Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/374 Esas KARAR NO : 2022/598 DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 22/10/2021 KARAR TARİHİ : 13/10/2022 KARAR Y.TARİHİ : 31/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda, İDDİA : Davacı iflas idaresi vekili dava dilekçesinde, müflis şirketin, davalı şirket ile 12/04/2005 tarihinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, davalı tarafından müflis şirketin sözleşmeyi ifa etmediği gerekçesiyle sözleşme feshedilerek, ifanın gerçekleşme oranının talep edildiğini, Ankara .......
Burada sözleşmenin feshinin ileriye veya geriye etkili olması ayırımı önem kazanmaktadır, bu ayrım yüklenicinin yapımını üstlendiği inşaatı kısmen tamamlaması, fakat temerrüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı sorunu ile ilgilidir. Eğer feshin sonuçları geriye etkili olacaksa, sözleşme yokmuşçasına tasfiye edileceğinden yüklenici inşaatın yaptığı kısmına orantılı arsa payı değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre imal ettiği inşaat bedelini alır. Fesih ileriye etkili kabul edilirse, yükleniciye imalat oranına paralel arsa payı bırakılır. ......
Yüklenici ve ondan bağımsız bölüm satın alan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafı olmayan üçüncü kişilerin tümü taşınmaz üzerine kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince inşaat yapıldığını ve yüklenicinin edimini yerine getirdiğinde bağımsız bölümlere gerçekten hak kazanacaklarını bilerek bağımsız bölüm satın almışlardır. Bağımsız bölümlerin mülkiyetini iktisap edebilmeleri için yüklenicinin arsa sahiplerine karşı yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmesi ve inşaatı sözleşme koşullarına uygun olarak bitirip teslim etmesi gerekir. ..... Dosya incelendiğinde, davalılardan ...’un da dahil olduğu arsa sahiplerinin davalılardan yüklenici ...’a yönelik arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi yönünden dava açtıkları, davanın .... 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/571 E. sayılı dosyasında görüldüğü ve davanın halen derdest olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece, .... 6....
Şti'nin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdettiğinden bu parsellerin maliklerinin de davada yer alması gerektiğini, dava konusu taşınmazların tevhidi işleminden sonra belediyenin imar izni vermemesi nedeniyle yapı ruhsatı alınamadığını, ruhsat alınmasından sonra kat irtifakı kurularak 83 adet bağımsız bölüm haline getirildiğini, tevhid ile oluşan taşınmazda 3 blok yapılmasının tasarlandığını ve C blokdaki inşaatın karkasının tamamlandığını, toplam 83 adet bağımsız bölüm olacak taşınmazda 1/2 hisse ile bir adet bağımsız bölüme hak kazanacak davacıların sözleşmenin geriye etkili feshini talep etmelerinin dürüstlük kuralına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...Dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmeleri-kural olarak-ani edimli oldukları için fesih, geriye etkili sonuç doğurur....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. Mahkemece davalı Temel Taş yönünden davanın husumetten reddine, diğer davalılar yönünden sözleşmenin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescile karar verilmiş, hüküm davalı vekilleri tarafından istinaf edilmiştir. Davanın ticari dava olmadığı anlaşıldığından arabuluculuk dava şartının somut olayda uygulama yer bulunmamaktadır. Öte yandan, davacı tarafça tapunun iadesi istendiğinden istemin geriye etkili fesih sonucunu doğuracağından verilen kararda talep aşımı sözkonusu değildir. Bu nedenlerle davalıların usuli istinaf nedenleri yerinde değildir....
Asıl davada, İmar mevzuatına aykırı bina yapıldığı, Yapı Kullanma İzninin fiziki duruma uymadığı, keza kat malikleri yönetim planının ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerinin, inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izinleri arasında uyumluluk bulunmadığı, sair gerekçelerle, sözleşmenin geriye etkili fesih, kabul edilmediği takdirde, tazminat alacağı şeklinde terditli dava açılmıştır. 2.1- Yüklenici şirket, arsa sahibi müvekkilden elde ettiği alacağını, diğer ifadeyle kat karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan aldığı bağımsız bölümleri dahili davalılara BK.183 ve devamı maddeleri uyarınca, satmış/temlik etmiştir. Bağımsız bölüm sahibi dahili davalılar, satın aldıkları dairelerin kat karşılığı sözleşmeye bağlı yapıldığını, araştırıp bilmek sorumlulukları vardır....
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ : 18/05/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 20/05/2021 Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı ... vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili; müvekkili kooperatif ile davalı yüklenici ... (... İnşaat Taahhüt) arasında kaba/ince sıva, alçı, mutfak dolapları, parke...vs. imalat konusunda 27.05.2010 tarihinde sözleşme imzalandığını, teslim tarihinin 30.09.2010 olduğunu, davalı yüklenicinin bir kısım imalatı yaptıktan sonra hiçbir gerekçe göstermeksizin inşaat sahasını terk ettiğini, müvekkili kooperatif ile dava dışı arsa sahipleri arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin, Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.12.2012 tarihli......
Dava dilekçesinin dava konusu kısmında sözleşmenin ileriye yönelik feshinin istendiği yazılmakla birlikte, sonuç ve istem kısmının 2. bendinde ileriye ya da geriye etkili olduğu açıklanmaksızın sözleşmenin feshine denilerek talepte bulunulmuş, mahkemece davanın fesih talebinin ileriye mi yoksa geriye etkili mi olduğu sorulup açıklattırılmamıştır. Davacının gecikme tazminatı ve sözleşmenin feshi asıl talebi olup, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde terditli olarak eksik ve kusurlu işlerin giderim bedelinin tespit ve tahsilini istemiştir. Yargılama sürecinde fesih talebinden vazgeçip gecikme tazminatı ile eksik ve kusurlu işlerin giderim bedelinin istediğine dair bir beyanı olmadığı gibi davanın karara bağlandığı son oturumda dahi fesih şartlarının oluştuğuna dair beyanı mevcuttur....
Özetle ; Hükme esas alınan 06.04.2021 tarihli bilirkişi heyet raporundan da anlaşılacağı üzere keşif tarihi itibariyle dahi inşaat başlanmadığı, inşaat ruhsatına başvuru için makul sürenin aşıldığı bu haliyle sözleşmenin geriye etkili haklı nedenle feshi şartlarının oluştuğu bununla birlikte taşınmazda hissedar olan Karatay Belediyesi ile sözleşme akdedilmediği tespiti ile sözleşmenin geriye etkili feshi değil geçersizliğin tespitine karar verilmesi gerektiği kabul edilmiş ve bu doğrultuda avans payı mahiyetinde kabul edilen tapu hisselerine dair tapu iptal ve davacılar adına yeniden tescil kararı verilmesi gerekmiştir....
