Yerel mahkemece, intifa bedelinden bakiyesinin iade yükümlülüğünün akdi ilişkinin de tarafı olan taşınmaz malikine ait olduğu kabul edilmiş, Yazılı gerekçe ile taşınmaz malikinin sorumlu tutulamayacağı nedeniyle sayın çoğunluk görüşü doğrultusunda yerel mahkeme kararı bozulmuştur. Sayın çoğunluğun bozma gerekçesine katılamıyorum. Davacı lehine üzerinde intifa hakkı tesis edilen taşınmaz malikinin davalı olduğu, intifa hakkı kurulmasına ilişkin akdi ilişkinin davacı ile davalı arasında tesis edildiği, akit tablosundaki beyanlardan anlaşıldığı üzere intifa bedelinin kendisi tarafından tahsil edildiği hususunun malikin kabulünde olduğu görülmektedir....
Madde lafzında açıkça belirtildiği gibi ön alım hakkı ancak payın üçüncü kişiye satılması halinde kullanılabilecek bir haktır. Pay satışının paydaşlardan birine yapılması halinde bu hak kullanılamaz. Öte yandan Türk Medeni Kanununun 794. maddesinin 2. fıkrasında intifa hakkı “aksine düzenleme olmadıkça bu hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlar” şeklinde ifade edilmiştir. Kuşkusuz intifa hakkı ayakta bulunduğu sürece üzerine yüklendiği mülkiyet hakkını içi boşalmış bir duruma sokar. Bu hak kurulurken hakka konu mal üzerindeki hak sahibinin yetkisi tamdır. İntifaya konu mal üzerinde intifa hakkı sahibinin kullanma ve faydalanma yetkileri de daraltılamaz. İntifa hakkı herkese karşı ileri sürülebilir. İntifa hakkı kurulurken mülkiyet hakkı sahibinin kullanma ve yararlanma bakımından var olan yetkileri ne ise intifa hakkı sahibi de o yetkileri kazanır....
Mahkemece davanın intifa hakkı sahibi davacı ... yönünden aktif husumet yokluğundan reddine, diğer davacılar yönünden kabulüne karar verilmiş hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Mahallinde yapılan keşif sonucu arsa niteliğindeki ...... İlçesi, ...... Mahallesi 516 ada 8 parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değerinin tespit edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; Dava konusu taşınmazın tapu kaydının incelenmesine davacı ...'ın lehine intifa hakkı bulunduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle tapu kaydında lehine intifa hakkı bulunan ... hissesine düşen taşınmaz bedelinin intifa hakkı sona erinceye kadar bir ...... çıplak mülkiyet sahibi davacı adına yatırılarak bu bedelin nemalarında İntifa hakkı sahibinin yararlanmasına intifa hakkı sona erdiğinde davacı tapu malikine ödenmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesi Doğru görülmemiştir....
Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı TMK'nın yürülüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa taşınmazın 14.03.1960 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakati aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmelidir. İntifa hakkı 01.01.2002 tarihinden sonra kurulmuş ise, 4721 sayılı TMK'nın 700. maddesi uyarınca "Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder."...
Davalı vekili, savunmasında özetle; Yetkili mahkemenin Turgutlu Asliye(Ticaret) Hukuk Mahkemesi olduğunu, davacının daha önce huzurdaki davayı İstanbul 11.Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığını, bu davanın 2013/77 E. 2013/146 karar sayılı ilamı ile reddedildiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, intifa akdinin devamına engel hukuksal ya da fiili bir engel yokken davacının intifa hakkını ivaz karşılığı kendisinin sonlandırdığını, intifa hakkı tesisi ve yatırım hakkında protokolünde intifanın devamına değil, istasyon işletmeciliğine engel hukuki veya fiili halden bahsettiğini, davacının müvekkilinden tahsil ettiği ivaz karşılığında intifa hakkını tapudan terkin ettirdiğini, denkleştirici adalet ilkesinin dava konusu olay açısından uygulama yerinin ve olanağının olmadığını, mahkemece tarafların birbirine alacaklı ve borçlu olduğu hususunda incelemeye geçilmesi halinde davanın takas-mahsup nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini, kötüniyetli müktesip davacının müvekkiline iadesi gereken...
Davalı vekili, savunmasında özetle; Yetkili mahkemenin Turgutlu Asliye(Ticaret) Hukuk Mahkemesi olduğunu, davacının daha önce huzurdaki davayı İstanbul 11.Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığını, bu davanın 2013/77 E. 2013/146 karar sayılı ilamı ile reddedildiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, intifa akdinin devamına engel hukuksal ya da fiili bir engel yokken davacının intifa hakkını ivaz karşılığı kendisinin sonlandırdığını, intifa hakkı tesisi ve yatırım hakkında protokolünde intifanın devamına değil, istasyon işletmeciliğine engel hukuki veya fiili halden bahsettiğini, davacının müvekkilinden tahsil ettiği ivaz karşılığında intifa hakkını tapudan terkin ettirdiğini, denkleştirici adalet ilkesinin dava konusu olay açısından uygulama yerinin ve olanağının olmadığını, mahkemece tarafların birbirine alacaklı ve borçlu olduğu hususunda incelemeye geçilmesi halinde davanın takas-mahsup nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini, kötüniyetli müktesip davacının müvekkiline iadesi gereken...
Davalı, davanın reddini savunmuş, mahkemece 34 ve 35 numaralı bağımsız bölümler üzerinde intifa hakkının bulunmadığı, 33 numaralı bağımsız bölüm yönünden de taraflarca sözleşme gereğinin yerine getirilmesinden sonra idarenin tek taraflı sözleşmesi feshinin iyiniyet kuralları ile bağdaşmayacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794.maddesindeki tanıma göre intifa ...; taşınır ve taşınmazlar, haklar ve bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma ... sağlayan bir irtifak türüdür. İntifa ...; bir süreyle sınırlı kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa ... sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa ... sahibinin ölümü ya da tüzel kişi ise tüzelkişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer....
Satış suretiyle ortaklığının giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 721 sayılı ....nın yürürlük tarihi olan 08.12.2001 tarihinden önce konulmuş bir intifa hakkı varsa bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunlu olduğu gibi, taşınmazın 14/03/1960 gün ve 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkın paraya çevrilmesini taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakatları aranmaksızınn taşınmazın intifasız satışına karar verilmesi gerekir. Somut olayda, tapu kayıtları incelendiğinde satışına karar verilen taşınmazdaki davacının payının 199/57600'sı üzerinde davalı...lehine 19.11.1990 tarihinde intifa hakkı tesis edildiği anlaşılmıştır....
- K A R A R - Davacı vekili, BP markası altında bayilik faaliyetinin gerçekleştirildiği davalılara ait taşınmaz üzerinde müvekkili şirket lehine 30.03.1994 tarihinden geçerli olmak üzere 20 yıl süreli intifa hakkı tanındığını, taşınmaz üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunun bayiiliğinin diğer davalı ... Motor Otomotiv Ltd Ştine verildiğini, müvekkilinin intifa tesisi için ödemeler yaptığı ve taşınmazda akaryakıt istasyonu kurulması ve işletilmesi için teknik yatırımlar yaptığını, daha sonra Rekabet Kurulu'nun düzenlemeleri çerçevesinde intifa tesisine dair sözleşmenin süresi 5 yılı aşması nedeniyle 5 yılı aşan sürenin grup muafiyetinden yararlanamayacağını, müvekkili şirketin ödediği meblağlar yönünden sözleşmelerin geçersiz kılındığı 18.09.2010 tarihinden sonrası dönem için davalıların sebepsiz zenginleşmiş olacağını belirterek 52.776.00.-TL.nin faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar ... ve ..., davaya cevap vermemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.06.2005 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki intifa hakkının ve haciz şerhinin terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.10.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, 6459 ada 15 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 1/13 arsa paylı 3 numaralı mesken kaydında davalılardan ... lehine mevcut intifa hakkının ve intifa hakkı üzerindeki Vergi Dairesi Müdürlüğü lehine konulan haciz şerhinin terkini istemiyle açılmıştır. Mahkemece anılan bağımsız bölümdeki intifa hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, Vergi Dairesi lehine olan intifa hakkı üzerindeki haciz şerhi ile ilgili istek hakkında hüküm kurulmamıştır....
