Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785). Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir....
GEÇİT HAKKIGEÇİT HAKKI YERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 786 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 791 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.03.2004 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının terkini ve yeniden tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 25.01.2007 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, mevcut geçit güzergahının terkini ve yeniden tesisi istemine ilişkindir. Davacı, maliki olduğu 11 parsel sayılı taşınmaz üzerinde hükmen tesis edilen geçit hakkının terkini ve yeniden tesisi isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuş, mahkemece geçit hakkı tesisindeki koşullar değişmediği, bu istemin iyi niyetle bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/192E. sayılı kesinleşmiş kararına dayanılarak kurulan geçit hakkının kaldırılmasının talep edildiği, bu hakkın kaldırılmasının kesin hüküm nedeniyle mümkün olmadığı, kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, geçit hakkının kaldırılması isteğine ilişkindir. İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. (TMK m.783). Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785)....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.10.2008 tarih, 2006/212 Esas, 2008/417 Karar sayılı ilamı ile davalıya ait 98 parsel sayılı taşınmaz lehine davacıya ait 97 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesis edildiğini, davalının hala eski kullandığı yolu kullandığını, geçit tesis edilen kısımda kendisine ait müştemilat bulunduğunu, bu yapının kaldırılmasının masraflı olacağını ve geçit hakkının devamının davalıya menfaat sağlamadığını ileri sürerek taşınmazı aleyhine kurulan geçit hakının terkinini talep etmiştir. Davalı vekili, geçit hakkı kurulmasına ilişkin mahkeme ilamının temyiz edilmeksizin kesinleştiğini, davalının zorunlu geçit ihtiyacının hala devam ettiğinden davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, lehine geçit tesis edilen davalıya ait 98 parsel sayılı taşınmazın alternatif geçit güzergahları bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir....
Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785). Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 14.11.2005 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve yol olarak terkini olmadığı takdirde geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; tapu iptali ve yol olarak terkini talebinin reddine, geçit hakkı tesisi talebinin kabulüne dair verilen 21.05.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının diğer temyiz edenlere yükletilmesine 04.02.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri; Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın geçit hakkı tesisi davası değil, mevcut geçit güzergahının terkini ve yeniden tesisi istemine ilişkin olduğunu, kesin hüküm gerekçesiyle davanın reddine karar verilemeyeceğini, geçit güzergahının değiştirilmesinin Türk Medeni Kanunu’nun 791....
Diğer davalı ..., davacının 1357 sayılı parselin tek başına maliki olmadığından dava açma hakkı olmadığını, geçit irtifakı tesis edildiği tarihte hem lehine ve hem de aleyhine geçit irtifakı tesis edilen taşınmazların ...’ya ait olduğunu, geçit hakkı tesis edildikten sonra kendisinin 1358 sayılı parselin maliki olduğunu, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden haberi olmadığını, tapuya güvenerek iyiniyetle malik olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, geçit hakkı tesis edildiği tarihte her iki taşınmazın malikinin de davalı ... olduğu, davacının daha sonra geçit irtifakını görerek aleyhine geçit hakkı tesis edilen taşınmazı tapuda devraldığı, bu sebeple ayni hakkına dayanarak daha önceki malik tarafından kurulan geçit hakkının kaldırılamayacağı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin kişisel bir hak olduğu ve sadece taraflarını bağladığı ve tesis edilen geçit hakkının en uygun güzergahta olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Geçit hakkı kurulması Uyuşmazlık, geçit hakkının terkini istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 2.11.1998 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının terkini birleştirilen ve davacı Osman Akın tarafından davalı ... aleyhine açılan davada geçit hakkına müdahalenin önlenmesi ve kal istenmesi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; geçit hakkı terkini davası yönünden davanın reddine, birleşen meni müdahale davası yönünden önceki hüküm kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 15.2.2005 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar ... ve arkadaşları vekili ve davalılar Şefika Coşkun ve arkadaşları vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yerel mahkemece uyulan Dairemiz bozma ilamı doğrultusunda hüküm kurulmuş olmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün...
