Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantası sağlanır. Taşınmaz mülkiyeti kullanımına komşuluk ilkeleri gereği getirilen geçit hakkı sahibi irtifak hakkı sahibi bu hakkını yüklü taşınmaz malikine en az zarar verecek şekilde kullanmak yüklü taşınmaz maliki bu kullanıma katlanmak zorundadır. (4721 s. TMK m.786) Ancak, tarafların bu haklarını kullanırken ve yükümlülüklerini yerine getirirken diğer tarafın koşullarının ağırlaşmasına sebebiyet vermemeleri değişen koşullara göre, hakkın terkini ya da değiştirilmesi olanaklarından yararlanmaları gerekir....
Somut olayda; dava dilekçesinde davanın zorunlu geçit hakkı tesisi talebiyle açıldığı, dava değerinin 1.000 TL olarak belirtildiği ancak yapılan keşifte geçit hakkı tesis edilecek yerin değerinin 439,44 TL olarak belirlendiği, davacının davasını, aynı yer için tapu iptali ile buranın yol olarak terkini istemi şeklinde ıslah ettiği, tapu kaydında iptali istenen taşınmazın değerinin 439,44 TL olduğu anlaşılmış olmakla, 1086 Sayılı HUMK yürürlükte iken açılmış olan uyuşmazlığın, dava değerine göre Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK’nun 22. ve 23. maddeleri gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Belediyesinin 31.03.2008 tarih ve 137 sayılı encümen kararına göre 134,51 m2'lik yerin bedelsiz belediye adına terkini ve 165 ada 19 ve 21 no'lu parsellerin tevhit ve ifraz işlemi ile iki kısma ifrazının yapılarak 165 ada 130 parsel lehine 129 parsel aleyhine imar yolu açılıncaya kadar 80,96 m2 geçit hakkı tesis edilmesine karar verilmiş ve tapuda da taşınmazların beyanlar hanesine şerh edilmiştir. Daha sonra yine ... Belediyesi'nin 19.01.2015 tarih ve 40 sayılı encümen kararına göre de imar yolu açıldığından bahisle 165 ada 130 parsel lehine 129 parsel aleyhine karar verilen geçit hakkının kaldırılmasına karar verilmiştir. Bu durumda mahkemece, ......
130 ada 45 parsel sayılı taşınmaza geçit hakkı tesisi kurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 24.03.2014 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 31.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayalı geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkil şirketin Yeniköy 859-860 ve 862 parsel sayılı taşınmazların maliki olduğunu, söz konusu parsellerin genel yola bağlantısı bulunmadığını ileri sürerek, davalıya ait 858 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını istemiştir Davalı ..., davanın reddine savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLÜP GÖRÜŞÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA Ve SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı dava dilekçesinde özetle; Dava konusu Çekerek İlçesi Alıçlı köyü 112 ada 15 parselde kayıtlı taşınmazın davalılar lehine Çekerek Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından geçit hakkı kararı verildiğini, dava tarihine kadar geçen zaman döneminde davalıların bu geçit hakkından menfaatlerinin kalmadığını, davacının taşınmazı kullanmaktaki zorunluluğunun ortadan kalktığını, davalı Mehmet Ünlü’nün geçti hakkını kullanmak ile davacının üzerindeki irtifak hakkının hakkaniyet menfaatleri ölçülülük ilkesi göz önüne alındığında dava tarihi itibari ile davacı lehine ağırlaştığını, davalıların taraf müvekkiline ait taşınmaz üzerindeki haksız ve kötü niyetli müdahalesi ile davacıya ait taşınmazdaki geçit hakkından ve geçit hakkı dışındaki müdahalelerin iptali amacıyla iş bu davanın açıldığını belirterek, davanın kabulü ile davalıların, davacı adına kayıtlı bulunan dava konusu Çekerek İlçesi Alıçlı köyü 112 ada 15 parselde bulunan davalılar...
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu" , ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı " ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 17.07.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 07.02.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 26.11.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 11.07.2007 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 25.07.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 26.02.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 08.03.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 22.09.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Davacı, 251 parsel numaralı taşınmaz üzerinden davalının paylı malik olduğu 252 parsel sayılı taşınmaz yararına Kemalpaşa Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/482 E 1992/689 K sayılı kararı ile kurulan geçit hakkının terkinini istemiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur....
