HKM'nın 27. maddesi hükmüne aykırı olarak hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir...'' gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak asıl ve birleştirilen davaların Maliye Hazinesi ve Orman idaresi yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulü ile 693 parsel lehine 694 ve 689 parselden geçit hakkı kurularak tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Hükmü, davalılar ... ve ... temyiz etmiştir. Geçit davalarında kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün "İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili" başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir....
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
YANIT: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; icra müdürlüğü tarafından davacıya infaz işlemi yapılacağı, bu tarihte hazır olması ve kilitlediği kapıyı açması konusunda muhtıra tebliğ edildiğini, infazdan haberi olduğunu, ancak infaz sahasına gelmediğini, bilirkişinin daha önceki infaz işleminin iptal edildiği mahkeme dosyasındaki rapora göre geçit hakkına konu olan yolu zemine aplike ederek işaretlediğini, ayrıca bir rapora gerek olmayıp zaten infaz zaptına da bu hususun geçtiğini, yenileme kadastrosu sonrası parsel numaralarının değiştiği ve infaz işleminin yapılamayacağı iddiasının da yerinde olmadığını, geçit hakkı tesisine ilişkin Selçuk Sulh Hukuk Mahkemesi kararı kesinleştiğinde tapu kaydına işlendiğini, bu aşamadan sonra tapu parsel numaraları değişse de geçit hakkının içeriğinin değişmediğini, bu iddianın dinlenilemeyeceğini, infazı gerçekleştirilen kararın ne şekilde uygulandığının haciz tutanağında açıkça gösterildiğini ve kararda belirtilen 276,77 m2 alan için geçit hakkı...
Davalı T4 cevap dilekçesinde özetle; babalarından kalan taşınmazları eşit şekilde kura çekere paylaştıklarını, söz konusu taşınmazları davalı İsmet'in haberleri olmadan usulsüz bir şekilde adil olmayan bir şekilde bölerek tapuda tescil ettirdiğini, tapu iptali tescil davası açma haklarını saklı tuttuklarını, herkesin yol hakkı ve ev yapma hakkı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir. İLK DERECE KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince "Mahallinde yapılan keşif neticesinde alınan 25/09/2020 havale tarihli bilirkişi raporu incelendiğinde; lehine geçit hakkı talep edilen taşınmaza ulaşabilmek için 5 ayrı alternatif yolun belirlendiği, raporda belirlenen 3 ve 5 nolu alternatiflerde belirlenen yolların iki ayrı parselden geçiyor olması, yine raporda belirlenen 1 ve 2 nolu alternatiflerde belirlenen yolların ise daha fazla masraf gerektirdiği belirlenmiştir....
Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır. Geçit hakkı ancak tapuya tescil edilmiş taşınmazlar üzerinden kurulabilir. Zira kurulan geçit hakkının 4721 s. TMK' nun 748/3. maddesi gereğince tapuya tescil edilmesi gerekir. Kurulan geçit hakkının 4721 s. TMK' nun 748/3. ve 1012. maddeleri ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün “İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili” başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir. Aleyhine geçit kurulan 419 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından K..C'in, temyiz dilekçesi ekinde sunulan Akşehir 1....
Dolaylı mülkiyet kısıtlamalarının, tapu siciline tescil edilmesi ve kısıtlamanın gerçekleşmesi için uygun bir tazminatın ödenmesi gerektiği savunulmaktadır. 747. maddede zorunlu geçit hakkının tescil edilmesi gerekeceği belirtilmemiştir. Ancak aynı kanunun 748/3. maddesinde, doğrudan kanundan doğan geçit haklarının tapu kütüğüne tescil edilmeksizin doğacağı belirtilmiş olmakla, bu hükmün karşıt anlamından zorunlu geçit haklarının tescil ile kurulacağı savunulmaktadır. Yargıtay da bir kararında, zorunlu geçit hakkının tescil edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Zorunlu geçit hakkının kurulabilmesinin ilk şartı lehine geçit hakkı tesis edilecek taşınmaz ile aleyhine geçit hakkı tesis edilecek taşınmazların tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete konu olması gerekmektedir....
Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek belirlenir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “ geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “ geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise; dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir....
Dava, kadastroca yol olarak tescil harici bırakılan kısmın tapu kaydına dayanılarak davacı adına tescili istemine ilişkindir. Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre; 1- Davacının murisi ... ile eldeki dosyada fer'i müdahil sıfatıyla yer alan ... arasındaki Arpaçay Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/68 esas numaralı geçit hakkı dosyasında 24.06.2003 tarihli keşif sırasında dinlenen mahalli bilirkişiler 18.04.1967 tarih 264 numaralı tapu kaydının zemine uyduğunu söylemişlerdir. Sözü edilen dosyadaki fen bilirkişileri ...,... imzalı 30.06.2003 günlü krokinin eldeki dosyanın bilirkişi krokisi ile karşılaştırılmasından eldeki dava konusu yol ./.. 2009/10967-12522 -2- ile geçit hakkı istenen kısmın aynı yer olduğu görülmektedir. Eldeki dosyada rapor sunan teknik bilirkişi de 18.04.1967 tarihli 264 sıra numaralı tapu kaydının dava konusu yolu kapsadığı kanaatinde olduğunu bildirmiştir....
Hükmü davalılar ..., ..., ... ve ... ortak vekili temyiz etmiştir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2. maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır....
Ancak ne var ki; dava konusu uyuşmazlıkta 735 parsel yararına kurulan geçit alanının bir bölümü (A, B, C) kadastro sırasında tapulama dışı bırakılmıştır. Başka bir anlatımla, kurulan geçit yerinin A,B,C harflari ile gösterilen bölümlerinin tapuda kaydı bulunmamaktadır. Zorunlu geçit hakkı, eşyaya bağlı irtifak hakkı biçiminde tesis edileceğinden ve tapu kaydının özel sütununda taşınmaza bağlı irtifakları olarak kaydı gerekeceğinden, geçit hakkı tesisi için kural olarak hem geçit isteyen taşınmazı, hemde aleyhine geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı olması gerekir. Bu nedenle tapuda kayıtlı olmayan taşınmazdan geçit hakkı tesisi olanaklı değildir. Hal böyle olunca; krokide A, B, C, D harfleri ile gösterilen güzergahın geçit yeri olarak belirlenmesi yukarıda açıklanan ilkelere uygun düşmemektedir. Açıklanan ilkeler ve taraf yararları gözetildiğinde, paftasına göre uygun geçit yeri davacı parselini kuzeyden genel yola bağlayacak 1082 ve 1081 parsellerde aranmalıdır....
