"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan takipte, üçüncü kişi ..., Belediye Hal Şube Müdürlüğü'nde bulunan teminatın haczedilemeyeceğini, bu nedenle haczin kaldırılmasını istemiş, mahkemece, şikayetin kabulü ile İİK.nun 89/1. maddesine göre konulan haczin kaldırılmasına karar verilmiştir. Haczedilmezlik şikayeti, yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup; takibin tarafı olmayan 3. kişinin bu şikayette bulunmaya hakkı yoktur....
Şikayet, İcra ve İflas Yasasının 83/c maddesine dayalı haczedilmezlik şikayetidir. İİK'nun 83/c maddesinde düzenlenen haczedilmezlik şikayeti takip borçlusuna, ipotek borçlusuna ve ipotek alacaklısına tanınmış bir haktır. Ayrıca, İİK'nun 83/c maddesinin son fıkrasında Türk Medeni Yasasının 682. maddesi hükmünün saklı olduğu düzenlenmiş olup, buna göre, taşınmaz rehninin kapsamı içinde teferruat (eklenti) üzerinde hak sahibi olan üçüncü kişilerin bu hakları korunacaktır. Bu yasal düzenlenmelere ve Yargıtay 12.H.D'nin 2015/18488 esas, 25474 karar sayılı içtihadına göre taşınmaz malikinin de taşınmazın eklentisi niteliğindeki taşınır mallar hakkında İcra ve İflas Yasasının 83/c maddesine göre haczedilmezlik şikayet hakkı vardır. İcra ve İflas Yasasının 83/c maddesine dayalı olarak yapılan haczedilmezlik şikayeti, kamu düzenine ilişkin olduğundan süresiz olarak en geç satış tarihine kadar yapılabilir....
Haciz tarihi itibari ile uygulanması gereken 6352 sayılı yasanın 21 ve 22. maddeleri ile değişik İİK'nun 106 maddesi uyarınca alacaklı taşınmazın satışını haciz tarihinden itibaren bir yıl içinde istemelidir. Aynı Kanunun 110.maddesine göre ise bu sürede satış istenmemesi halinde haciz kalkar. Sürenin dolması ile haciz kendiliğinden kalkacağından, haczin kaldırılması için mahkeme kararı gerekmez. Bir diğer ifade ile sürenin geçmesine rağmen haczin kaldırılmamış olması o haczin geçerliliğini sürdürdüğü sonucunu doğurmaz. Satış isteme süresi hak düşürücü nitelikte olup, hakim re’sen nazara almalıdır. Öte yandan borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller....
bulunduğundan reddine, 2-Temyiz istemi; haczedilmezlik şikayeti ile kıymet takdirine itirazın reddine ilişkin olduğu halde sadece kıymet takdirine yönelik değerlendirilerek reddedildiğinden karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Dairemizin 11.06.2015 tarih ve 2015/10876 Esas-12943 Karar sayılı temyiz dilekçesinin reddine dair kararının kaldırılmasına karar verilerek temyiz incelemesine geçildi....
Yargıtay görüşüne göre de borcu olan eşin borcundan dolayı aile konutunun haczedilmesi halinde söz konusu konut, aynı zamanda borçlunun haline münasip evi ise, buradaki haczedilmezlik iddiasının dayanağı o taşınmazın aile konutu olması değil, İİK 82 maddesi gereğince borçlu ve ailesinin haline münasip evi olmasıdır. (Yargıtay 12 H.D 2019/13405- 2020/286 E-K sayılı kararı) Aile konutu olan haline münasip evin haczedilmezlik şikayeti hususunda ise hacizden etkilenen ve aynı çatı altında yaşayan eşe şikayet hakkı tanınmamıştır. (Yargıtay 34 XX 953.05.2016 tarih 2016/7766- 13560 E-K sayılı kararı ) Hal böyle olunca TMK 194 maddeye dayanarak aile konutu ile alakalı tasarruf işlemlerinde eşin izninin alınması gerektiğini düzenleyen maddeyi, icra işlemlerinde dava hakkının dayanağı olarak göstermek icra hukukunun özüne ve ruhuna aykırıdır....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 82/1- 12. maddesi uyarınca meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. Bodrum 1. İcra Müdürlüğünün 2018/5778 Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklı davalı tarafından borçlu davacı aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip olduğu, davacıya ait Amasya İli, Gökmedrese Mahallesi, 1598 ada 1 parsel B Blok, 1 nolu bağımsız bölüme 28/11/2018 tarihinde haciz konulduğu, 103 davetiyesinin davacı borçluya 04/03/2019 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. İİK'nın 82/1- 12. maddesi uyarınca meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti, İİK'nın 16/1. maddesi uyarınca yedi günlük süreye tabidir. Bu süre, öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar. Şikayet süresi, kamu düzenine ilişkin olup, Mahkemece kendiliğinden gözetilecektir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı uyarınca;Uyuşmazlık, İİK 82/1- 3 maddesi uyarınca haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. HMK'nun 297/2 maddesi gereğince, hükmün sonuç kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi usulen zorunludur. Somut olayda, ilk derece mahkemesince yalnız haczedilmezlik şikayeti hakkında hüküm kurulduğu, davacının davası terditli olmasına rağmen haczedilmezlik şikayeti kabul edilmeyen mahcuzlar yönünden kıymet takdirine itiraz davası hakkında herhangi bir değerlendirmede bulunulmamış ve hüküm kurulmamıştır. Ayrıca ilk derece mahkemesince, haczedilen mahcuzların haciz tarihleri dikkate alınarak süre yönünden de haczedilmezlik şikayetinin değerlendirilmemesi isabetsizdir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 82/1- 12. maddesi uyarınca meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. İstanbul 1. İcra Müdürlüğünün 2013/2164 Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklı davalı tarafından borçlu davacı ve dava dışı borçlu aleyhine başlatılan ilamsız takip olduğu, davacıya ait İstanbul İli, Bakırköy İlçesi, Şenlik Mahallesi, 949 ada 96 parsel 4 nolu bağımsız bölüme 06/11/2013 tarihinde haciz konulduğu, davacıya 103 davetiyesi tebliğ edilmediği anlaşılmıştır. İİK'nın 82/1- 12. maddesi uyarınca meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti, İİK'nın 16/1. maddesi uyarınca yedi günlük süreye tabidir. Bu süre, öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar. Şikayet süresi, kamu düzenine ilişkin olup, Mahkemece kendiliğinden gözetilecektir....
DAVA KONUSU : MESKENİYETNEDENİYLE HACZEDİLMEZLİK ŞİKAYETİ KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul 8. İcra Müdürlüğünün 2020/12560 Esas sayılı takip dosyasında borçlu Tuna Mücevherat A.Ş ve İbrahim Tunaoğlu'nun eşi, kızı ve oğlunun haciz konulan ve satış talep edilen taşınmazda aile olarak birlikte ikamet ettiklerini, satıştan yeni haberdar olduklarını, meskeniyet şikayetinin kabulü ile taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasını talep ve dava etmişlerdir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece "Şikayetin REDDİNE " karar verilmiştir....
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Alaşehir İcra Müdürlüğü'nün dosyasında dava konusu taşınmazın satışa esas olmak üzere kıymet takdirinin yapılması için Buldan İcra Müdürlüğü'ne talimat yazıldığını, taşınmazın kıymet takdir raporunun müvekkiline tebliğ edildiğini, müvekkilinin süresi içerisinde haczedilmezlik şikayetinde bulunduğunu, bu hususlar göz önüne alındığında İİK'un 106. maddesi gereği 1 yıllık süre içinde satış talep edildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Dava İİK'nun 82/1- 12. maddesi uyarınca açılmış meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayeti davasıdır....
