edilmiş bir belge olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
İhtiyati tedbir HMK'nın 389. maddesinde ''Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Birinci fıkra hükmü niteliğine uygun düştüğü ölçüde çekişmesiz yargı işlerinde de uygulanır” hükmü düzenlenmiştir. Davacı/kiracı pandemi sürecinde iş hacminde düşüş olduğunu belirterek ve pandemi süresince geçerli olmak üzere kiranın uyarlanmasını ve ihtiyati tedbir talep etmiştir. Mahkemece ihtiyati tedbir istemi reddedilmiş olmakla karara karşı davacı tarafça istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 2021/3452 esas, 2021/6001 karar sayılı kararında gerekçeleri açıklandığı üzere Türk Borçlar Kanunu'nun 138. maddesi uyarınca açılan uyarlama davasında ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür....
