Geçit davaları ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazlarının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmazlar aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GEÇİT HAKKI-TERKİN ELATMANIN ÖNLENMESİ-KAL Taraflar arasındaki davadan dolayı ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 16.01.2014 gün ve 2017/740 Esas 2014/ 2 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi dahili davalı ... vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Temyiz incelemesine esas olmak üzere; 1-Bilindiği üzere, kişiye önce bilinen en son adresi esas alınarak (bilinen bir adresi yok ise adres kayıt sistemindeki adresi esas alınarak) Tebligat Kanunu'nun 21/1. maddesine göre tebligat çıkartılmalı, adres tebligata elverişli değilse ya da tebligat yapılamazsa adres kayıt sistemindeki adresine buna ilişkin şerh de düşülerek 21/2. madde uyarınca tebligat çıkartılmalıdır....
bağlanabilmesi için pek çok parselden daha geçit hakkı tesis etmesinin gerektiğini, tek başına hiçbir bağlantısı olmayan esasında herhangi bir geçit durumu sağlamayan faydasız bir geçit hakkı tesis edildiğini, yol geçirilen alanın su deposunun üzerinde olduğunu mahkemece bu hususun değerlendirilmediğini belirterek, yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi sonucunda ortadan kaldırılması istemiyle istinaf kanun yolu başvurusunda bulunmuşlardır....
Dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; geçit hakkı davalarına esas olan geçit hakkı ihtiyacı mutlak geçit hakkı ve nispi geçit hakkı ihtiyacı olarak ikiye ayrılmaktadır. Mutlak geçit hakkı ihtiyacı taşınmazın yola hiç bir sınır ve bağlantısı olmadığında, nispi sınır ihtiyacı ise taşınmazın yola bağlantısının bulunduğu ancak yolun ihtiyacı karşılamadığı durumlarda söz konusu olmaktadır. Geçit hakkı davalarında esas olan kriter mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya ve geçit hakkında en az zarar görecek olandan yol geçirilmesidir. yine geçit hakkı hükmü kurulurken yükümlü taşınmazın Kullanım Bütünlüğünün bozulmaması da önem taşımaktadır. Geçit hakkı tesis ederken en uygun geçit; davacı lehine en uygun olan ya da bedel olarak daha düşük olan geçit olmayıp en uygun geçitten anlaşılması gereken, yükümlü taşınmaz yani üzerinde geçit hakkı kurulacak taşınmaz ya da taşınmazlara en zarar veren geçittir....
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2.maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf, dava konusu taşınmazın yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir. Yapılan keşif sonucu davalılara ait taşınmazdan geçen geçit irtifakının daha uygun olduğu belirtilmiştir. Sunulan bilirkişi raporunda davaya konu taşınmazların vasfı, irtifak hakkı tesis değerinin toplam zemin değerine oranlanması yöntemine göre bulunan geçit bedelinin tespitine yönelik yapılan hesaplamalar yerinde bulunmuş, davalılar, raporda 2....
DELİLLER : Tapu kayıtları, keşif, kroki, bilirkişi raporları, delil listeleri, sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur....
Mahkemece; "Dava geçit hakkı davasıdır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. (Bknz. Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 2010/4123sas, 2010/4770 Karar sayılı kararı) Somut olayda davalı adına kayıtlı bulunan dava konusu 148 ada 1 parsel sayılı taşınmazda davalının kendisi adına tespit görmüş taşınmazı yararına, geçit hakkı kurulması talep etmiştir. Genel yoldan kasıt halkın genel ölçülerde ortak kullanabildiği yoldur. Dava konusu edilen taşınmazın genel yola sınır olduğu yapılan keşifte bilirkişi raporu ve dosya içindeki krokiden anlaşılmaktadır....
Geçit bedeli olan 1.262,20 TL mahkeme veznesine davacı tarafından depo edilmiştir." gerekçesiyle; "Davanın KABULÜNE, 1- Kayseri İli Akkışla İlçesi Gömürgen/Yeni Mahalle Zilepbelik mevkii 211 ada 72 parsel sayılı taşınmaz lehine dosyada mevcut 25/09/2020 havale tarihli Bilirkişi Abdullah Memnun' un raporunda sarı renk ile işaretli olarak gösterildiği şekilde, Kayseri İli Akkışla İlçesi Gömürgen/Yeni Mahalle Zilepbelik mevkii 211 ada 71 parselde (126,22 m2)GEÇİT HAKKI TESİS EDİLMESİNE, 2- Geçit bedelinin 1.262,20 TL olarak belirlenmesine, bu bedelin Kayseri İli Akkışla İlçesi Gömürgen/Yeni Mahalle Zilepbelik mevkii 211 ada 71 parselde malik T3 na kararın kesinleşmesi halinde ÖDENMESİNE, 3- 25/09/2020 havale tarihli Bilirkişi Abdullah Memnun' un raporunun kararın eki sayılmasına ve karar kesinleştikten sonra gereği için kararın Tapu Sicil Müdürlüğü’ne GÖNDERİLMESİNE, 4- Diğer davalılar yönünden davanın reddine," şeklinde karar verilmiştir....
