Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanunî gerektirici sebeplere ve özellikle; davacının istemi, mahkeme kararı ile bağlanan yaşlılık aylığına ilişkin birikmiş aylıkları ile yersiz tahsil edilerek iade edilen primler nedeniyle oluşan faiz alacağına ilişkin olup, geç ödenen aylıklar nedeniyle 1.701,39 TL, yersiz tahsil edilerek iade edilen primler nedeniyle 736,61 TL faiz alacağı bulunduğu halde, hükmün gerekçesinde, sadece yersiz tahsil edilen primler nedeniyle 736,61 TL faiz alacağı bulunduğunun belirtilmiş olmasının isabetsiz bulunmasına, iş bu isabetsizliğinin, hükmolunan miktar itibariyle sonuca etkisinin bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 14.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....

    Yasada, “uygulanan en yüksek faiz” sözcüklerine yer verilmiş olmakla bahsi geçen faiz oranının uygulanıp uygulanmadığı tespit olunmalıdır. Bankaların belli dönemlerde T. C. Merkez Bankasına uygulayabileceklerini bildirdikleri faiz oranı filen uygulanmış olmadıkça ücret yönünden dikkate alınmaz. Bankaların uyguladıkları faiz oranları bir ya da birkaç aylık veya bir yıllık vadelerle belirlenmektedir. Bunlardan en uzun vade bir yıl olup, en yüksek faiz oranı da bir yıllık mevduata uygulanmaktadır. Bu durumda ücret alacağı için uygulanması gereken faiz, ödeme gününün kararlaştırıldığı ya da temerrüdün gerçekleştiği zamanda bankalarca bir yıllık mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı olmalıdır. Aynı alacak için ikinci yılın başlangıcındaki en yüksek banka mevduat faizinin belirlenerek uygulanması, gecikme daha da uzunsa takip eden yıllar için de aynı yönteme başvurulması gerekir. Yıl içinde artan ve eksilen faiz oranları dikkate alınmaz....

      İşe iade davası ile tespit edilen en çok dört aya kadar boşta geçen süreye ait ücret ve diğer haklar için de aynı faiz oranı uygulanmalıdır. Ücretin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanması halinde 6356 sayılı Kanunu'nun 53/2. maddesi uyarınca, uygulanması gereken faiz en yüksek işletme kredisi faizi olmalıdır. Ücret alacağı bakımından faize hak kazanmak için kural olarak işveren temerrüde düşürülmelidir. Ancak, bireysel ya da toplu iş sözleşmesinde açıkça bir ödeme günü kararlaştırılmış ise, belirlenen ödeme tarihi sonrasında faiz işlemeye başlar. Ücret alacağı için özel banka-kamu bankası ayrımı yapılmaksızın mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının belirlenmesi gerekir. Kanunda, “uygulanan en yüksek faiz” sözcüklerine yer verildiğinden, söz konusu faiz oranının uygulanıp uygulanmadığı mahkemece kendiliğinden denetlenmelidir. Bankaların belli dönemlerde uygulayabileceklerini bildirdikleri faiz oranı fiilen uygulanmış olmadıkça ücret yönünden dikkate alınmamalıdır....

        İşlemiş akdi faiz alacağı ... İşlemiş temerrüt faizi alacağı ... Gider vergisi ... İhtar masrafı olmak üzere toplam ... TL. bulunmaktadır. Talep sınırları dikkate alındığında banka alacağı: (Ödeme emrinde ...TL. faiz alacağı olarak yer alan alacak kalemi işleyen faizlerin %5 karşılığı olarak gider vergisi(BSMV) olup, sehven hatalı yazıldığı dikkate alınarak gider vergisi olarak değerlendirilmiştir.) ... Asıl alacak ... İşlemiş akdi faiz alacağı ... İşlemiş temerrüt faizi alacağı ... Gider vergisi ... İhtar masrafı olmak üzere toplam ... TL. olmaktadır....

          Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davalı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire'ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR .......010/437 Esas ve 2012/386 Karar sayılı ilamı ile kıdem tazminatı, ücret alacağı, fazla mesai ücret alacağı ve genel tatil ücreti alacağına hükmedildiği; bu alacak kalemleri için en yüksek banka mevduat faizi işletilmesine, ihbar tazminatı için ise yasal faize hükmedildiği görülmüştür. ..........başvurusunda, icra takibinde işlemiş faiz hesabında uygulanan faiz oranı ile işlemiş faiz miktarının fazla olduğunu ileri sürmüştür. Mahkemece, bilirkişi raporu doğrultusunda, 3.298,62 TL faiz talep edilmesine, geri kalan kısmın reddine karar verilmiştir. Hüküm, alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

            Bilirkişi raporunda kamu alacakları için uygulanacak gecikme faiz oranları ve dönemleri gösterilmiştir (19/10/2010 tarihinden itibaren %16,80- 05/09/2018 tarihinden itibaren %24- 01/07/2019 tarihinden itibaren %30- 02/10/2019 tarihinden itibaren %24). İlamın kesinleştiği tarihe kadar faize esas tüm alacaklara yıllık %9 yasal faiz uygulanacağından faize esas 3.168.239,90 TL (3.019.200 + 149.039,90)'nin 18/07/2018 tarihine kadar işlemiş faizi; 3.368.239,34 XX 506 (gün) X 9 (faiz oranı) / 36500 hesabıyla 22.655,08- TL'dir. İlamın kesinleşme tarihi olan 18/07/2018 tarihinden itibaren ise asıl kamulaştırmasız elatma alacağı olan 3.019.200- TL'ye ilk kısmi ödeme tarihi olan 07/01/2019 tarihine kadar (faiz oranı değişikliği gözetilek) kamu alacağı faizi oranı uygulanmalı, takip konusu diğer alacak kalemleri toplamı 149.039,90- TL için ise aynı dönem için yasal faiz uygulanmalıdır....

            Somut olayda; takip dayanağı ilamda kıdem tazminatı ve ücret alacağı  için en yüksek banka mevduat faizine, ihbar tazminatı için yasal faize, yıllık izin ücreti, fazla mesai, UBGT alacağı için ise avans faizine hükmedildiği, mahkemece, taraflara banka ismi sorulmadığı, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere  kıdem tazminatı ve ücret alacağına uygulanacak en yüksek  banka mevduat faizi hesabında başka dava dosyalarından temin edilen banka faiz oranları esas alınarak rapor hazırlandığı  anlaşılmaktadır. Buna göre HGK'nun 20.09.2006 tarih, 12-594/534 sayılı kararında da vurgulandığı üzere mahkemece yukarıda yazılı ilkeler ışığında, taraflara banka ismi bildirmeleri için süre verilmesi, her iki tarafın da bildirdiği bankalardan faiz oranları getirtilerek kıdem tazminatı ve ücret alacağı yönünden  hakkın doğum tarihinden itibaren takip tarihine kadar istenebilecek faiz miktarının bilirkişiye hesaplattırılması gerekmektedir.  ...

              Bu kapsamda değerlendirilebilecek kapitale dönüşen faiz alacağı, bir paranın faiz geliri elde etmek amacıyla ödünç verilmesi veya herhangi bir şekilde bir süre borçluda kalması üzerine, faiz ödenmesinin öngörüldüğü hallerde söz konusu olabilir. (HGK. 31.03.2004 tarih ve 2004/12-163 Esas, 2004/184 Karar) Somut olayda, takip dayanağı ilamda kapitale dönüşen bir faiz alacağına hükmedilmemiştir. bu nitelikteki faiz alacakları yönünden de Borçlar Kanunu'nun 104/son maddesi gereğince faiz yürütülmesi mümkün değildir. İlamda açıkça faiz alacağı olarak belirlenen 10.000 TL için 3.369,20 TL işlemiş faiz ve takipten sonra bu alacak için istenen işleyecek faiz istemi yasaya aykırıdır. O halde faize yönelik şikayetler nedeniyle; Mahkemece istemin kabulü yerine yazılı gerekçe ile reddi isabetsizdir. Borçlu vekilinin temyiz talebinin kabulü ile Mahkeme kararın yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA,taraflarca HUMK'nun 388/4....

                İş kazası nedeniyle tazminat alacağı haksız fiile dayalı olup faiz başlangıcı tazminatı doğuran zararlandırıcı sigorta olay tarihidir. Davacıların dava ve ıslah dilekçesi ile fazla haklarını saklı tutarak tazminat alacağının ödenme tarihlerinden önce de dava açıp faiz isteminde bulunmalarına göre faiz isteme hakları düşmemiştir. Somut olayda hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacıların kesinleşen dosyada hüküm altına alınan maddi tazminat alacağı konusunda her bir davacının faiz alacağı olay ve ıslah tarihine göre ayrı ayrı hesaplanmış olup davacılar vekilinin itirazlarıda dikkate alınıp değerlendirildikten sonra olay tarihinden itibaren belirlenecek faiz istemleri yerine ıslah tarihinden itibaren hesaplanan faiz miktarının esas alınması ve yine bu dava ile talep edilip hüküm altına alınan bakiye destekten yoksun kalma tazminat alacağı yönündende olay tarihi yerine dava tarihinden faiz yürütülmesi hatalı olmuştur....

                  Öncelikle bu hususlar araştırılarak, sonucuna göre yukarıdaki açıklamalar uyarınca yapılacak değerlendirme ile kabul edilen üyelik ve dayanışma aidatları faiz başlangıç tarihleri tespit edilmelidir. Sendika her toplu ... sözleşmesi döneminde yasa ve toplu ... sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesi ve banka hesap numarasını davalı işverene göndermediği takdirde Toplu ... Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunulmayacaktır ve bu durumda işlemiş faiz alacağı hesabı hatalı olacaktır. Bundan başka kabul edilen işlemiş faiz alacağı yönünden, hesaplamaya esas alınan faiz oranı da denetlenememektedir....

                    UYAP Entegrasyonu