"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava; davalı (yüklenici) şirketin, dava dışı arsa sahibi ile 16.06.2011 tarihli, noterde yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca doğan şahsi hakkını adi yazılı sözleşme ile davacıya temlik etmesine ve davacının temellük sözleşmesi ile davalıdan (yükleniciden) devir aldığı bu şahsi hakka dayanarak açtığı alacak istemine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 13.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 13.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 08.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece davacıya satışı vaat edilen 2. ... kat 1 nolu bağımsız bölümün binanın projesinde ve kat irtifakında bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile dava dışı arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın temliki” (alacağın devri) sözleşmesidir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden, sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin (davacının) arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Türk Borçlar Kanununun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir....
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının dava dışı yükleniciden harici satış sözleşmesi ile daire satın aldığını, dairenin inşaat halinde %40-45 oranında yapılmasından sonra yüklenicinin inşaatı terk etmesi nedeniyle davalı arsa sahibi ile yüklenici arasında imzalanan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin feshedildiğini, davalının dava konusu daireyi dava dışı 3.kişiye sattığını, davacının tamamlanmamış inşaat halinde iken aldığı dairenin oturulur hale gelmesi için yaptığı imalat ve masraf bedeli kadar davalı arsa sahibinin zenginleştiğini belirterek, 24.059 TL masraf bedelinin sebepsiz zenginleşme koşullarına göre davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı vekili cevabında, dava dışı yüklenici ile davalı arasında imzalanan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesine göre inşaatın 22.08.2006 tarihinde tamamlanıp teslim edilmesi gerektiği halde yüklenicinin inşaatı terk etmesinden sonra davacının yarım kalan inşaatı tamamlamasında iyiniyetli olmadığını beyan etmiştir....
Belirtilen bu nitelikleri itibarıyla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri iki tipli karma bir sözleşmedir. Bu sözleşmede, eser sözleşmesinin konusu olan inşaat yapma edimi ile taşınmaz satım sözleşmesindeki mülkiyetin nakli borcu bir araya gelmektedir.Arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alınmasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil davaları ile ilgili olarak kanunlarımızda bir düzenleme mevcut bulunmamaktadır....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâli ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Davacı davasında, dava dışı yüklenici şirket ile arsa sahipleri arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenici şirkete bırakılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alan davalı ...den, satış sözleşmesi ile temliken aldığını, edimlerini ifa ettiği halde tapu devrinin yapılmadığını belirterek tapu kaydının iptâli ve tescili isteminde bulunmuştur. Davalı ... vekili cevaplarında temlik sözleşmesinin geçersiz olduğunu, ... ile yüklenici satıcı ... İnşaat San. Tic....
Nitekim uygulamada yükleniciden şahsi hakkını temlik alan üçüncü kişilerin temlik sözleşmesini adi yazılı satış sözleşmesi veya noterde düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi sözleşmesi olarak yaptıkları görülmektedir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden, sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Gerçekten, Borçlar Kanununun 167. maddesi gereğince; “Borçlu, temlike vakıf olduğu zaman; temlik edene karşı haiz olduğu defileri, temellük edene karşı dahi dermeyan edebilir.” Buna göre temliki öğrenen borçlu, temlik olmasaydı önceki alacaklıya karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan üçüncü kişiye) karşı da ileri sürebilir....
Davacılar ile arsa sahibi Kubilay Güneş arasında bir taşınmaz satış sözleşmesi mevcut ise de, yüklenici ile davacılar arasında doğrudan bir sözleşme ilişkisi yoktur. Davacılar, arsa sahibi Kubilay Güneş ile yüklenici Fatih Kırmızıyıldız arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafları değildir. Davacılar ile yüklenici arasında herhangi bir akdi ilişki bulunmadığından, davacıların arsa sahibinin halefi olarak kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine dayanmalarını gerektiren, bu sözleşmeden kaynaklanan hakların satıcı arsa sahibi tarafından satın alan davacılara temlik edildiğine ilişkin BK'nın 163. (6088 sayılı TBK'nın 189/1.) maddesi hükmüne uygun, yazılı temlik sözleşmesi de olmadığından, davacıların kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri gereği yükleniciye projeye aykırılık iddiasını ileri sürmeleri mümkün değildir. (Yargıtay 23. HD 2015/3914 Esas 2015/5235 Karar sayılı kararı da bu yöndedir.)...
Bunun için de davaya konu temlik işleminin geçerli olup olmadığı, arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Davacının arsa sahibi ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alması halinde arsa sahibini ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Türk Borçlar Kanununun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir.” Buna göre temliki öğrenen arsa sahibi, temlik olmasaydı önceki alacaklıya (yükleniciye) karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan davacıya) karşı da ileri sürebilir....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre inşaatın geç bitirilmesi nedeniyle kira tazminatı alacağına itirazın iptali istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, arsa sahibi davacı ile yüklenici davalılar arasında ... 5. Noterliği’nde 23.06.1995 gün ve 19591 sayılı “taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi” düzenlendiği, uyuşmazlığın; bu sözleşme gereğinin yerine getirilmemesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasanın 3/d maddesinde hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyet olarak, 3/e maddesinde; tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişi olarak tanımlanmıştır....
Noterliği'nin 01.12.1999 tarih ... yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Gayrımenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığı, bu sözleşmenin .... 3. Noterliği'nin 06.10.2000 tarih ... yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Fesihname" başlıklı fesihname ile feshedildiği, davacının daha sonra aynı taşınmaz için dava dışı ... ile ... 3. Noterliği'nin 06.10.2000 tarih ... yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Gayrımenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı kat karşılığı inşaat sözleşmesini düzenlediği anlaşılmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin feshine ilişkin ... 3....
