DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Çorum 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/65 esas, 2021/235 karar sayılı dava dosyasında verilen tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kısmen kabulüne karşı, davacı karşı davalı T1 vekili ile davalı karşı davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tazminat (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Teslim tarihinden yaklaşık 7 ay sonra yapılan tespitte alınan rapora göre yapının %40 oranında tamamlanmış kaba inşaat halinde olduğu, tüm eksikliklerine rağmen bağımsız bölümlerde oturulduğu, birden çok kişinin yükleniciden pay ve bağımsız bölüm satın aldığı, bu kişiler adına tapuda hisseler oluşturulduğu, bu aşamada sözleşmenin geriye etkili olarak feshinin adalet duygularını zedeleyebileceği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, mahkemece, öncelikli olarak, davacı arsa sahibinin sözleşmenin feshi istemi dikkate alınarak, sözleşmenin ileriye mi yoksa geriye mi etkili olarak feshi tartışılmalıdır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI : Mahkemece; "dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve buna bağlı olarak tapu iptali ve tescil ve alacak talebine ilişkindir....
İlk derece mahkemesince, öncelikle taşınmazın yükleniciye devir tarihi itibariyle inşaat yapımı kararlaştırılan taşınmazın tüm arsa sahipleri, paydaşları veya kat maliklerini gösterir tapu kayıtları getirtilmeli, bu paydaşların davalı yüklenici ile yapılmış arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunup bulunmadığı araştırılmalı, bunlarla ayrı kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi imzalanmamışsa davaya konu sözleşmenin geçersiz olacağı; sözleşmenin feshi istemi geçersizliğin tesbitini de içerdiği göz önüne alınarak sonucuna uygun karar verilmelidir....
Davada kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi talep edilmiş olup, davacı arsa sahipleri dışında diğer arsa sahibi ...'ın davada taraf olmaması nedeniyle usulüne uygun taraf teşkili sağlanması açısından bozma kararı verilmiş,bozmaya uyulup feshe karşı çıkan diğer arsa sahibi ... aleyhine dava açılarak bu dosya ile birleştirilmesi sağlanmış, asıl davada yüklenicinin davayı kabul kabul talebi üzerine kabul nedeniyle davanın kabulüne; davacılar ile davalı arasındaki Gölcük 1....
Sayılı gerekçeli kararında Sözleşmenin Feshi ile Tapu İptali ve Tescile yönelik açılan davanın Kabulü ile, Taşınmazın ilgili parselinin eski malikleri adına tesciline ve Aksaray 5 Noterliğinin 30/01/2012 tarih ve 493 yevmiye numaralı ve Aksaray 5 Noterliğinin 23/03/2012 tarih ve 1418 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili olarak feshine karar verildiğini, verilen bu karar Temyiz Yargı yoluna taşınsa da Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 16.10.2019 tarihinde 2019/2890 E., 2019/4288 K....
Dava, arsa payı ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi istemine ilişkindir. 1-Mahkemece dava kesin hüküm nedeniyle reddedilmiş ise de, kesin hükme esas davada müdahalenin meni talebi usulden, ecri misil talebi ise esastan reddedilmiştir. Ancak bu davada sözleşmenin feshiyle ilgili bir hüküm yoktur. Bu nedenle kesin hüküm nedeniyle ret kararı verilmesi doğru olmamıştır. Bu durumda mahkemece, ilk davada verilen kararın işbu davadaki talepler yönünden kesin hükmün sonuçlarını oluşturmayacağı dikkate alınarak işin esasına girilmesi gerekirken, eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak davanın kesin hüküm nedeniyle reddi doğru olmamıştır. 2-Bozma nedenine göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir....
- KARAR - Davacı vekili, taraflar arasında 18.05.2009 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşmede kararlaştırılan süre sona erdiği halde, davalı yüklenicinin edimlerini tam olarak yerine getirmediğini ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili olarak feshini ve sözleşme uyarınca, davalılara devredilen taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, müvekkillerinin tüm edimlerini yerine getirdiklerini, teslimin davacıdan kaynaklanan nedenlerle geciktiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
yetkili temsilcisi ile davacı arasında 10.02.2015 tarihinde noterde düzenlenen satış vaadi sözleşmesiyle yapılan temlik işlemi gereğince davacının temlik aldığı şahsi hakkın konusunun sözleşmenin ileriye veya geriye etkili olarak feshi sonucunda yükleniciye bırakılıp bırakılmayacağı belirleneceğinden, sözleşmenin ifa olanağı bulunup bulunmadığı davalı arsa maliklerince açılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davasının sonucu ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle "bekletici mesele" yapılarak dava sonucu beklenmeli, sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bütün bu yönler üzerinde durulmadan eksik inceleme ve araştırmayla hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir....
Gerek kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi, gerekse bu sözleşmenin geçersizliğinin tespiti halinde tarafların birbirlerine yaptıkları ödeme ve devirler avans niteliğinde olup, yüklenici ya da üçüncü kişilere yapılan tapu devirlerinin hukuki dayanağı kalkacak ve her iki halde de yükleniciden pay devralan üçüncü kişilerin TMK 1023. maddesine dayalı iyiniyet savunmaları dinlenemeyecektir. Yine tarafların davacıların sözleşmenin feshi (sözleşme değeri), tapu iptal tescil (iptaline karar verilecek payların dava tarihi itibariyle değeri) ve takyidatların (iptaline karar verilecek payların değeri ile takyidatların toplam değerinden hangisi düşükse o bedel üzerinden nisbi harç) taleplerinin her biri ayrı yarı nisbi harca tabidir....
