Dava, nişan töreni sebebiyle hediye edilen ziynet eşyaları ve nişan hediyelerinin aynen iadesi, bunun mümkün olmaması halinde bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. I-)Gerekçeli kararda, ziynet eşyalarının bedeli olarak 7.285,70 TL'ye karar verildiği halde, kısa kararda bu hususta 8.685,08 TL'ye karar verildiği anlaşılmıştır. Bu suretle, kısa karar ile gerekçeli kararın hüküm fıkraları arasında çelişki oluşturulduğu anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK’nun “Hüküm, hükmün verilmesi ve tefhimi” başlıklı 294. maddesinde açıklandığı üzere mahkeme, usule veya esasa ilişkin bir nihai kararla davayı sona erdirir. Yargılama sonunda uyuşmazlığın esası hakkında verilen nihai karar, hükümdür. Hüküm, yargılamanın sona erdiği duruşmada verilir ve tefhim olunur....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/731 KARAR NO : 2022/764 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YOZGAT AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 19/10/2021 NUMARASI : 2020/188 2021/532 DAVA KONUSU : Tazminat (Nişanın Bozulması Nedeniyle Tazminat Ve Hediyelerin Geri Verilmesi) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen taraflarca istinaf başvurusunda bulunulmakla, HMK'nun 353/1- b-1- son cümle uyarınca duruşma yapılmadan dosya incelendi gereği düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle: tarafların 02/04/2019 tarihinde Kırşehir ili Kaman ilçesi Oktay kuyumculuktan nişan alışverişi yaptıklarını, sonrasında nişanlandıklarını, aileler arasındaki anlaşmazlık nedeni ile davalı tarafın nişanı tek taraflı olarak nişanlanma tarihinden kısa bir süre sonra bozduğunu, davalının nişanı tek taraflı bozması nedeni...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava nişanın bozulmasından kaynaklı nişan hediyelerinin iadesi davasıdır. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davalı taraf süresinde istinaf talebinde bulunmuştur. Mahkememizce; re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK.nun 355. maddesi) inceleme sonucunda; İlk derece mahkemesince davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplanıp değerlendirildiği kanunun olaya uygulanmasında hata edilmediği saptanmıştır. Kural olarak nişan, evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. (TMK.nun 122. mad.) Hediyelerin geri istenebilmesi için alışılmışın dışında hediyelerden olması gerekir....
Hediyelerin geri istenebilmesi için alışılmışın dışında hediyelerden olması gerekir. Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen eşyaların iadesine karar verilemez. Nişan dolayısıyla verilen hediye, olağan bir hediye ise geri istenemez. Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutat dışı hediye olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle nişanın bozulması nedeniyle nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları ziynet eşyaları verenler tarafından geri istenebilir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delille de ispat edilebilir. Davacının talep ettiği nişan yüzüğü yukarıdaki açıklamalar ışığında alışılmış yani mutat hediyedir. Geri istenemez....
O halde mahkemece, davacı vekiline Almanya'da ikamet eden tanığı Mustafa Kemal Özden'in istinabe yolu ile dinlenmesi konusunda imkan tanınması ve bu konudaki usulü işlemlerin (HMK m. 240 vd.) yürütülmesi, dinlendiğinde tüm diğer deliller ile birlikte değerlendirilip gerçekleşecek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı görülmüştür. Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında; davacının istinaf talebinin kabulü ile, kararın şimdilik diğer yönler incelenmeksizin kaldırılmasına, yukarıdaki gerekçede belirlenen eksikliklerin tamamlanıp sonucu uyarınca karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak, buna ilişkin aşağıdaki hükmün kurulması uygun görülmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Taraflar arasındaki asıl nişan eşyalarının geri verilmesi ve tazminat davası ile karşı tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl davanın kısmen kabulüne ve karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı- karşı davalı; nişan töreninin ertesi günü davalının davacıya “bu iş bitti, bundan sonra işin anamla babamla” diye mesaj attığını, iki gün sonra da davacının anne-babası davalının evine gittiklerinde davalının annesinin içeri almadığını, hakaret ve tehditlere uğradıklarını, haksız ve kötü niyetli olarak sebepsiz yere nişanın bozulduğunu, davalının kusurlu olduğunu, nişan merasimi için yapılan hazırlıklar için yapılan masrafların boşa gittiğini, nişanda takılan bir set, 4 bilezik, iki yüzük, bir saat, bir küpenin...
TMK'nın 122.maddesine göre, nişanlılık evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirlerine vermiş oldukları, alışılmışın dışındaki hediyeler geri istenebilir. Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Nişanın bozulması halinde alışılmışın dışındaki hediyeler aynen, mevcut değilse mislen geri verilir veya karşılığı sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenir. Alışılmış mutad hediyelerden kasıt; giyilmekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delil ile ispat edilebilir. Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın ve ziynet eşyası mutad hediye kapsamında olmayıp, iadesi gereken hediyeler olarak değerlendirilmektedir....
Bu durumda, mahkemece; ispat yükünün davacıda olduğu gözetilerek davacıdan delilleri sorularak ve gerekirse davacının yemin deliline dayanması nedeniyle davacıya yemin teklif etme hakkı hatırlatılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı erkek vekili tarafından dava dilekçesinde "takılan inci takı seti (1.350,00 TL), 4 çubuklu 14 ayar kaburga kelepçe (1.400,00 TL), 2 adet toplam 28,30 gr 22 ayar bilezik (3.800,00 TL), taşlı 14 ayar takı seti (3.500,00 TL), kol saati (350,00 TL), hediyelerin aynen iadesine, aynen iadesi mümkün olmaması halinde bedeli olan 10.400,00 TL'nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalıdan alınması" şeklinde fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmaksızın nişan hediyelerinin iadesi talep edilmiştir. Her ne kadar erkek vekili 04.11.2019 tarihli ıslah dilekçesi vermek sureti ile bedel yönünden talebi 11.920,00 TL ye yükseltilmiş ise de fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmayan davacı tarafın ıslah talebinin dikkate alınması doğru görülmemiştir. HMK 26.madde kapsamında taleple bağlılık ilkesine aykırı karar verilmesi yanlıştır....
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine ilamlı icra takibine gidildiğini, takibe konu kararın henüz kesinleşmediğini, nişanın bozulması nedeni ile nişan hediyelerinin iadesi ve tazminatın aile hukuku bölümünde düzenlendiğini, kesinleşmeden takibe konulamayacağını söyleyerek takibin iptaline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yalnızca nişan dolayısıyla hediye edilen takı bedellerinin iadesine karar verildiğini, itirazın yersiz olduğunu, söyleyerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince; ''Dava, Silivri İcra Müdürlüğünün 2022/267 Esas sayılı dosyasından başlatılan takibin taliki veya iptaline ilişkindir....
