Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi itibarıyla, artan iş göremezlik oranına (%14,3) göre belirlenmesi; yeni oran üzerinden belirlenmiş olan bu peşin sermaye değerli gelirden, gelir başlangıç tarihinden, sürekli iş göremezlik derecesinin yükseldiği tarihe kadar ödenen gelirin, düşük iş göremezlik oranı ile artan iş göremezlik oranı arasındaki fark iş göremezlik oranına(%2,06) karşılık gelen miktarının mahsubu gerekecektir. Öte yandan başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de dikkate alınmalıdır. Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde bulunacak ilk peşin değerli tutara kusur uygulanmak suretiyle kurum alacağı saptanmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler uyarınca araştırma yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Mahkemece, davanın kabulü ile 13.09.1978 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın "Taleple Bağlılık İlkesi" başlıklı 26.maddesine göre Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır. Somut olayda, davacının 14.09.1978 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti talebinde bulunmasına karşın mahkemece "taleple bağlılık" ilkesine aykırı biçimde 13.09.1978 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'un 438/7. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı, düzeltilerek onanmalıdır....
Bu yasal düzenleme çerçevesinde, hakkı doğuran sigortalı babanın ölüm tarihi gözetildiğinde, davacının ölüm geliri başlangıç tarihinin tahsis talep tarihini takip eden 01.12.2009 tarihi olduğunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Ne var ki, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 97. maddesinin 1. fıkrasının “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar.” düzenlemesi karşısında, tahsis talep tarihinden geriye yönelik beş yıllık dönem içindeki ölüm aylıklarının istenebileceği belirgin bulunmakla ve anılan Yasanın yürürlük tarihi de gözetildiğinde, davacının ölüm geliri başlangıç tarihinin 01.10.2008 tarihi olması gerektiği anlaşılmaktadır. Somut olayda, davacıya 01.10.2008 tarihi itibariyle gelir bağlayan Kurum işlemi yerindedir....
Sürekli iş göremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek iş göremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan iş göremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen iş göremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, öncelikle kurumdan peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi itibariyle, düşen iş göremezlik oranına göre belirlenerek sorulması; yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire, gelir başlangıç tarihinden sürekli iş göremezlik derecesinin düştüğü tarihe kadar ödenen gelirin, yüksek iş göremezlik oranı ile düşen iş göremezlik oranı arasındaki fark iş göremezlik oranına karşılık gelen miktarının ilavesi gerekecektir. Öte yandan, başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de sürecektir....
Sürekli iş göremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek iş göremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan iş göremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen iş göremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi itibariyle, düşen iş göremezlik oranına göre belirlenmesi zorunlu olup; yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire, gelir başlangıç tarihinden sürekli iş göremezlik derecesinin düştüğü tarihe kadar ödenen gelirin, yüksek iş göremezlik oranı ile düşen iş göremezlik oranı arasındaki fark iş göremezlik oranına karşılık gelen miktarının ilavesi gerekecektir. Öte yandan, başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de sürecektir....
Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi(01.07.2009) itibarıyla, artan iş göremezlik oranına(%44,2) göre belirlenmesi; yeni oran üzerinden belirlenmiş olan bu peşin sermaye değerli gelirden, gelir başlangıç(01.07.2009) tarihinden sürekli iş göremezlik derecesinin yükseldiği (02.04.2013) tarihe kadar ödenen gelirin, düşük iş göremezlik oranı ile artan iş göremezlik oranı arasındaki fark iş göremezlik oranına(%13) karşılık gelen miktarının mahsubu gerekecektir. Öte yandan başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de dikkate alınmalıdır. Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde bulunacak ilk peşin değerli gelir ile gerçek zarar miktarı karşılaştırılarak yapılacak değerlendirme sonucuna göre karar verilmelidir....
Ek-2 olarak ifade edilen belgede davacının 12.11.1973 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulünü istediği anlaşılmakla bu istemin kabulüne karar verilmesi gerekirken sonuç talebin yanlış tespiti sonucunda 01.01.1963 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'un 438/7. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı, düzeltilerek onanmalıdır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının (1.) bendinde yer alan "01.01.1963" tarihinin silinerek yerine "12.11.1973" tarihinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 19.02.2015 gününde oybirliğiyle ile karar verildi....
K A R A R 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2- Dava, davacının Almanya da ilk defa sigortalı işe başladığı tarih olan 01.01.2002 tarihinin Türkiye'de sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti ile davacının tespit edilen bu başlangıçı esas alınarak 3201 sayılı yasanın 5. Maddesi gereği ile 01.01.2002 tarihinden önceki hizmet sürelerini de borçlandığı dikkate alınarak Türkiye'deki ilk sigortalılık başlangıç tarihinin borçlandığı ve ödediği gün kadar geriye götürülerek tespiti ile aksine kurum işleminin iptali ve davacının 5510 sayılı yasanın 4/a ve 506 sayılı yasalar kapsamında tahsis talep tarihini takip eden aybaşı itibari ile yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, davanın kabulü ile davacı ... TC Nolu ...'...
Mahkemece, sürekli işgöremezlik gelirinin yarıya indirildiği durumlarda, peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi itibariyle, %50 üzerinden belirlenmesi; bu oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire, gelir başlangıç tarihinden, gelirin yarıya düştüğü tarihe kadar ödenen gelirin %50 fark oranına karşılık miktarının ilavesi gerekeceği ve ayrıca, başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de bulunduğu dikkate alınarak rucüa konu peşin sermaye değerli gelirler belirlenerek karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O hâlde, taraf avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Sürekli işgöremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan işgöremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen işgöremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin başladığı tarih itibariyle düşen işgöremezlik oranına göre belirlenmesi zorunlu olup; başlangıçtaki yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle fazladan (yüksek işgöremezlik oranı ile düşen işgöremezlik oranı arasındaki fark işgöremezlik nedeniyle) ödenen fark gelirlerin, yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire ilavesi gerekecek; faiz başlangıç tarihi olarak da, başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği sürecektir....
