Geçit hakkı davaları genel yola çıkmak için yeterli bir yolu bulunmayan gayrimenkul sahibinin tam bir bedel mukabilinde komşularından kendisine geçmek için uygun bir yerin terkini istemesi amacı ile açılabilir. Davalı ...'e ait 19 parsel sayılı taşınmaz yönünden de ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2009/266 Esas, 2010/480 sayılı Kararı güçlü delil teşkil etmektedir. Ayrıca mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen krokide ve paftasında lehine geçit hakkı kurulması istenen davacıya ait taşınmazın yola cephesi bulunması nedeniyle geçit hakkı istemekte haklı bir nedene dayanmadığı anlaşıldığından, bu davalı yönünden de davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 21.12.2010 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ile yol olarak terkini, olmadığı takdirde geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulü ile geçit hakkı kurulması dair verilen 25.11.2015 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne duruşma isteğinin değerden reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece, Dairemizin bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak verilmiş olan karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 11.01.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Dosya içeriğine göre, dava değeri 0 TL olarak gösterilmiş, bilirkişi raporunda geçit hakkı terkini istenen 142,07m2'lik kısmın değeri 3.125,50TL olarak belirtilmiştir. Dava değeri ve hükme esas alınan miktar karar tarihi itibariyle geçerli olan temyiz kesinlik sınırının altında kaldığından davacı vekilinin temyiz hakkının bulunmadığı anlaşılmış, bu nedenle temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HMK'nin 362/1-a ve 362/2 maddeleri uyarınca davacı vekilinin TEMYİZ TALEBİNİN REDDİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, dosyanın mahalli mahkemeye İADESİNE, 17.03.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
GEÇIT HAKKIGEÇIT BEDELITÜRK KANUNU MEDENİSİ (MÜLGA) (743) Madde 671 "İçtihat Metni"Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30.4.2001 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.5.2003 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Süleyman tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Davacı, 1318 parsel sayılı taşınmazı yararına, davalılara ait 238, 242, 1181 ve 1202 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Davalı Turan davanın reddini savunmuş, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir. Mahkemece, 242 ve 1181 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hüküm, 242 ve 1181 parsel sayılı taşınmaz maliki Süleyman tarafından temyiz edilmiştir....
verilen 5 nolu alternatif yol üzerinde geçit hakkı tesisinin fiilen mümkün olmadığını, davalı yan kötü niyetli olarak İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14....
Mahkemece yapılan keşif sırasında yapılan gözlemde, davalıya ait parselde bulunan binanın arka tarafından sonradan yol geçtiği, davacının hala hazır durum itibariyle geçit hakkı tesis edilen yolu kullandığı, evin cephesinin geçit hakkı kurulan yola baktığı belirlenmiştir. 23.01.2003 tarihli bilirkişi raporunda da, 54 parsel sayılı taşınmazda iki katlı binanın bulunduğu, yeni açılan yoldan zemin kattaki daireye ulaşım sağlandığı halde zemin katın üstündeki daireye ulaşımın olanaklı olmadığı belirtilmiştir. Yararına geçit kurulan taşınmazın doğu bitişinde bulunan yolun hangi tarihte açıldığı, geçit hakkı kurulduğu tarihte var olup olmadığı, yolun resmi olarak terkininin yapılıp yapılmadığı belediyeden sorulmadan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Kabule göre de, 54 parsel sayılı taşınmazın batı bölümündeki binanın birinci katına merdiven kurmak suretiyle çıkma zorunluluğu bulunduğunun kabulü ile geçit ihtiyacının devam ettiğinden söz edilmesi yasaya uygun düşmez....
Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 maddesi uyarınca ... sicilinin beyanlar hanesine şerh verilmesi gereklidir. Somut olayda; hükümle kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3. maddesi uyarınca ... Sicilinin beyanlar hanesine şerh verilmemesi ve geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak şahıslar lehine değil taşınmaz leh ve aleyhine kurulması gerekirken mahkemece, davacı lehine geçit hakkı tesisine karar verilmesi doğru görülmemiş ise de; bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/11/2018 NUMARASI : 2016/472 ESASA - 2018/797 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkının Terkini KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin Ağrı, Merkez, Sıddıkiye Mahallesi 205 ada 85 parsel sayılı taşınmazı 1989 yılında satış yolu ile devraldığını, taşınmazın daha sonra 175 ve 176 parsellere ifraz gördüğünü, 176 parsel sayılı taşınmazın T9 tarafından kamulaştırıldığını, taşınmaz üzerinde aynı yer 205 ada 79 parsel lehine geçit hakkı tescil edildiğini, geçit hakkının genel yola çıkma ihtiyacı nedeniyle kurulabileceğini ancak hali hazırda 79 parselin yol olarak kullanıldığını, parselin kendisinin yol niteliğinde olması sebebiyle bu taşınmaz lehine geçit hakkının pratik bir anlamının kalmadığını, geçit hakkı koşullarının kalmadığını ileri sürerek taşınmaz üzerine kurulu geçit hakkının terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesinin 02.11.2020 tarih ve 2016/18044 Esas, 2020/6699 Karar sayılı kararında belirtilen "Geçit irtifakı taşınmazın mülkiyet hakkına bağlı olduğundan eşyaya bağlı bir haktır. Lehine irtifak hakkı tesis edilen taşınmaza, yola cepheli olan bitişik taşınmazın malikinin aynı kişiler olması, geçit irtifakının taşınmaz lehine kurulduğu ilkesi gereği geçit irtifakının kaldırılması sebebi değildir. Davalıya ait her iki taşınmaz tevhid edilmediği sürece ve yukarıda belirtilen sona erme sebepleri gerçekleşmediğinde geçit irtifakının mahkeme kararıyla kaldırılması mümkün değildir. O halde mahkemece geçit irtifakının terkini isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Davalı T26 vekili ek karara yönelik istinaf dilekçesinde; 11/05/2022 tarihli dilekçeleri ile HMK 305/A uyarınca verilecek ek kararla hükmün tamamlanmasına karar verilmesini talep ettiklerini ancak bu taleplerinin 01/07/2022 tarihli ek kararla reddedildiğini, ek kararın red gerekçesi yerinde olmayıp kaldırılması talep etmiş ise de ; İDM ek karar gerekçesinde açıklandığı üzere "...Geçit hakkının terkini, geçit hakkı kurulması talepli davalarda lehine ve aleyhine geçit hakkı tesis edilen/edilecek olan veya lehine ve aleyhine geçit hakkı terkin edilen/edilecek olan taşınmaz maliklerinin davada taraf olması, taraf teşkilinin sağlanması gerekliliği nedeniyle zorunlu olup, HMK 305/A maddesi uyarınca talepte bulunan Davalı T26, huzurdaki davada taraf teşkilinin sağlanması gerekliliği nedeniyle taraf olması gereken tapu maliklerindendir....
