Kambiyo senetlerine özgü icra takibinde İİK'nın 168/1. maddesinin 3, 4 ve 5. bentleri hükmüne göre, borçlunun icra dairesinin yetkisiz olduğu, borçlu olmadığı, veya borcun itfa edildiği, mehil verildiği, alacağın zamanaşımına uğradığı, imzaya itirazlarını ve takibin müstenidi olan senedin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığına ve alacaklının takip hakkı bulunmadığına yönelik şikayet ve itirazlarını yasal 5 günlük süresi içerisinde icra mahkemesine bildirmesi zorunludur. Bu süre, hak düşürücü süre niteliğinde olup mahkemece re'sen gözetilir. Somut olayda; davacı borçlu dava dilekçesinde, ödeme emrinin usulsüz tebliğ edildiği ve davalının takip hakkı bulunmadığına ilişkin şikayetleri ile birlikte imzaya ve borca itirazlarını da ileri sürmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, borçluya örnek 10 numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda; senedin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığını ve takibin kesinleşmesinden önceki devreye ilişkin zamanaşımının gerçekleştiğini ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği anlaşılmıştır....
GEREKÇE: Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte kambiyo vasfına ilişkin şikayet ve bononun teminat senedi olarak verildiği iddiasına dayalı borca itiraz davasıdır. Adana 6. İcra Dairesinin 2020/5701 esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı T3 tarafından borçlular T1, Adana Lazer Kesim Makine Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Murat Yıldız hakkında 08/07/2020 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla 25.855,82 TL'nin tahsili için takip başlatıldığı, ödeme emrinin 29/07/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davanın 04/08/2020 tarihinde süresinde açıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece daha önce itirazın süre aşımı nedeniyle reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından istinafı üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 10....
Bu maddedeki düzenleme şikayet olup, şikayet hakkında İİK.nun l8. maddesi hükümleri uygulanacağından, mahkemece duruşma yapılmasına karar verilen hallerde taraflar gelmeseler bile HMK' nun 150. maddesi uygulanmadan önce takip dayanağı senedin kambiyo vasfında olup olmadığının ve alacaklının kambiyo senetlerine özgü yol ile takip hakkının bulunup bulunmadığının incelenmesi icap eder. (benzer mahiyette Yargıtay 12.HD’ nin 09/06/2015 tarih ve 2015/6046 E. – 2015/15920 K. sayılı kararı) Öte yandan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 780/1- e maddesine göre çekin, kambiyo senedi vasfını taşıyabilmesi için düzenleme yeri unsurunu ihtiva etmesi gereklidir. Düzenleme yerinin ise; idari birim (kent, ilçe, bucak, köy gibi) adı olarak gösterilmesi zorunlu bulunmaktadır. Aynı Kanunun 781/3. maddesine göre de, düzenleme yeri gösterilmemiş olan çek, düzenleyenin adı yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır....
şartsız bir ödeme kaydını içermediğinden kambiyo senedi vasfına haiz olmadıklarını, aynı senetlere ilişkin ilamsız takip yapıldığını, itiraz üzerine itirazın iptali davası açıldığını, bu nedenle mükerrer takibin iptalinin gerektiğini ileri sürerek itirazların kabulü ile takibin iptali ile tazminata karar verilmesini talep etmiştir....
İİK'nun 169. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken aynı Kanun'un 168/5. maddesine göre; borçlunun, borçlu olmadığı, borcun itfa edildiği, mehil verildiği, alacağın zamanaşımına uğradığı veya yetki itirazını, 168/3. maddesine göre de kambiyo senedi vasfına yönelik şikayetlerini icra mahkemesinde ileri sürme süresi beş gün olup, bu süre hak düşürücü niteliktedir ve mahkemece re'sen gözetilmelidir. İİK'nun 19. maddesinde ise; "Gün olarak tayin edilen müddetlerde ilk gün hesaba katılmaz. Bir müddetin sonuncu günü resmi tatil gününe rastlarsa müddet tatili takip eden günde biter. Müddet, son günün tatil saatinde bitmiş sayılır" düzenlemesine yer verilmiştir. Somut olayda, örnek 10 numaralı ödeme emrinin borçluya 13.01.2015 tarihinde tebliğ edildiği, beş günlük itiraz ve şikayet süresinin son günü olan 18.01.2016 tarihinin pazar gününe rastladığı, icra mahkemesine başvurusunun ise pazartesi gününe isabet eden 19.01.2015 gününde yani yasal süresinde olduğu anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın, keşide yeri bulunmadığından kambiyo senedi vasfında olmayan senetten kaynaklanmasına ve tarafların sıfatına göre kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışında olup, Yüksek 13. Hukuk Dairesi' nin görevi dahilindedir. Takibin, kambiyo senetlerine mahsus yolla yapılmış olması, kambiyo senedi vasfında olmayan bir senedi kambiyo senedi haline getirmez. Nitekim, kambiyo takibinin şikayet sonucu iptal edildiği de dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Dava dosyası yüksek 13. Hukuk Dairesinin görevsizlik kararı ile Dairemize geldiğinden Yargıtay Başkanlar Kurulunun 04.02.2010 tarih ve 3 sayılı kararı uyarınca, görev uyuşmazlığının çözümlenmesi için dosyanın doğrudan Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesi gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın yüksek Birinci Başkanlığa sunulmasına 10.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Öte yandan, keşide yeri unsuru bulunmayan dayanak belge bono olarak kabul edilemeyeceğinden, TTK'nun 776/1-f maddesinde öngörülen koşulu taşımayan bu belgeye dayanarak borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapılması da mümkün değildir. İİK' nun 170/a-2. maddesine göre; ''İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı husularını re' sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.'' Somut olayda, takibe dayanak senette düzenleme yeri belirtilmediği gibi, düzenleyenin adının yanında da herhangi bir idari birim adının yazılı olmadığı görülmektedir. Bu durumda, sözü edilen belgenin kambiyo senedi niteliği taşımadığı anlaşılmaktadır....
kambiyo vasfına haiz olmadığını, müvekkilinin sahtecilik ve dolandırıcılık yapıldığına ilişkin şikayeti üzerine davalı hakkında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığının 2022/18886 Soruşturma numarası ile soruşturmanın devam ettiğini, ayrıca senedin teminat senedi vasfında olduğundan takibe konu edilemeyeceğini, araç kiralama tarihinin 14/05/2022 olmasına rağmen senedin düzenleme tarihinin 05/05/2022 tarihi, vade tarihinin 10/05/2022 olarak yazıldığını, hususun söz konusu senedin geçmiş tarihli ve şikayet olunan ya da ortakları tarafından sahte olarak düzenlendiğini gösterdiğini, mahkemece hükme esas mahiyette olmayan rapor dikkate alınarak ve itirazları incelenmeden karar verildiğini, bilirkişi raporunda şikayetçi-şüpheli ifade tutanağı fotokopisi ve vekaletname fotokopisi üzerinden imza incelemesi yapıldığını, Yerleşik Yargıtay kararlarına göre fotokopi üzerinden imza incelemesi yapılmasının mümkün olmadığını, belge asılları getirtilerek imza incelemesine esas alınarak yapılması gerektiğini...
Davalı vekili T3 vekili cevap dilekçesinde özetle, Davacının lehtara ilişkin itiraz beyanları incelendiğinde borcunun bulunmadığını ve lehtarın tasfiye edilmiş olmasından bahisle bononun kambiyo vasfına haiz olmadığı iddiaların bulunduğunu, buna rağmen davacı tarafından İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2021/40 Esas ve İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2021/23 Esas sayılı dosyaları ile tasfiye edildiği ileri sürülen lehtara karşı menfi tespit davası açtıklarını, Mahkemenin borcun bulunmadığına ilişkin iddialar karşısında inceleme yetkisinin İİK 168 vd....
