Ancak alacak miktarının tespiti ile tespit edilen hasar bedelinin davalının sorumluluğunda kalıp kalmadığı hususu ve bu kapsamda vaki olayın münhasıran ... plakalı araç sürücüsünün kullanmış olduğu alkolün etkisi ile meydana gelip gelmediği hususu ile ... plakalı araçta meydana gelen hasar bedelinin miktarının tespiti ile bu hasar miktarının sigorta poliçesi kapsamında kalıp kalmadığı hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren hal olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi mümkündür. Bu kapsamda makine mühendisi ..., Öğr. Üyesi Psikiyatri Uzm..... ve sigorta hukuku ...'dan alınan 21/02/2022 tarihli bilirkişi raporu ile; 18/01/2020 tarihinde ...'nun sürücüsü olduğu ... plakalı araç ile ...'nın sürücüsü olduğu ... plakalı araç arasında 18/01/2021 tarihinde meydana gelen trafik kazasında sürücü ...'...

Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. İİK 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere, muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir. Davacının iddiasını kanıtlaması halinde iddianın, alacağın tahsiline yönelik bulunduğu da gözetilerek İİK 283/1 maddesi kıyasen uygulanarak iptal ve tescile gerek olmaksızın davacıya haciz ve satış isteyebilmesi yönünden hüküm kurulması gerekecektir. Somut olayda Mahkemece dava İİK'nun 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali davası olarak nitelendirilmiş ise de Mahkemenin bu nitelendirmesine katılma olanağı bulunmamaktadır....

Davalı Gruopama AŞ vekili, KTK'nın 48. maddesinde 24.5.2013 tarihinde yapılan değişiklik ile araç sürücülerinin yasal sınır üzerinde alkollü içki almış olmasının yeterli olduğunu güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş olup olmadıklarına bakılmayacağını, anılan değişiklikten önce "alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri" yasaklanmış iken kanundaki değişiklik sonrası "alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır" şeklinde değiştirildiğini dolayısıyla arıtk illiyet bağının aranmayacağını belirterek belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dava, kasko sigorta poliçesinden kaynaklanan araç hasar bedelinin tahsili istemine ilişkindir....

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Mahkememizin ------- sayılı ilamında yer alan araç değer kaybı ve manevi tazminata ilişkin red kararlarının kesinleşmiş olduğu anlaşılmakla söz konusu talepler yönünden karar verilmesine yer olmadğına, 2---- hasar bedelinin davalı------ tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, 3- --- araç kiralama bedelinin --- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ------ tahsili ile davacıya ödenmesine, 4- Alınması gereken karar ve ilam harcı 394,15 TL olduğundan peşin alınan 170,80 TL nin mahsubu ile eksik kalan 223,35 TL harcın ------ davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına, 5- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen nisbi vekalet ücreti maktu vekalet ücretinden az...

---uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte -------- yollarından geçiş sırasında araç sahibinin ----- yeteri kadar bakiye bulundurmayan araç plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edilmesi, yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edilmesi, bu sorgulamanın geçişten sonraki ---- boyunca devam etmesi gerektiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında yeteri kadar geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan araç geçişi ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüşmektedir. ---- davaya konu araçların------ hesap bakiye ve hareketlerine ilişkin bilgiler celp edilmiştir. Davacı vekili ---- tarihli talep dilekçesi ile dava konusu araçlara ilişkin----- hesap dökümlerinin temini için ------ müzekkere yazılmasını talep etmiş, bankalardan verilen cevabi yazılar dosya içerisine alınmıştır....

Davacı vekili davasını ıslah etmiştir.Dava, hukuki niteliği itibari ile; trafik kazası niteliğindeki haksız fiil iddiasına dayalı olarak açılan araçta meydana gelen değer kaybının, araç hasar bedelinin ve kira bedelinin tahsiline yönelik maddi tazminat davasıdır....

Bu sebeple davalı tarafından yapılan önceki sözleşmelerin kanuna uygun olmadığına ya da muvazaalı olduğuna ilişkin kesinleşmiş yargı kararlarının bu dava yönünden bağlayıcılığından söz edilemez.Mahkemece, işe iade davasından sonra davacının yeniden işe başlatıldığı dönemden son fesih tarihine kadar olan döneme ilişkin hizmet alım sözleşmelerinin eki şartnameler kül halinde getirtilmeli, genel muvazaa denetimine ilişkin olarak gerekirse uzman bilirkişiler eşliğinde keşifle yerinde inceleme yapılarak, davacının fiilen yaptığı iş ve bu işin hizmet alım sözleşmesi kapsamında belirlenen iş olup olmadığı tespit edilmeli, işyerinde asıl işveren işçileri ile davalı alt işveren işçilerinin aynı işi yapıp yapmadıkları, davalı ile dava dışı alt işverenler arasındaki ilişkinin kanuna uygun kurulup kurulmadığı, aralarındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olup olmadığı her ihale dönemi için ayrı ayrı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir....

Davacının araç mahrumiyet bedeli talebine ilişkin yapılan değerlendirmede ise; davaya konu araçtaki hasarın giderilmesi için gereken makul onarım süresi içinde emsal nitelikteki bir aracın davacı tarafından kaza olmasaydı dahi yapılması gereken yakıt vs.gibi zorunlu giderler indirildikten sonra araç mahrumiyeti bedelinin tespitine ilişkin olarak alınan rapor doğrultusunda davacının ... TL araç mahrumiyeti zararı oluştuğu kanaatine varılmakla ... TL tazminatın davalı ...'dan kaza tarihinden (...) itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, açıklanan gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM: Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklanacağı üzere; 1-Davanın KABULÜNE, Buna göre, ... TL hasar tazminatı ve ... TL değer kaybı olmak üzere toplam ......

Mahkemece yapılan yargılamada toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre; araçta üretim hatasından kaynaklanan gizli ayıp nedeniyle davacının araçtan beklediği yararı elde edemediği, bu nedenle sözleşmenin feshi şartlarının oluştuğu, dava dilekçesinde talep edilen tamir masraflarının olağan masraflar olduğu, 9.000-TL olan değer kaybının araç bedeli olan 45.000-TL'den düşülmesi gerektiği, kiralama bedeli olan 4.830-TL'nin davalıdan talep edilebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 36.000-TL araç bedeli ile 4.800-TL kiralama bedeli olmak üzere toplam 40800-TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ayıplı aracın davalıya iadesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dava ayıplı aracın bedelinin ile tamirat ve araç kiralama bedelinin tahsili istemine ilişkindir....

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİNE; a)Davacının araç hasar bedeline ilişkin tazminat talebinin kabulü ile davacıya ait ... plakalı araçta meydana gelen 950,00 TL hasar bedelinin davalı ... yönünden haksız fiil tarihinden (24/12/2017), davalı sigorta şirketi yönünden ise 05/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun poliçe limitiyle sınırlı tutulmasına, b)Davacının araç değer kaybına ilişkin tazminat talebinin reddine, c)Davacının araç mahrumiyet zararına ilişkin tazminat talebinin kabulü ile 180,00 TL tazminatın haksız fiil tarihi olan 24/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'...