Yap-işlet-devret sözleşmeleri, kira ve eser sözleşmesinin unsurlarını içeren karma sözleşmelerden olup, bir taraf kendisine ait olmayan taşınmaz üzerinde eser sözleşmesi hükümlerine göre bina, tesis veya başkaca bir eser meydana getirmekte, diğer taraf da taşınmazına yapılan bu eserin ayrıca bedelini ödemediği için diğer tarafın belli süreyle kullanmasına müsade etmektedir. Bu durumda eserin meydana getirilmesi ve bundan doğan talep hakları eser sözleşmesi hükümlerine tabidir. Oluşturulan eserin ve bulunduğu taşınmazın kullanılması aşaması ve bundan doğan talep hakları kira sözleşmesi hükümlerine tabidir. Eser sözleşmesinden doğan davalar için, tarafların sıfatından veya işlemin mahiyetinden doğan bir nedenle tüketici mahkemesi veye ticaret mahkemesinde görülmesini gerektirir bir neden yok ise, özel bir görev kuralı bulunmadığından genel mahkeme olarak asliye hukuk mahkemesi görevlidir....
Dava, tasarruf finans sözleşmesinden kaynaklanan maddi tazminat davasıdır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanununun 3/1-k maddesinde Tüketici "Ticari veya mesleki olmayan amaçlı hareket eden gerçek veya tüzel kişi" olarak 3/1-ı bendinde ise Tüketici işlemi "Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem" olarak tanımlanmıştır....
Somut olayda, davacı ile davalı arasında davacının aracının 75.000 km si bakımının ve onarımının yapımı hususunda kurulan eser sözleşmesinin davalı tarafından ayıplı yapıldığından bahisle maddi manevi tazminat isteğinde bulunmuş, davalı ise davacının onarım istemediğini ve bu hususun servis yetkili elemanı tarafından düzenlenen iş emrine davacının imza atması suretiyle ispatlandığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 14/07/2014 tarih ve 2014/11-2014/187 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı şirket temsilcisi, temsilcisi olduğu şirket tarafından yapılan mimari projenin izinsiz değiştirildiğini, yine bir projenin de iade edilmeksizin başkasına yaptırıldığını, proje hizmeti bedelinin ödenmediğini ileri sürerek bedelinin ana mukavele şartlarında ödenmesini, eser sahibinin hakkına yapılan tecavüzün önlenmesini talep ve dava etmiştir. Davacı, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 15.024,30 TL olarak belirlemiştir....
Şti’nin açtığı davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddini ve davacılardan ...’ın açtığı davanın hesap raporunun eser niteliği taşımaması nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dosya, davalının, davacılara ait eserden doğan maddi haklarına tecavüzünün olup olmadığı, davacı ...'...
sahipliğinden doğan maddi ve manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek asıl davada eser hakkına vaki tecavüzün tespitini, men' ini ve ref' ini,. 68 gereğince 3 kat hesabıyla 10.000 TL tazminatın en yüksek ticari avans ile birlikte davalı taraftan tahsilini, 1.000 TL maddi tazminat ile 20.000 TL manevi tazminata hükmolunmasını ve verilecek kararın gazetede ilanını; birleşen davada eser hakkına vaki tecavüzün tespitini, ref' ini ve men' ini,m. 68 gereğince 3 kat kanuni ceza hesabıyla 1.000 TL'nin, ayrıca 70’e göre 1.000 TL maddi tazminatın ve 20.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, verilecek kararın gazetede ilanını talep ve dava etmiştir....
Bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici unsurudur. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470 maddesinde "Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir." tanımı yapılmıştır. Tanımdan hareketle; eser sözleşmesinin unsurlarının, bir eserin meydana getirilmesi, eser meydana getirmeye karşılık ücret ödenmesi veya ücret ödemenin vaad edilmesi, tarafların meydana getirilecek eser ve karşılığında ödenecek ücret konusunda anlaşmaları olduğu söylenebilir. Eser sözleşmesinde yüklenici kural olarak işi, iş sahibine bağımlı olmaksızın serbestçe yaptığı halde, hizmet sözleşmesinde işçi, sadece belirli veya belirsiz bir süre için "zaman" itibariyle işverene bağımlı olarak ve onun direktifi altında çalışır. İşçi, işverene karşı bağımlı bir halde çalışırken, yüklenici iş sahibine karşı daha bağımsız bir durumdadır....
Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinin haksız feshinden doğan alacak ve kesin teminat bedelinin istirdatı talebinden ibarettir. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir. Davacı yüklenici vekili, ... ......
Bu işlemin yöntemine uygun yapılmaması sebebiyle, saçında yanmalar meydana geldiğini, genetik yapısının bozulduğunu ve dökülmeler olduğunu ileri sürerek maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur. Davacının ileri sürdüğü maddi olgular, taraflar arasındaki bir eser sözleşmesinin varlığını göstermektedir. Gerçekten, Borçlar Kanununun 355.maddesine göre “istisna, bir akittir ki onunla bir taraf (yüklenici) diğer tarafın (iş sahibinin) vermeyi taahhüt eylediği semen mukabilinde bir şey imalini iltizam eder”. Görülüyor ki, bu tür sözleşmelerde yüklenici uzman olduğu konuda bir şey meydana getirmeyi taahhüt eden ve meydana getirdiği şeyi de iş sahibine bedel mukabili teslim eden kişidir. Bu tür uyuşmazlıklar 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında değil, Borçlar Kanununun 355 vd. maddelerine göre değerlendirilir....
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ NUMARASI: 2021/175 DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli) KARAR TARİHİ: 21/03/2022 İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353....
