ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/05/2022 NUMARASI : 2017/682 ESAS - 2022/402 KARAR DAVA KONUSU : Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli)|Faydalı Model Belgesi (Y.İ.D. Kurulu Kararlarının İptali İstemli) KARAR : Davacılar tarafından davalılar aleyhine Konya 3....
A....nin kuruluşu ile ilgili hususlarda anlaştıklarını, müvekkilinin davalılar tarafından protokol hükümlerinin yerine getirileceğine güvenerek, faydalı model belgesini davalı şirkete bedelsiz olarak devrettiğini, davalıların teknik konularda müvekkilinin ve diğer uzmanların insiyatif kullanmalarına müsaade etmeyerek hatalı ürünler üretilmesine ve büyük zararlar doğmasına yol açtıklarını, davalıların protokolde belirtilmediği halde şirketi ve faydalı model belgesini satmak için girişimlerde bulunduklarını, müvekkilinin davalılara noter ihtarnamesi ile protokol ve faydalı model belgesi devir sözleşmesini feshettiğini bildirdiğini ileri sürerek, 29/03/2004 tarihli protokolün feshinin tespitini ve iptalini, Faydalı Model Belgesi Devir Sözleşmesi'nin iptalini ve faydalı model belgesinin müvekkilinin ismine tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, müvekkillerinden ...'...
Mahkemece yapılan yargılama sonunda iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, davacı-karşı davalı tarafça açılan faydalı model belgesinden ... hakların ihlali nedeniyle tespit ve tazminat istemli davanın, ....2011 tarihli duruşmada takipsiz bırakıldığı ve işlemden kaldırılmasına karar verildiği, süresi içinde davanın yenilenmediği, karşı dava yönünden, davacı- karşı davalıya ait faydalı modelin yenilik unsuruna haiz olmadığı gerekçesiyle asıl davanın açılmamış sayılmasına, karşı dava yönünden TR 2008 04345 nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiştir. Kararı, davacı- karşı davalı vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı-karşı davalı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir....
tespitle ilgili hazırlanan raporda ürünler arasında farklılık bulunmadığının belirtildiğini, sonrasında davalı aleyhinde tazminat istemli dava ikame edildiğini, dava sürecinde tarafların sulh olduklarını, dava konusu faydalı modelin yeni olmadığını, hükümsüzlüğünün gerektiğini ileri sürerek dava konusu faydalı modelin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Maddesine göre aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir: a - Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154. 155. ve 156. maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse; b - Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse; c - Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45. maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse; d - Faydalı model belgesi sahibinin, 157. maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse....
) Patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, şeklinde tanımlamıştır....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece yalnızca 2016 tarihli tasarım ve faydalı model yönünden tecavüz hükmü kurulduğu, davacı tarafça ise 2013/00143 sayılı tasarıma tecavüz iddiası yönünden bir istinaf itirazı ileri sürülmediği, davacı adına tescilli 2016/02620 sayılı tasarımın başvuru tarihinin 30.03.2016 , 2016/04459 sayılı faydalı modelin başvuru tarihinin ise 06.04.2016 olduğu, 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (554 sayılı KHK) 12 ve 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (551 sayılı KHK) 72 nci maddeleri uyarınca söz konusu tasarım ve faydalı modelin korumasının, başvuru tarihlerinden itibaren başlayacağı, davacı tarafça davalı aleyhine 14.04.2016 tarihinde tespit talep edildiği, tespit talebine davalı kataloğu da eklendiği, davalı iş yerinde 22.04.2016 tarihinde yapılan tespitte davacının faydalı model ve tasarımına tecavüz teşkil ettiği...
Mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda uyuşmazlık konusu faydalı model belgesinin koruma altına aldığı istemlerin yenilik unsuruna sahip olmadığı görüşü açıklanmıştır. 551 sayılı KHK 156. maddesi uyarınca, "faydalı model belgesi başvurusu tarihinden önce Türkiye' de yapılmış olan patent veya faydalı model belgesi başvuruları, faydalı model belgesi başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olsalar dahi, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırır. Yenilik unsuru mutlak yenilik ilkesi kapsamında dünyada yenilik kriteri olarak benimsenmiş bulunmaktadır. Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasında dava konusu faydalı modelin yenilik unsuruna sahip olup olmadığının, dünya çapında açıklanmış bilgi, yayınlar ve dokümanlar dikkate alınarak ve faydalı model belgesindeki istemler ile karşılaştırılması yapılmak suretiyle belirlenmesi gerekir....
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 04/11/2021 Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkilinin 2014/02016 başvuru numaralı faydalı model belgesini TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, buluş sahibi olduğunu, buluşun adı "Çoklu Priz Düzeneğinde Yenilik" olup, buluşun elektrik akımını çoğaltmak ve farklı noktalara taşıma amacıyla kullanıldığını, müvekkilinin tescilli faydalı model belgesinin davalılar tarafından birebir taklit edildiğini, Mahkememiz nezdinde değişik iş dosyasından bilirkişi incelemesi yapıldığını, inceleme neticesinde bilirkişi raporunda seri üretim ve satışının yapıldığını, ürünlerin taklit olduğunu alınan raporla da sabit olduğunu, davalıların taklit ürünleri büyük şirketlere, market zincirlerine ve yurt dışına gönderilerek müvekkilinin ticari hayatına darbeler indirdiğini...
Faydalı Model Belgelerinin hükümsüzlüğü konusunda olaya uygulanacak mülga 551 Sayılı KHK’nın 165.maddesinde yer alan “a - Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,” şeklindeki düzenleme ile KHK’nın 142.maddesindeki “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur” hükmüne atıfta bulunulmuştur. Buna göre, faydalı model başvurusunun kabul edilebilmesi için ortada teknik ilerleme anlamında “buluş” olması, söz konusu buluşun KHK’nın 156.maddesi anlamında yeni, KHK’nın 10.maddesi anlamında sanayiye uygulanabilir olması koşulu bulunmaktadır. Öte yandan bir buluş faydalı model belgesi verilerek korunmuş ise, faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olmadığını ispat yükü bu iddiayı ileri süren tarafa aittir....
