Hukuk Dairesi'nin 25.04.2007 gün 2006/2466 E. 2007/2709 K. sayılı ilâmı ile düzeltilerek onanmış ve karar tashihi karar yoluna gidilmeksizin 15.06.2007 tarihi itibariyle kesinleşmiştir. Yanlar arasında imzalanan 12832 yevmiye nolu sözleşme ile arsa sahibi ...ve yüklenici şirket tarafından imzalanan 18.06.1997 tarihli sözleşmenin 10. maddesinde yüklenicinin işi yarım bırakması halinde yapı bedeli vs. talep edemeyeceği, yapılan inşaatı bila bedel arsa sahiplerine terkedeceği kararlaştırılmış ise de bu hüküm ahlak ve adaba aykırı görüldüğünden Dairemizin bir önceki paragrafta belirtilen düzelterek onama ilâmında hükümden çıkarılmıştır. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde imalât bedelinin fesih iradelerinin birleştiği ya da sözleşmenin dava yolu ile feshedilmesi halinde fesih kararının kesinleştiği tarih itibari ile mahalli piyasa rayiçlerine göre istenmesi mümkündür....
Esas sayılı dava dosyası üzerinden açılan tapu iptali ve tescil (kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi) talepli davasında, davacının cezai şart istemi yönünden davanın tefrikine karar verilmiş olmakla, tefrik sonucu cezai şart istemine ilişkin dava mahkememizin işbu ... Esas sırasına kaydedilmiştir. CEVAP : 6325 Sayılı Kanun'un 18/A-2. maddesi uyarınca dava dilekçesi davalıya tebliğe çıkarılmamıştır. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan ceza şart tazminatının tahsili istemine ilişkindir. 6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama tek hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır. Dava şartı medeni usul hukukuna ait bir kurumdur. Bunun amacı bir davanın esası hakkında incelemeye geçilebilmesi için gerekli bütün şartları ve bunların incelenmesi usulünü tespit etmek; böylece davaların daha çabuk, basit ve ekonomik bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olmaktır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/133 esas sayılı dosyasında sözleşmeye konu 9166 ada 5 parsel sayılı henüz üzerinde inşaata başlanmamış arsanın iadesi istemiyle açılan dava aynı zamanda taraflar arasındaki adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi isteğini de zımnen içermektedir. Bilindiği üzere arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde tarafların birbirlerine verdiklerini geri istemeleri mümkün iken ileri etkili fesih halinde inşaatın tamamlanma seviyesine göre sözleşmenin tasfiyesi söz konusu olacaktır. Ancak mahkemece tüm parseller üzerindeki mevcut inşaat seviyesi projenin bütününe göre belirlenip sözleşme feshedilmeden eksik inceleme ile karar verilmesi mümkün değildir....
Sözleşmenin feshinin ileriye mi yoksa geriye mi etkili fesih olacağı hususu inşaatı yargılama safhasındaki son durumu itibari ile belirlenmelidir. Sözleşmenin ileriye etkili feshine karar verilebilmesi için inşaat seviyesinin %90 oranının üzerinde ve kabul edilebilir nitelikte olması gerekir. Dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve mahkemenin kabulüne göre yüklenicinin gerçekleştirdiği inşaatın seviyesi % 57 oranında olup, süresinde edimini yerine getirmediğinden yüklenici temerrüdü sabit ve inşaat seviyesine göre davacı arsa sahibi sözleşmeden geriye etkili dönmekte haklıdır....
DELİLLER : İstinaf incelemesine esas; Yerel mahkemenin dosyası içerisinde bulunan belge ve kayıtlar. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptali tescil davası olduğu, talebin ihtiyati tedbirin kaldırılması kararının kaldırılması ve teminatla kaldırılan ihtiyati tedbirin teminatsız olarak kaldırılması talebidir. Dosyanın incelenmesinde; Davacı ile davalı şirket arasında Mersin İli, Yenişehir İlçesi, Menteş Köyü, 2633 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine inşaat yapılması hususunda Mersin 9....
İnşaat Ltd. Şti. arasında “düzenleme şeklinde taşınmaz mal satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi" imzalandığını, dava dışı adı geçen yüklenici firma ile müvekkili banka arasında imzalanan genel kredi ve taşıt kredisi ve rehin sözleşmesi uyarınca müvekkilinin dava dışı yüklenici firmadan alacaklı olduğunu, bu alacağın tahsili için müvekkili tarafından takiplere geçildiğini, ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2005/930 sayılı dosyasından İİK'nun 94/2. maddesi gereğince alınan yetki uyarınca, dava dışı borçlu firmaya kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca isabet eden taşınmazlar nedeni ile ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/465 Esas sayılı dosyası ile tapu iptali ve tescil davası açıldığını, bu davada alınan bilirkişi raporunda, dava dışı borçlu firmanın alacaklı olduğu bedelin daha fazla tespit edildiğini, bu davada fazlaya ilişkin hakları saklı tuttuklarını, bu arada davalılar ile dava dışı yüklenici firma arasındaki sözleşmenin ... 1....
Birleşen davada davacı – asıl davada davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; geriye etkili fesih durumunda yapının mevcut değerinin ve menfi zararların talep edilebileceğini, inşaatın mevcut seviyesinin % 90 ve altı olduğu durumlarda sözleşmenin geriye etkili feshi ile tarafların aldıklarını sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca iade etmesi hususunun olduğunu, taleplerinin para alacağı talebi olduğunu, bu nedenle ihtiyati haciz kararı verilmesini talep ettiklerini, para alacaklarında yaklaşık ispat koşulunun sağlanması durumunda ihtiyati haciz kararının verilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin hakkını elde etmesinin imkansızlaşacağını, dosyaya aldırılan bilirkişi raporu ile delil tespit raporunun bulunduğunu, arsa sahipleri ile yüklenicinin kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini istedikleri hususları gözetildiğinde kanunda öngörülen yaklaşık ispat koşullarının sağlandığını beyan ederek mahkemece verilen 26/04/2021 tarihli ara kararının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda...
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, yapılan imalat %85 seviyesinde olduğundan, yükleniciden bağımsız bölüm satın alan davalılar adına olan tapuların iptaline karar verilmesinin hakkaniyete aykırı olacağı, davacı arsa sahibinin, taşınmazın imara uygun hale getirilmesi ve maddi zararlarına ilişkin olarak halefiyet kaidelerine göre kat maliklerine karşı ayrıca dava açabileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin kendi kusuruyla işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshi halinde, uyuşmazlığın kural olarak dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanununun 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekekir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2019/168 ESAS - 2021/483 KARAR DAVA KONUSU : Kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin geriye etkili feshi KARAR : Kocaeli 3.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/168 E - 2021/483 K sayılı dosyasından verilen 02/07/2019 tarihli karara karşı davacı tarafça istinaf talebinde bulunulması üzerine dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşılmakla, dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait Kocaeli ili, İzmit ilçesi, Hacı Hızır Mahallesi, 4174 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine inşaat yapmak üzere taraflar arasında Derince Noterliğinin 18/04/2014 tarih ve 6472 yevmiye nolu "Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" başlıklı sözleşmenin imzalandığını ve davalıya Derince Noterliğinin 18/04/2014 tarih ve 6474 yevmiye nolu vekaletname verdiğini, sözleşmenin 4....
Davacı tarafından arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin ifasını sağlamak üzere yükleniciye devredilen ve onun tarafından da 3. kişilere devredilen ve en son dava ... adına olan tapu kaydının iptâl ve tescili talep edildiğinden Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında kabul edildiği gibi sözleşme nedeniyle devredilen tapu kaydının iptâl ve tescil istemi, sözleşmenin geriye etkili feshi talebini de kapsamaktadır. Tapu kaydının yükleniciye devrinden sonra dava dışı ... ve ...'e de tapu devirleri yapılmış olduğundan verilecek fesih ve iptâl kararı bunların da hukuki durumlarını etkileyecek olmasına rağmen, davada taraf olarak gösterilmemiş ve mahkemece davada taraf olmaları sağlanmamıştır. Bu durumda mahkemece davada taraf olmayıp, tapu kaydının iptâli halinde rücu ve diğer sebeplerle, taşınmazı yükleniciden ilk olarak devralan ... ile ondan devralan ...'...
