Dava, intifa hakkına elatmanın önlenmesi ve ecrimisil, karşı dava ise tespit ve tazminata ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794.maddesindeki tanıma göre intifa hakkı; taşınır ve taşınmazlar, haklar ve bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı sağlayan bir irtifak türüdür. HUMK.nun 13. maddesinde taşınmaza ilişkin davaların taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılacağı hükmü getirilmiştir. Maddenin 2.fıkrasında ise dava sebebi ne olursa olsun taşınmazın aynına veya üzerindeki bir hakka veya geçici bile olsa zilyetliğe ya da hapis hakkına dair davaların taşınmazın aynına ilişkin olduğu kabul edilmiş, ayrıca irtifak hakkına dair iddialarda da bu hakkın üzerinde bulunduğu mahal mahkemesinin yetkili olduğu belirtilmiştir. Anılan 13. madde kamu düzenine ilişkin olup mutlak yetki kuralı niteliğindedir....
Ancak; 1- Yapılan incelemede; dava konusu 548 ada 3 parsel (yenileme ile 5314 ada 3 parsel) sayılı taşınmaz üzerinde 1.866,16 m² lik alanda TEK lehine daimi irtifak hakkı tesis edilmiş olup bunun 148,84 m²'si 28.08.2009 tarihli imar işlemi sonucu 548 ada 4 parsel sayılı taşınmaza gitmiş olduğu, geriye 1.722,32 m² irtifak hakkı kaldığı, 1.722,32 m²'lik alanda yer alan eski irtifak hakkı ile dava konusu 547 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 1.348 m²'lik alanda TEK lehine daimi irtifak tesisi nedeniyle taşınmazlarda meydana gelecek değer kaybının bilirkişi kurulunca dikkate alınmaması, 2-Dava konusu 549 ada 3 parsel (yenileme ile 5303 ada 3 parsel) sayılı taşınmazın tapu kaydında lehine intifa hakkı bulunan ... kızı ...'...
Bilindiği üzere; Türk Medeni Kanununun 794.maddesi gereğince intifa hakkı hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayan, tapu kütüğüne tescil ile kurulan tescil işlemi tamamlanınca da herkese karşı ileri sürülebilen, kişi ile sıkı sıkıya ilişkili haklardandır. İntifa hakkının sona ermesinin nedenleri Türk Medeni Kanununun 796.maddesinde sıralanmıştır. İntifa hakkı bir süre ile sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü ya da tüzel kişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünü ile harap olması sebebiyle artık ondan yararlanmanın mümkün bulunmaması durumlarında sona erer. Kanuni intifa hakları hariç (TMK.m.495 vd.) intifa hakkı tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini kararlaştırılabilir....
Davalı, atölye derslerinin kaldırılmış olmasının intifa hakkının terkini nedeni olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı temyiz etmiştir. Türk Medeni Kanununun 794.maddesi gereğince intifa hakkı hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayan, tapu kütüğüne tescil ile kurulan tescil işlemi tamamlanınca da herkese karşı ileri sürülebilen, kişi ile sıkı sıkıya ilişkili haklardandır. İntifa hakkının sona ermesinin nedenleri Türk Medeni Kanununun 796.maddesinde sıralanmıştır. İntifa hakkı bir süre ile sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vaz geçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü yada tüzel kişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünü ile harap olması sebebiyle artık ondan yararlanmanın mümkün bulunmaması durumlarında sona erer. Kanuni intifa hakları hariç (TMK.m.495 vd.) intifa hakkı tesisi daima bir sözleşmeye dayanır....
Kuşkusuz intifa hakkı sahibinin eşya üzeride oluşan saldırının kaldırılmasını istemesi olanaklarıdır. Bu isteği ise intifa hakkı sahibinin hakkı üzerinde muaraza çıkartan yana dava açılarak yöneltmesi gerekir. Başka bir deyişle, davadaki hasım intifa hakkı sahibinin o eşyadan tam yararlanma hakkını engelleyen kişidir. Somut olaya gelince; davacı şirket ile dava dışı B... Ticaret arasında bayilik sözleşmesi bulunmaktadır. İntifa hakkı sahibi davacı şirket bu hakkın kendisine sağladığı kullanımı bayilik sözleşmesi ile B... Ticarete devretmiştir. Dava konusu taşınmaz üzerindeki petrol istasyonunun işletmesi dava dışı B… … Ticarete aittir. Yapılan keşif ve çizilen krokiye göre dava dışı şirket davalı bu parsel üzerinde davalı şirkete ait LPG ürününü de pazarlamakta ve taşınmaz üzerinde yakıt pompası ile LPG yakıt deposu bulundurmaktadır. Görülüyor ki, davalı şirketin davacının intifa hakkı sahibi olduğu petrol istasyonuna aktif bir elatması yoktur....
Türk Medeni Kanunu’nun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir malvarlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Aynı Yasa’nın 795. maddesinde de taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir. Taşınmazlarda tescil işlemi tamamlanınca da herkese karşı ileri sürülebilen, kişi ile sıkı sıkıya ilişkili haklardandır. İntifa hakkına ilişkin bu açıklamalardan sonra somut olaya gelince; 1-Dava konusu taşınmazda davacı intifa hakkı sahibi, davacının oğlu davalı ... ise kuru mülkiyet sahibidir....
Aynı Yasanın 795'nci maddesi gereğince de, intifa hakkı taşınırlarda zilyetleğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda ise tapu kütüğüne tescil ile kurulur. Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine bir düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır. Kanuni intifa hakları hariç, intifa hakkı tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Başka bir ifade ile, taşınmaz mülkiyetinin kazanılmasında (TMK. m. 705) olduğu gibi, intifa hakkının kazanılması için tapuya tescil zorunludur. Tescil, bunu amaçlayan resmi şekilde düzenlenmiş bir sözleşmenin varlığını gerektirir. Resmi şekil, intifa sözleşmesinin geçerlililik (sıhhat) koşuludur. Taraflar bu sözleşmeyle, hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini de kararlaştırabilirler. Olayda, taraflar arasında, intifa hakkı tesisine ilişkin tapu memurunca resmi şekilde yapılmış bir sözleşme bulunmamaktadır....
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında 26.09.2014 tarihli intifa hakkı tesisi vaadi hakkında protokol imzalandığı, bu protokolün davalı tarafından 12.12.2014 tarihli ihbarı ile feshedildiğinin sabit olduğu, protokol hükümleri incelendiğinde, sözleşmede yer alan ve davalı adına kayıtlı olduğu bildirilen taşınmaz ile ilgili olarak tam yararlanma sağlayacak şekilde davacı lehine intifa hakkı tesis edilmesi konusunda tarafların anlaşmaya vardıkları, tesis edilecek intifa hakları sebebiyle harç, vergi vb. yükümlülüklerinin ve bunların davacı tarafından ödenmesi halinde de davalı tarafça 7 gün içinde davacıya ödemede bulunulacağının kararlaştırıldığı, ayrıca davalının herhangi bir nedenle protokolü ifa etmemesi veya feshetmesi ya da protokole aykırı davranması hallerinde 500.000 USD cezai şart ödeyeceğinin taraflarca kararlaştırıldığı, TMK'nın 795/1. maddesinde intifa hakkını taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulacağı...
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davalı lehine uygulanan süresiz intifa hakkının 15 yıl süreli olarak düzeltilmesine, bu şekilde intifa hakkının tesisine dair hüküm kurulmuştur. Hükmü, davacı ve davalı vekilleri temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkının terkini istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir malvarlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise; hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir....
Belediye Başkanlığının yaptığı imar düzenlenmesi sonucunda 45635 ada 1 No'lu parselin DOP olarak cami alanı kullanımına ayrıldığını belediye meclisi tarafından belediye encümeninin adı geçen parselde kullanım amacına aykırı olmamak şartı ile intifa hakkı tesisi ve diğer tüm işlemler için yetki verildiğini, dava konusu taşınmazda 49 yıllığına 179.880,00TL bedel karşılığında davacı vakıf lehine 11.04.1996 tarihinde intifa hakkı kurulmasına dair protokol imzalandığını, 02.12.1996 tarihinde tapuya tescil edildiğini, ancak belediye meclisinin düzenleme ortaklık payı olarak ayrılan yerlerin özel mülkiyete konu edilemeyeceği dolasıyla vakıf lehine intifa hakkı tesis edilmeyeceği yazısına istinaden intifa hakkının terkin edildiğinin, 19.10.1996 tarihinde ödenen 104.930,00TL bedelin şimdilik 15.000,00TL'si ve cami inşaatı ve projeler için yapılan masrafın şimdilik 15.000,00TL'sinin tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
