Mahkemece, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporu uyarınca, taraflar arasında imzalanan protokol uyarınca davalı ... şirketi tarafından yapılan mobilya mağazasının iç dizaynı, dekorasyonu, ışıklandırma sistemi, tabelaları ve sair hususlardaki masrafların ve mağazanın devir karşılığı olarak ... tarafından İlke Gıda'ya 150.000,00 TL ödeneceği, bu ödemelerin 7.500,00 TL tutarlı toplam 20 adet çek ile yapılacağı, işletmenin fiilen davacı ...’a devir ve teslim edildiği, ödenmeyen 3 adet çekin şirket müdürü Asım'a ciro edilmesinde hukuki bir sakınca olmadığı, sonuç olarak 06/02/2008 tarihli protokol uyarınca davacıların davalılardan alması gereken herhangi bir alacağa rastlanmadığı, senede karşı ileri sürülen iddialarının yine aynı kuvvete haiz bir belge ile ispat olunabileceği, yani davacının senet bedelini ödediği yahut senede karşı bir borcu olmadığı yönündeki iddiasını senede karşı senetle ispat kuralı gereği ancak yine bir senetle ispatlayabileceği ve davacının dosyaya bu kuvvete...
Esas sayılı dosyada menfi tespit talepli dava açıldığını davanın kabulüne karar verildiğinden bahisle icra dosyasına icra baskısı ile ödeme yaptığından bahisle istirdat talep edilmiştir. Davalı cevap dilekçesi ile davacının ödemeyi *** tarihinde yaptığından bahisle hak düşürücü süre sebebiyle davanın reddini dilemiştir. Bilindiği üzere; kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması sonucu kesinleşen icra takibi ile; menfi tespit davası da açmaması nedeniyle, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (İİK.m.72/VII). Öte yandan, borçlunun menfi tespit davası açmış olması halinde, bu dava sırasında ihtiyati tedbir kararı verilmemesi nedeniyle borç alacaklıya ödenmiş olursa, artık menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (İİK.m.72/VI)....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek.Av.... gelmiş, diğer taraftan kimse gelmemiş olduğundan, onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin 16.02.2001 tarihli protokol ile ...’dan bir daire satın aldığını, 13.000.000.000.-TL. ödeme yaptığını, bakiye 3.000.000.000.-TL.nin 9.350.-DM.a çevrildiğini, ...’un talebi üzerine 9.350.-DM.ın ...’a ödenmesinin kabul edildiğini, ...’ın bu bedel için boş bir senet aldığını, senede 20.000.000.000....
Somut olayda davalı-karşı davacı asıl davaya konu bononun araç kiralama sözleşmesi sebebiyle verildiğini, davacı-karşı davalının kiraladığı araç ile kaza yapması sebebiyle oluşan zararları teminen bononun takibe konulduğunu savunduğu ve karşı davada kira sözleşmesine dayalı olarak maddi tazminat isteminde bulunduğu, davacı-karşı davalının ise araç kiralama sözleşmesinde, bonoda ve kaza tespit tutanağında yer alan imzaları inkar ettiği ve menfi tespit ile istirdat istemlerinde bulunduğu anlaşılmıştır....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, B: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146)....
Dava konusu icra dosyası----incelendiğinde; dava konusu senede dayalı olarak --- asıl alacak olmak üzere toplam --- üzerinden kambiyo takibi başlatılmış olduğu görülmüştür. ----- Esas sayılı dosyası incelendiğinde ise, dosyamız davacısının yine dosyamız davalısı aleyhine iş bu dava açılmadan önce ---- senet de dahil olmak üzere --- senede ilişkin olarak imza sahteliği iddiasıyla menfi tespit davası açmış olduğu, daha sonra davadan feragat etmesi nedeniyle Mahkemenin --- tarihinde davanın reddine karar verdiği, kararın ----- tarihinde kesinleştiği görülmüştür....
İcra takip dosyasının incelenmesinde; kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takip, nedeniyle menfi tespit-istirdat davası açıldığı, davanın görüldüğü ... 20. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/468 Esas sayılı dosyasında 31.01.2012 tarihinde "...takibe konu alacak yönünden davacının borçluya borçlu olmadığının tespiti ile bu dosyada tahsil edilen 156.565,68 TL'nin davalıdan istirdadına" karar verildiği, alacaklı vekilinin anılan davada hükmedilen miktarla ilgili olarak tahsil ve cezaevi harcı miktarının mahsubu yapılarak dosyaya depo edilecek miktarın belirlenmesini istediği, İcra Müdürlüğü'nce talebin reddedildiği anlaşılmaktadır. Menfi tespit istirdat davası sonucunda; Mahkemece 156.565,68 TL'nin davalıdan istirdadına karar verildiğine göre, alacaklı vekilinin talebinin reddi yönündeki İcra Müdürlüğü kararı yerindedir....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava; harici satım nedeniyle yapıldığı bildirilen ödemenin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili amacıyla yapılan icra takibine konu borca ilişkin menfi tespit istemine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nın 6. maddesi uyarınca kural olarak bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran; iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur. İspat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davasında borçlu, ya borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürebilir. Borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşer....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/386 Esas KARAR NO : 2023/419 DAVA : Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 09/06/2023 KARAR TARİHİ : 12/06/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit - İstirdat davasının yapılan dosya incelemesi sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Antalya, Kayseri ve Nevşehir illerinde 2008 yıllarından beri turizmin çeşitli faaliyet alanlarında çalışan 1 TL dahi borcu bulunmayan; davaya konu otel harici 2 oteli daha bulunan, yurt içi ve yurt dışında uluslararası kulüpler bazında 6 adet Futbol sahası ile Futbol turizmi de yapan ülkemizin yurt dışında temsil eden şirketlerden birisi olduğunu, davalı taraf ile müvekkili arasında ekli olarak sunulan ... tarihli kira sözleşmesi ile ... adresinde bulunan eski adı ... yeni adı ... olan otel kiralama sözleşmesi imzalandığını, söz konusu kira sözleşmesi ile müvekkili kiracısı bulunduğu oteli işletmeye başlamayı planlamış...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın usulden reddine yönelik verilen hüküm süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davacıların murisinin müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığı kredi sözleşmesine dayanılarak başlatılan ilamsız icra takibinin kesinleşmesiyle murise ait taşınmazların ihale ile satışı neticesinde icra veznesine yatan paranın iadesine ilişkin istirdat menfi tespit davasıdır....
