DAİREMİZİN 06/01/2021 TARİH VE 2020/1073 ESAS - 2021/44 KARAR SAYILI KARARINDA ÖZETLE; "Davacı arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davalı yükleniciye avans olarak temlik ettiği taşınmazlarda inşaatın hiç başlanmamış olması nedeniyle yüklenicinin temerrüdü vaki olduğundan geriye etkili fesih şartlarının oluştuğu anlaşılmakla tapu iptali ve tescil kararının yerindedir. Ancak Somut olayda öncelikle kural olarak, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine dayalı tapu iptal ve tescil isteminin, sözleşmenin feshi talebini de içerdiği Yargıtay'ın yerleşik kararlarında kabul edilmiş olmakla mahkemece tapu iptali ve tescil istemine karar verilmiş olmakla davacı ile davalı yüklenici arasında yapılan Konya 2....

Bu sona erme arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, kural olarak ani edimli olması nedeniyle, geriye etkili olacağından, arsa sahibi bedel olarak verdiği tapu paylarını, tapu iptâli ve tescili davası açmak suretiyle isteyebilecektir. Yüklenici de dönme anına kadar, arsa sahibinin mal varlığına giren yasal ve yararlı imalâtın parasal karşılığının ödenmesini isteyebilecektir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da; tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Feshedilen sözleşme, arsa sahibi ve yüklenici arasındaki sözleşme olup, tasfiyenin bu kişiler arasında yapılması gerekir....

Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....

Noterliğince düzenlenen 27/01/2003 tarih ve 02651 yevmiye sayılı Düzenlenme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile yine taraflar arasında bu sözleşmenin eki olarak haricen imzalanmış olan 29/03/2006 tarihli Kat Karşılığı İnşaat Yapım Ek Sözleşmesinin fesihlerine karar verilmesini, feshi istenilen ilk sözleşmenin davacıya ait arsanın tapu kaydına şerh edilmiş olduğu anlaşıldığından, tapu kaydındaki belirtme şerhinin silinmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

‘nın, arsa maliki diğer davalı ile yaptığı kat karşılığı inşaat sözleşmeleri uyarınca yükleniciye isabet eden 3 ve 4 nolu daireyi 8.9.1989 tarihli sözleşme ile yükleniciden satın alıp bedelini ödediğini,davalı arsa malikinin yüklenici aleyhine açtığı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal tescil davası sonunda ,arsa maliki lehine çıkan ve kesinleşen mahkeme kararı ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin iptal edildiğini, davalı yüklenicinin edimini yerine getiremediğinden satın aldığı dairelerin rayiç değerlerinin tespit edilerek, fazla hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100.000 YTL nin faizi ile davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir....

Davacı arsa sahibi vekilinin temyiz itirazının incelenmesinde; Davada, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili feshi (dönme) ile yüklenici dışındaki davalılara devredilen bağımsız bölümlerin tapu iptâli ve davacı adına tescili ile uğranılan zararın tazmini istenmiş, Bölge Adliye Mahkemesince davanın kabulü ile sözleşmelerin geçmişe dönük olarak feshine ve yüklenici dışındaki davalılar adına kayıtlı bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tesciline, 20.100,00 TL kira kaybı ve evin yıkım bedelinin davalı ... Grup Nakliyat İnşaat Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Davada ileri sürülen birden fazla talepten her biri hakkında yargılama ve değerlendirme yapılarak mahkemece bir sonuç ve kanaate varıldığı gibi her bir talebe ilişkin yargılama gideri ve vekalet ücretine de açıkça hükmedilmesi gerekmektedir....

Kararı, davalı şirket temsilcisi temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen temyiz nedenlerine göre, davalı şirket temsilcisinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili olarak feshi istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, inşaat seviyesinin %67 oranında olduğu belirlenmiş olup, belirlenen bu seviyeye göre taraflar arasındaki sözleşmenin ileriye etkili değil de geriye etkili feshi gerekir ise de, tarafların gerek yargılama aşamasındaki beyanlarından ve gerekse hükmün ileriye etkili olarak feshine ilişkin kısmının temyize konu edilmemiş olmasından, ileriye etkili fesih yönünden taraf iradelerinin birleştiğinin kabulü gerekir....

Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasındaki dava konusu parsele ait arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin mahkeme kararıyla iptal edilerek kesinleştiği ve tapuların geri döndüğü, kesinleşen mahkeme kararına göre, parsel üzerinde davacı yüklenici tarafından yapılan binanın imara aykırı ve kaçak olup bu inşaatın imar mevzuatına uygun hale getirilmesinin ve ruhsat alınmasının mümkün olmadığı, böylelikle kaçak ve imara aykırı yapının ekonomik değeri bulunmadığı, 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu ve İmar Kanunu'na göre mutlak yıkılması ve yıkımın da yetkili makamlar tarafından yerine getirilmesi gerektiği, bu durumda bedele ve yıkıma hükmetmenin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi sonucu imara aykırı ve kaçak olarak yapılan binanın yıkılması istemine ilişkindir....

İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile borcun ifa edilmemesinden doğan zararın tazmini istemlidir. Taraflar arasındaki adi yazılı sözleşme. Özdumanoğlu Şirketi, T3 ve davacı arasında dava konusu paresele ilişkin olarak yapılmıştır. Taşınmaz üçüncü kişilere devredilmiş, üzerinde herhangi bir faaliyet yapılmamıştır, Sözleşme adi şekildedir, ancak tapu yükleniciye devredilmiştir. Artık sözleşmenin geçersizliği değerlendirilmeyecek olup feshi koşulları üzerinde durulmalıdır....

Mahkemece, iddia, savunma, tüm dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının, sözleşmenin geriye etkili olarak feshini istemekte haklı olduğu, ancak fesih nedeniyle uğramış olduğu menfi zararı ispat edecek herhangi bir belge veya makbuz sunulmadığı ayrıca, taşınmazın bulunduğu bölgede, yapılacak yeni inşaatlar için düzenlenen sözleşmelerde paylaşım konusunda olağandışı lehe veya aleyhe bir değişiklik olmadığı, taşınmazın imar durumunda da bir değişiklik bulunmadığı, yeni bir yüklenici ile yapılacak sözleşmede de aynı oranda inşaat yapılma olasılığı bulunduğu,davaya konu sözleşmeye nispetle daha iyi bir teklife ilişkin delil bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile tazminat taleplerinin reddine, davalı yüklenici şirketin açmış olduğu tapu iptali ve tescil tazminat istemli dosyanın tefrikine karar verilmiştir....