Hukuk Dairesince, somut olayda yüklenici temerrüdünün vaki olduğu, tapu iptal talebinin sözleşmenin feshini de kapsadığı ve geriye etkili fesih şartlarının bulunduğu, mahkemece feshe ilişkin hüküm kurulması gerektiği belirtilerek, kısmen kabul edilmiş, ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, davanın kısmen kabulüne, sözleşmenin geriye etkili feshine, tapu iptali ve tescil isteminin kabulüne, tazminat isteminin reddine karar verilmiştir. Kararı, davalı ... Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır....
Davacı arsa sahibinin tapu iptâli ve tescil istemi, yüklenici T8 ile imzaladıkları kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi nedenine dayanmaktadır. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde arsa sahibi, yükleniciye bırakılıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptâl ve tescilini talep edebilir. Sadece bu tescil işleminin yapılması, mülkiyet hakkının doğması için yeterli olmayıp ayrıca geçerli bir hukuksal nedenin de varlığı gerekir. Arsa sahipleriyle ilgili yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, geriye etkili olarak feshedildiğine göre, TBK 77 ve devamı maddeleri ile haksız iktisap kuralları uyarınca yüklenici ile onun devrettiği ya da yüklenicinin talimatıyla arsa sahiplerince üçüncü kişilere yapılan pay devirlerinin edinme sebebi hukuksal dayanaktan yoksun kalır....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki adi yazılı sözleşme geçersiz ise de, sözleşmeye konu taşınmazın yükleniciye devredilmiş olması nedeniyle geçerlilik kazandığı, davalı yüklenicinin sözleşmeden kararlaştırılan sürede edimini ifa etmediği gerekçesiyle, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı temyiz etmiştir. Davacı tarafça, tapu iptal tescil istemi ile birlikte sözleşmenin geriye etkili olarak feshi isteminde de bulunulmuş olmasına rağmen, mahkemece, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi istemi hakkında hüküm tesis edilmemiş ise de, sözleşmeye konu parselin davalı yüklenici adına olan tapu kaydının iptali ile davacı arsa sahibi adına tesciline karar verilmiş olmasının, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi sonucunu da doğurduğu açıktır....
HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda; Somut olayda; davacı vakıf ile davalı şirket arasında Diyarbakır 5. Noterliği’nin 30/05/2011 tarih ve 15642 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı ve bu sözleşmenin Diyarbakır 5. Noterliği’nin 12/02/2013 tarih, 04569 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık feshin geriye etkili mi yoksa ileriye etkili mi şekilde yapıldığı ve sonucuna göre davacının ödediği emlak vergisini davalı yükleniciden isteyip isteyemeyeceği noktalarında toplanmaktadır. Tüm sözleşmeler gibi, eser sözleşmesinin bir türü olan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin de doğal sona ermeleri bu sözleşmelerden doğan borçların tamamen ve uygun şekilde ifa edilmesiyle mümkün olur....
Bozma ilamına uyalarak yapılan yargılama sonucunda, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, sözleşmeye konu taşınmazların davalı yükleniciye devredildiği, ancak davalının inşaat yapma edimini yerine getirmediği, arsa üzerine yapılan inşaatın % 0,... seviyesinde kaldığı, bu itibarla, davacı arsa sahiplerinin, sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil isteminde haklı oldukları, ancak, yüklenicinin borcu nedeniyle üçüncü kişilere satıldığı tespit edilen taşınmazlar yönünden tapu iptal ve tescil isteminde bulunamayacakları gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile ....02.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı adına kayıtlı bulunan 2998 ada ... ve 3020 ada ... no'lu parsellerin tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline, diğer taşınmazlara yönelik istemlerin reddine karar verilmiştir. ....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, düzenleme şeklinde yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve sözleşmede öngörülen cezai şartın tahsili talebine ilişkin olup mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı arsa sahipleri tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki 03.06.2004 tarihli Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Mal Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin 19. maddesine göre işin süresi ruhsat tarihinden itibaren 18 aydır. Ruhsat 22.12.2004 tarihinde alındığından yüklenicinin inşaatı bitirip teslim etmesi gereken tarih 22.06.2006’dır....
Turizm İnşaat Ltd.Şti. ile sözleşme imzalandığını, adı geçen dava dışı firmanın belirli bir seviyeye kadar inşaatı yaptığını, ancak inşaatın zamanında bitirilememesi üzerine inşaatın durumunun mahkeme kanalı ile tespit edilip, inşaatın müvekkili kooperatife ... kanalı ile ....09.2006 tarihinde teslim edildiğini, müvekkilinin inşaatın tamamlanması için davalı firma ile dava konusu ....09.2006 tarihli "Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" imzalandığını ve davalı firmanın imalata devam ettiğini, ancak sözleşmede yazılı ... aylık süre içerisinde inşaatın tamamlanmaması üzerine ....01.2009 tarihli noter ihtarı ile sözleşmenin feshedildiğini ve mahkeme kanalı ile inşaatın durumunun tespit edildiğini, davalının sözleşmeye aykırı davrandığını ileri sürerek, dava konusu ....09.2006 tarihli sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, davalı lehine olan taşınmaz kayıtlarındaki şerhlerin silinmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Işın Elektrik A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle: cevap dilekçesindeki beyanlarını tekrarla mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yargıtay içtihatları ile de sabit olan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi şartlarının incelenmediğini, davacı tarafından tek taraflı beyanla kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshedildiği, dolayısıyla arsa paylarının sözleşmeden önceki haline çevrilmesi talebinin hakkaniyete aykırı olduğunu, bu hususun ayrı bir yargılamayı gerektirdiğini, öncelikle geriye etkili fesih şartlarının oluşup oluşmadığına bakılması gerektiği, eğer şartlar oluşmuşsa inşaatın aşaması tespit edilerek yüklenici müteahhit şirketin emek ve mesaisinin karşılığı belirlenerek arsa sahipleri tarafından bu bedelin yükleniciye ödenmesi gerektiğini, nitekim bu hususta mahkemeye başvurulmuş olduğunu, 07.10.2021 tarihinde İstanbul Anadolu 20....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, sözleşme nedeniyle yapılan masraflara ilişkin alacağın tahsili ve kat karşılığı inşaat hakkı şerhinin terkini istemlerine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır....
DAVA Davacı arsa sahipleri vekili dava dilekçesinde özetle: taraflar arasında imzalanan Şarkışla Noterliğinin 16/03/2017 tarihli ve 5688 ile 5689 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri gereğince yükleniciye arsa devirlerinin yapıldığını ancak inşaatta ilerleme olmadığını, davalıya ulaşılamadığından bağımsız bölümlerin inşa ve teslim edilemeyeceğinin anlaşıldığını belirterek, davacı arsa sahiplerine ait 1044 ada 2 ve 3 numaralı parsellerin tapu kayıtlarının sözleşmeye aykırılık ve ifa imkansızlığı nedeniyle geriye etkili feshedilerek tapularının iptali ile davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini, parsellerin birleştirme sonucunda 1044 ada 4 numaralı parselin içerisinde kaldığının belirlenmesi halinde bu parselden ifraz edilerek yeni bir parsel numarası verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. II....
