Aidiyet tespiti davaları kendine özgü davalardan olup dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak bu davaların uygulama alanı sınırlıdır. Taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat yönünden derdest ortaklığın giderilmesi davası ya da kamulaştırma işlemi bulunmadığı takdirde bu dava görülemez. Kural olarak, öğretide ve yerleşik Yargıtay uygulamasında eda davası açılmasının mümkün olduğu hallerde, tespit davası açılmasında hukuki bir yararın bulunmadığı kabul edilmiştir. Bu hukuksal olguların ışığı altında duraksamasız belirtmek gerekirse hukuki yarar dava koşuludur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık; kamulaştırılan taşınmazdaki muhdesatların aidiyetinin tespiti ile kamulaştırma bedelinin tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemlerine ilişkin olup, mahkemece; aidiyetin tespiti isteminin kabulüne, itirazın iptali isteminin reddine dair verilen hüküm, aidiyetin tespiti istemine hasren temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre, temyiz inceleme görevi Yüksek Yargıtay 8. Hukuk Dairesinindir. Ne var ki dosya, Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 02.12.2016 günlü ve 2016/20477 E. 16403 K. sayılı görevsizlik kararı ile Dairemize gönderilmiş olduğundan, 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 Sayılı Yasanın 21. maddesi ile değiştirilen 2797 Sayılı Yargıtay Kanununun 60/3 maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere, dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 20.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sayılı İlamı) Somut olayda, dava konusu muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmaz hakkında kamulaştırma işlemlerinin başlatıldığı dosya içerisinde yer alan acele el koyma dosyasından ve tapu kaydındaki şerhten anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca mahkemece taşınmaz hakkındaki bedel tespit ve tescil dosyası ve kamulaştırma ile ilgili kayıt, belgeler ve kamulaştırma haritası dosya arasına getirilerek, taşınmazın kamulaştırma sahası içinde kalıp kalmadığı belirlenmeli, kamulaştırma kapsamında ise davacının aktif dava ehliyetinin var olduğu gözetilerek davanın esasına girilmeli ve taraf delilleri toplandıktan sonra bir karar verilmelidir. Bu nedenle hatalı nitelendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Ancak; 1-Davanın muhdesat bedelinin belirlenmesi, muhdesatın davacı idareye aidiyetinin tespiti istemine ilişkin olduğu ve mahkemece muhdesat bedeline hükmedildiği halde ayrıca davalıya ait hissenin iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmesi, 2- 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine 6459 sayılı Yasanın 6. maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından, ... Mahkemesinin 19.12.2013 tarih ve 2013/817 başvuru numaralı 1....
ve kamulaştırma işlemi olduğu durumlarda açılamayacağını, mülkiyetin kime ait olduğu hakkında bir çekişme söz konusu ise elatmanın önlenmesi davaları ve tapu iptali davalarında da açılmış bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti davaları bekletici mesele yapılacağını, açıklanan nedenlerle Babaeski Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/544 E.- ve 2021/23 K.- sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Hukuk Dairesi Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasının yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davacı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava konusu taşınmazda bulunan ev için Anamur Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/388 Esas - 2012/40 Karar sayılı dosyasında açılan muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulü ile evin dava dışı ...’a ait olduğunun tespitine karar verildiği ve bu hususun tapu kaydına da şerh edildiği ve ev bedeli hesaplanıp tespit edilen kamulaştırma bedeline eklenmeden hüküm kurulduğu anlaşıldığından, davacı idareye dava konusu taşınmaz...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/07/2022 NUMARASI : 2022/40 ESAS - 2022/263 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil) KARAR : Dava, 4650 sayılı kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. Maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına aidiyeti istemine ilişkindir. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İdarenin yatırım programında bulunan Konya İli Selçuklu İlçesi Yeni Selçuk Mahallesi 2894 ada 63 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile taşınmazın davacı idare adına aidiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti KARAR Davacı vekilinin dava dilekçesinde, dava konusu muhtesatların üzerinde bulunduğu taşınmaz hakkında Karayolları Genel Müdürlüğünce kamulaştırma çalışmalarına başladığını açıklaması nedeniyle, teknik bilirkişi Kayhan Kartpak'ın 25.09.2013 tarihli raporu ve ekindeki krokinin bir örneği eklenmek suretiyle anılan taşınmazda yapılan kamulaştırma işlemi ilgili tüm evrakın onaylı örneklerinin incelenmek ve iade edilmek koşulu ile bulunduğu yerden getirtilerek dosyaya eklenmesi ve ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın yerel mahkemeye GERİ ÇEVRİLMESİNE 19.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Öğretide ve Yargıtay'ın devamlılık gösteren uygulamalarında, taşınmaz hakkında derdest ortaklığın giderilmesi davasının, kentsel dönüşüm uygulamasının ya da kamulaştırma işleminin bulunması gibi istisnai durumlarda muhdesatın tespiti davasının açılmasında güncel hukuki yararın bulunduğu kabul edilmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti ... ile ..., .... Genel Müdürlüğü ve ... Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair ....Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 29.05.2013 gün ve 964/982 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar ... vekili ile DSİ Genel Müdürlüğü vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, dava dilekçesinde mevki ve sınırları yazılı taşınmaz bölümünün tapulama çalışmaları sırasında tespit dışı bırakıldığını, taşınmaz üzerindeki ev, ahır ve eklentilerin vekil edeni tarafından yapıldığını, taşınmazın baraj kamulaştırma sahasında kalması nedeniyle üzerindeki yapılar ile ağaçların aidiyetinin vekil edeni adına tespitine karar verilmesini istemiştir....
