Mahkemece, davanın kabulü ile 14 parsel sayılı taşınmaz lehine, 86 ada 13 parsel, 92 ada 15 parsel ve 92 ada 16 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine, 17.05.2012 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide kırmızı renkle gösterilen güzergahtan geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalılardan ... temyiz etmiştir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır, Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir....
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyaç veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Somut olayda ; davacılara ait 1908 ve 1909 parsel sayılı taşınmazlar yararına davalıya ait 2006 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş ise de; az yukarıda açıklandığı gibi yararına geçit hakkı kurulan taşınmazdan genel yola kadar kesintisiz geçit hakkı kurulmadığı gibi dava konusu her bir taşınmaz yararına ayrı ayrı geçit hakkı da tesis edilmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.05.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Davacı, 826 parsel sayılı taşınmazının genel yola bağlantısının bulunmadığını ileri sürerek davalıya ait 821 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı tesisini istemiştir. Mahkemece, 821 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı tesis edilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir....
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; Davacı 88 parsel sayılı taşınmazın 20/21 oranında paydaşı olup, yola cephesinin bulunmadığını, geçit ihtiyacının olduğunu söyleyerek davalıya ait ... parsel sayılı taşınmaz üzerinden 4 metre eninde 10 metre uzunluğunda geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Mahkemece, fen bilirkişisinin 06.08.2009 havale tarihli raporunda; davalıya ait ... parsel sayılı taşınmaz üzerinden kırmızı renkle gösterilen 17.85 m2'lik alandan geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Dosyadaki kadastro paftası incelendiğinde; davacının paydaşı olduğu 88 parsel sayılı taşınmazın yola cephesinin bulunduğu sabit olduğundan davacının geçit ihtiyacı içerisinde olduğu söylenemez. Mahkemece, yanlış değerlendirme yapılarak davacının geçit ihtiyacının bulunduğundan bahisle geçit hakkı tesisi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Mahkemece Hazine'nin açtığı geçit hakkı davasının ayrılmasına, 85 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı birleştirilen davanın davacısı Hazine vekili ve 15 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından davalı ... temyiz etmişlerdir. Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir....
Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3. maddesi uyarınca ... kaydının beyanlar hanesine şerhi de gereklidir. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır. Geçit davalarında uygulanacak kesintisizlik ilkesi gereğince lehine geçit hakkı kurulan taşınmazdan itibaren genel yola ulaşıncaya kadar tüm taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulması gerekir....
Bu ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacı paydaşı bulunduğu 250 parsel sayılı taşınmaz lehine davalı tarafa ait 242 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı verilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne, davalıya ait 242 parsel sayılı taşınmazdan geçen uzman bilirkişi ... tarafından düzenlenen 27.05.2011 havale tarihli rapor ile uzman bilirkişi ... ve ... tarafından düzenlenen 17.10.2011 havale tarihli ek rapor ve eki haritalarda 55,80 m2 yüzölçümündeki 1. alternatif yol güzergahından davacının 250 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit kurulmasına karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacının paydaşı bulunduğu 250 parsel sayılı taşınmazın genel yola cephesinin olmaması nedeniyle mutlak geçit ihtiyacı olduğu sabittir. Geçit davalarında uygulanacak kesintisizlik ilkesi gereğince lehine geçit hakkı kurulan taşınmazdan itibaren genel yola ulaşıncaya kadar tüm taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulması gerekir....
Bu durumda mahkemece mahallinde uzman bilirkişiler refakatiyle yeniden keşif yapılarak 181 ada 45 ve 46 parsel sayılı taşınmazlardan akdi veya bedeli karşılığında geçit irtifakı tesisinin mümkün olup olmadığı araştırılmalı, mümkün olması halinde davacı tarafa makul süre verilerek davacıya 181 ada 46 ve 25 parsel sayılı taşınmazlar arasında akdi geçit hakkı kurulması sağlanmalı sonra geçit hakkı ile ilgili hüküm kurulması gerekir. 181 ada 25 parsel lehine aynı ada 45 ve 46 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı tesisi mümkün olmaması halinde şimdi ki gibi karar verilmelidir. Belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir....
Buna göre geçit hakkı talep edilen davacıya ait taşınmazlar arasında akti irtifak kurulması konusunda davacıya süre verilerek, davacı parselleri arasında akti geçit irtifakı kurulduktan sonra 960 ve 961 parsel sayılı taşınmazlar lehine kesintisiz şekilde ve ayrı ayrı belirtilmek suretiyle geçit hakkı kurulması gerekir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 07.03.2018 gününde oybirliği ile karar verildi....
Somut olayda, davacının maliki olduğu 183 ve 184 parsel sayılı taşınmazların genel yola çıkışının bulunmadığı, mutlak geçit ihtiyacı içinde oldukları sabittir. Davacının, lehine geçit hakkı kurulmasını istediği taşınmazların güneyinde 189 ada 164 parsel sayılı “tarla” niteliğinde ve yüzölçümü çok büyük olan bir taşınmaz mevcut olduğu halde mahkemece yüzölçümü çok küçük olan 199 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulması doğru görülmemiş, açıklanan nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine 21.02.2013 gününde oybirliği ile karar verildi....
