Mahkemece; "Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Dava, geçit hakkı kurulması ve tapuya tescili isteğinden ibarettir. 4721 sayılı TMK'nın 747. maddesinde "Taşınmazından genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir. Türk Medeni Kanunu'nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir....
-TL olarak belirlenmesine ve davacı tarafça dosyaya yatırılmış olan geçit hakkı bedelinin kararın kesinleşmesine müteakip tapu kaydındaki hak sahiplerine hisseleri oranında ödenmesine, Dosya içerisinde mevcut Osman Birinci ve Yaşar Beşel'in 15/06/2021 havale tarihli Fen Bilirkişisi Heyeti raporunun ve eki krokinin kararın eki sayılmasına, 4271 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 748.maddesinin 3.fıkrası gereğince mahkememiz hükmünün bir özetinin geçit hakkının infazı açısından Çarşıbaşı İlçe Tapu Müdürlüğü'ne gönderilmesine, kurulan bu geçit hakkının TMK 748/3 maddesi gereğince TAPU SİCİLİNE KAYDEDİLMESİNE" karar verilmiştir....
HÜKÜM: Gerekçesi, yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davanın KISMEN KABULÜ İLE, Iğdır ili, Merkez ilçesi Alikamerli Köyünde bulunan 120 ada, 93 parsel sayılı taşınmaz lehine bir kısım davalılara 120 ada, 154 parsel sayılı taşınmaz üzerinde fen bilirkişilerinin 23/11/2017 tarihli rapor ve krokisinde sarı renk ile belirtilen alternatif geçit hakkı güzergahında (J ve F) harfleri ile gösterilen toplam 317,00 m2 yer üzerinde GEÇİT HAKKI TESİSİNE, 2- Fen bilirkişilerinin 23/11/2017 tarihli rapor ve krokisinin bu kararın eki sayılmasına, 3- Depo edilen 9.366,36 TL'nin karar kesinleştiğinde 120 ada 154 parsel sayılı taşınmaz maliklerine hisseleri oranında ödenmesine" şeklinde karar verilmiştir....
8124 ada 5 parsel sayılı taşınmaz aleyhine, fen bilirkişisi Erhan Ünal'ın 24/09/2021 tarihli raporuna ekli krokide A harfi ile gösterilen ve pembe renkle boyalı 14,54 m2'lik alanda TMK'nun 747.maddesi uyarınca GEÇİT HAKKI TESİSİNE, 2- Bu durumun tapuda irtifak sütununa kaydedilmesine ilişkin karar kesinleştiğinde ilgili tapu müdürlüğüne müzekkere yazılmasına, 3- Fen bilirkişi raporunun kararın eki sayılmasına, 4- Geçit bedeli olarak belirlenen ve süresi içerisinde depo edilen 581,60- TL'nin karar kesinleştiğinde davalı T3 ödenmesine" şeklinde karar verilmiştir....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “Mutlak geçit ihtiyacı” veya “Geçit yoksunluğu”, ikincisine de “Nispi geçit ihtiyacı” ya da “Geçit yetersizliği” denilmektedir (Yargıtay 14.HD.'nin 20.10.2020 tarih 2016/18026 Esas 2020/6461 Karar sayılı ilamı)....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bilindiği gibi bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar....
Geçit davalarında uyuşmazlık konusu geçit irtifakı olduğundan dava değeri geçit irtifak bedeli dikkate alınarak belirlenir. Dosya içeriğine göre, dava değeri 800,00- TL üzerinden harçlandırılmış, mahkemece geçit hakkı bedeli olarak 4.767,43- TL üzerinden karar verilmiştir. Dava değeri ve hükme esas alınan miktarın karar tarihi 2021 yılı ilk derece mahkemesi kararları için kesinlik sınırı olan 5.880,00- TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla HMK'nın 341/2, 346/1maddeleri gereğince davalılar vekilinin istinaf dilekçesinin reddine ilişkin ek karar yerindedir. . (Yargıtay 14. HD., 2019/1873 E., 2019/4241 K.; 2020/2833 E., 2020/5223 K.; 2012/3814 E., 2012/5973 K.; 2016/10461 E., 2019/7708 K.)...
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/3200 KARAR NO : 2023/698 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MAHKEMESİ TARİHİ : 31/05/2022 NUMARASI : 2021/120 ESAS, 2022/144 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkı Kurulması KARAR : K A R A R TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı T1 dava dilekçesinde özetle; maliki olduğu Tekirdağ İli Çorlu İlçesi Türkgücü Mah. 2306 parsel sayılı taşınmazın genel yola ulaşımı olmadığını, maliki olduğu taşınmaza komşu 2304 ve 2307 parseller üzerinden geçit geçit kurulmasının mümkün olduğunu beyan ederek en kısa ve ekonomik olarak en uygun güzergah üzerinden, maliki olduğu taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasını talep ve dava etmiştir....
