Genel Müdürlüğü arasında, 24.02.2020 tarihli, konusu entegre yönetim sistemi yazılımı olan bir eser sözleşmesi bulunduğu, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu çerçevesinde akdedilen bu sözleşmenin, idarenin taraf olduğu bir özel hukuk sözleşmesi olduğu, Sözleşmenin 25. maddesinde mücbir sebepler nedeniyle süre uzatımı verilebileceği ve genel salgın hastalığın da bu kapsamda değerlendirileceği düzenlendiği, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda da genel salgın hastalığın, kamu ihale sözleşmeleri açısından mücbir sebep olarak öngörüldüğü anlaşılmıştır. Davacı yüklenici, covid 19 salgını sebebiyle yürürlüğe giren 7226 sayılı kanun kapsamında sürelerin durdurulmasına ilişkin hükümlerin uygulanması gerektiğini ileri sürmüş, Davalı, 10.08.2020 tarihinde sözleşmeyi feshetmiş, feshin haklı olduğunun savunmuştur. ......
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...Davanın, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası olduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, süre uzatımı verilmesini gerektirir durumların olup olmadığı ve buna göre idarenin gecikme cezası kesintisinin yerinde olup olmadığı hususlarında olduğu anlaşılmıştır....
Süre uzatımı: ... Yönetim kurulunun 11.01.2014 tarihli kararı ile davacı yükleniciye yargı süreci devam eden 22-33 direkler arası hariç hattın diğer bölümünde kalan işlerin tamamlanması için iş teslim tarihinden (26.03.2012) 28.03.2013 tarihli yazının yükleniciye tebliğ edildiği 01.04.2013 tarihine kadar geçen 371 gün için süre uzatımı verilmesi kararlaştırılmış Ayrıca 01.04.2013 tarihinden sözleşmenin feshedildiği 15.04.2013 tarihi arasında geçen 14 gün için gecikme cezası uygulanmasına karar verilmiş İletim hattı güzergahına ilişkin idare tarafından yer teslimi 03.12.2010 tarihinde yapılmakla birlikte 22-33 nolu direkler arasındaki bölümde kamulaştırma işleminin tamamlanmamış olmasından kaynaklı arazi sahipleri ile problemler yaşandığı, bu yönü ile davalı idarenin yer tesliminin eksik ve kusurlu olduğu uyuşmazlık konusu değildir....
Bu nedenle temyiz konusu karar HUMK.nun 533. maddesinde sayılan nedenlerle ve yasa ve sözleşme hükümlerine aykırılıklar halinde de bozulabileceğinden dosya ve temyiz nedenlerinin bu doğrultuda incelenmesi gerekli görülmüştür; HUMK'nın 529. maddesi hükmünce hakemler ilk toplanmalarından itibaren 6 ay zarfında karar vermek zorunda olup, süre uzatımı dışında tahkim süresinin geçmesi halinde yapılan işlemler batıl olduğundan uyuşmazlığın yetkili mahkemece çözümlenmesi gerekir. Aynı Kanunun 533. maddesinin birinci bendinde tahkim süresinin dolmasından sonra karar verilmesi bozma sebebi olarak kabul edilmiştir. Tahkim davalarının belli bir süreye bağlı olması kamu düzenine ilişkin olduğundan görev gereği hakemlerce ve temyiz aşamasında Yargıtay'ca kendiliğinden dikkate alınır....
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı davasında davalı idare tarafından ......
Davalı cevabında, inşaat alanına gidecek yol bulunmadığını, elektrik ve su hizmetlerinin sunulmadığını, davacının kendi edimlerini yerine getirmediği gibi süre uzatımı da vermediğinden fesihte kusurlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece ıslah olunan miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiş karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık sözleşmeler tarihinde yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Yasası'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Davacı iş sahibi, davalı yükenicidir. Sözleşmenin haklı feshi durumunda fesheden taraf BK'nın 108/II. maddesince akdin hükümsüzlüğünden kaynaklanan zararını isteyebilir. Öğretide ve .. uygulamalarında bu zarar, menfi (olumsuz) zarardır. Olumsuz zarar, sözleşmenin geçerli olduğuna güvenmekten, başka anlatımla, sözleşme yapılması nedeniyle uğranılan, yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasında imzalanan 24.06.2006 tarihli ... Merkez ... Köyü Şehit ... İlköğretim Okulunun on derslik yapım işine ait anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesinin gecikme halinde alınacak cezalar başlıklı 10.2.1 maddesinde idarece verilen süre uzatımı hariç iş zamanında bitirilmediği takdirde geçen her takvim günü için yüklenicinin hakedişinden sözleşme bedelinin onbinde altısı oranında gecikme tazminatı kesileceği kararlaştırılmıştır....
Uzatılan süre içerisinde düzenlenen 2, 3, 4, 5 ve 6 numaralı ara hakedişlerle 7 numaralı son hakedişte davacının alacağı iş bedelleri hesaplanmış, ancak; bu hakedişlerde süre uzatımı nedeniyle fiyat farkı alacağına yer verilmemiştir. Davacı yüklenici ise ihtirazî kayıt ileri sürmeksizin bu hakedişleri imzalamıştır. Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 40 ve 41. Maddeleri uyarınca, davacı yüklenici tarafından uzatılan süre içerisinde düzenlenen hakedişlere itiraz edilmediğinden hakedişlerin yüklenici yönünden kesinleştiğinin kabulü gerekir. Sözleşmenin eki olan şartname hükümleri HUMK'nın 287, (HMK 193) maddesi hükümlerince delil sözleşmesi niteliğinde olup, mahkemece re'sen dikkate alınması zorunludur....
Md gereği her parti için ceza uygulandığını, davacı şirket, her ne kadar cezasız süre uzatımı talep etmiş olsa da, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin, “Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları” başlıklı 25. maddesindeki hükmün şartlarını taşımayan davacı şirkete cezasız süre uzatımı verilmesinin müvekkili tarafından uygun bulmadığını, davacı şirketin sözleşme gereğince doğan yükümlülüklerini, zamanında yerine getirememiş olduğunu, davacı şirketin, 17/01/2019 tarih ve 30659 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "7161 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen "Sözleşmelerin Tasfiyesi veya Devri" konulu Geçici 4.madde hükümlerine göre, herhangi bir müracaatı olmadığını savunmuş, davanın reddine, kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup; davacı taraf dava dışı yükelenici ..... ile davalı iş sahibi idare arasındaki eser sözleşmesinde davalının yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan alacağını temlik almış olup, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 183 ve devamı maddelerinde düzenlenen alacağın temliki hükümleri uyarınca, davacının temlik sözleşmeleri kapsamında davalı idareden talepte bulunabilmesi için dava dışı yüklenicinin eser sözleşmesi kapsamında davalı idare nezdinde doğmuş bir alacağının bulunması gerekir. Alacak doğmazsa yapılan temlik işlemi doğmamış olan miktar yönünden hüküm ifade etmez....