DELİLLER VE GEREKÇE Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı tespit ve teminat mektuplarının iadesi davasıdır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu "MADDE 470- Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir... MADDE 479- İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur. Eserin parça parça teslim edilmesi kararlaştırılmış ve bedel parçalara göre belirlenmişse, her parçanın bedeli onun teslimi anında muaccel olur." hükümlerini haizdir. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin 2011/79 E. Ve 2017/1425 K. Sayılı kararında "Diğer yandan, sözleşmenin 7. maddesinde teminatın taşerona iadesi şartları gösterilmiş olup diğer şartların gerçekleşmesi yanında "SSK'dan ilişkisiz belgelerinin ibrazı üzerine" teminatı kesin kabulden 15 gün sonra alt yükleniciye (taşerona) iade edileceği hükme bağlanmıştır....
Şubesinden ... tarihli ... numaralı 525.000,00TL (beşyüzyirmibeşbintürklirası) bedelli kesin banka teminat mektubunun düzenlenmesine sebep eser sözleşmesinin konusunu oluşturan edimlerin ifası tam olarak yerine getirilmiş, kesin kabul ve hak edişi yapılarak onaylanmış, sözleşme ve 4735 Sayılı yasa uyarınca iadesi şartları gerçekleşmiş olan teminat mektubunun iadesi koşulları gerçekleşmiş olduğundan; davalının tazmin talep hakkının kötüye kullanıldığı/kullanacağı ve iadesi lazım gelen banka teminat mektubunun tazmini halinde davacının telafisi imkansız zararlarına neden olacağından öncelikle ve tedbiren dava sonuçlanıncaya dek ... Bankası A.Ş. ... Şubesinden ... tarihli ... numaralı 525.000,00TL (beşyüzyirmibeşbintürklirası) bedelli kesin banka teminat mektubunun tazmininin önlenmesine, sözleşme ilişkisi kapsamında davacı yüklenici edimlerini yerine getirmiş olduğundan banka teminat mektuplarının hükümsüz kaldığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
olduğunu, yine masraflarla ilgili yükümlülük başlıklı 32.maddesine göre de teminat mektupları ve kontrgarantilerin komisyon ve masraflarının her halükarda bankalara ödenmesi gerekeceğinin bağlayıcı kural olarak kabul edildiğini, ülkemizde mukim bir bankanın yurtdışında yerleşik banka lehine verdiği kontrgarantinin sona erebilmesi için taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesi uyarınca teminat mektuplarının bankaya iade edilmesi, teminat mektuplarının hükümsüz olduğuna dair genel kredi sözleşmesi veya teminat mektubu metninde belirtilen yetkili mahkemeden veya tahkim merciinden alınmış ve kesinleşmiş bir yargı kararının bankaya ibraz edilmesi, lehine kontrgaranti verilen yurtdışı yerleşik bankanın/makamın kontrgarantör bankayı ibra etmesi, zamanaşımı süresinin tazmin talebi olmadan geçmesi veya zamanaşımı süresi içinde tazmini gerektiren riskin gerçekleşmemesi gerektiğini, ... sayılı teminat mektubu için ...'...
Banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtar, âkit durumda değildir. Yani, teminat mektubu ile doğmuş ve doğacak bir hak bulunmadığından, lehtarın borcu için teminat mektubunun haczedilmesine yasal imkan yoktur. Teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise ancak onun için haczedilip paraya çevrilebilir. Somut olayda, 17.04.2012 tarihli teminat mektubu, alacaklısı ..., borçluları ... ve ... Temizlik... San. olan ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2012/109 Esas sayılı dosyasına, bu dosya ile ilgili borç için sunulmuş olup, adı geçen teminat mektubuna, alacaklısı ... olan, ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2012/108 Esas sayılı dosyası üzerinden 29.05.2014 tarihinde haciz konulmasına karar verildiği görülmektedir. Mahkemece, teminat mektubunun hangi iş için verilmiş ise o iş için haczedilebileceği, başka bir iş nedeni ile haczinin mümkün olmadığı gözetilerek şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin reddi isabetsizdir....
Mahkemesi'nin .. sayılı dosyası ile sözleşme uyarınca vermiş oldukları teminat mektuplarının iadesine karar verilmesini talep etmiş, yine birleşen .. Mahkemesi'nin .. sayılı dosyasında ise bu kez davacı ... vekili, .. Binası'nın yapım işinin 18.12.1989 tarihinde sözleşmeye bağlanıp 26.12.1989 tarihinde yer tesliminin yapıldığını, .....
Mahkemece, iddia, savunma, aldırılan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı şirket ortakları hakkında verilen ve kesinleşen beraat kararı uyarınca davalı iş sahibi şirkete hizmet sözleşmesi kapsamında verilen teminat mektuplarının, davalı tarafça sözleşmenin feshedilmesi ve sözleşme gereğince davacı taşeronun üstleneceği herhangi bir riskin kalmaması sebebi ile iade koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilerek, dava konusu...Şubesi'nin 02.05.2003 tarihli ve 1007 nolu 10.000.00 TL'lik kesin teminat mektubu ile ... Şubesi'nin 14.12.2006 tarihli ve 294854 no'lu 10.000,00 TL'lik, 14.12.2008 süreli teminat mektubunun davacıya iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde teminat mektuplarının iptaline karar verilmiştir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan banka teminat mektuplarının yükleniciye iadesi istemine ilişkin olup, mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşmiş olan cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün bulunmaması ile özellikle dava tarihinin 20.12.2005 olmasına karşılık maddi hata yapılarak karar başlığında 26.03.2007 gününün yazılmasının talep halinde her zaman düzeltilmesinin mümkün görülmesine göre taraf vekillerinin yerinde bulunmayan ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacı vekili 22.11.2011 tarihli duruşmada imzalı beyanıyla teminat mektuplarından tenkis yapılması halinde en küçük meblağlı teminat mektubundan...
İcra Müdürlüğü'nün 2012/109 Esas sayılı dosyasının infaz edildiğinden bahisle müvekkili bankanın teminat yükümlülüğünün ortadan kalktığını, ayrıca teminat mektubunun hisse senedi veya tahvil gibi kıymetli evrak niteliğinde olmadığından bahisle teminat mektubunun haczinin mümkün olmadığını, teminat mektuplarının nitelikleri itibariyle hangi iş için verilmiş ise o iş için geçerli olduğunu, teminat mektubunun lehtarın borcu için haczedilmesinin usulsüz olduğunu belirterek teminat mektubu haczi ve tazminine ilişkin memur kararının ve ilgili teminat mektubunun müvekkil bankaya iade edilmemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, aktif husumet yokluğu nedeniyle şikayetin reddine karar verilmiş olup; hüküm, 3. kişi banka vekilince temyiz edilmiştir. Teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmamaktadır. Banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtar, akit durumda değildir....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2008/177E-2009/738K sayılı kararıyla "davanın kabulu ile davalı kurumun davacı şirketle yaptığı sözleşmenin feshine ve teminat mektuplarının irat kaydedilmesine ilişkin işlemin iptaline, teminat mektuplarının iadesine" şeklinde karar verilmesi üzerine, kesinleşmemiş bu karar hakkında icranın geri bırakılması kararı alınmamış olması nedeniyle, davacı şirket vekili tarafından karar infaz edilmiş ve bu infaz esnasında SGK'nın nakte çevrilmesi için bankaya verdiği dava konusu 25 adet teminat mektubu bankadan alınmıştır. Davacı taraf, teminat mektuplarının kendi elinde olduğunu, sırf bu nedenle riskin sona erdiğini iddia etmekte ise de, SGK'nın bundan evvel tazmin talebinde bulunduğu da göz önüne alındığında davalı bankanın teminat mektupları nedeniyle riskinin halen devam ettiğinin kabul edilmesi gerekmektedir. Bu durumda, davacı taraf, riskinin devam etmediği gerekçesiyle, teminat mektuplarının iadesi ile ipotek ve kefaletlerin fekkini talep edemez....
Ticaret Bankasının 2013, 2014, 2015, 2016 tarihli yazılarıyla bankadan ilgili mektupların tazminini ve/veya uzatımını istemeye devam ettiğini bu taleplerden davacının da haberi olduğunu teminat mektuplarının genel kredi sözleşmesi gereği çıkışının ancak mektubun iadesi veya kontrgaran olunan bankanın davalı bankayı ibrası ile mümkün olduğunu davacının elinde kontrgarantileri davalı bankaya iade ettiğine dair elinde bir belge bulunmadığından, davalı banka gibi kontrgarantilerle bağlı olmaya devam edeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir....
