Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit ihtiyacı olan kişi davasını öncelikle taşınmazların mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun taşınmaz malikine karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana yöneltmelidir. Mahkemece uygun geçit yeri saptanırken öncelikle taraf yararlarının gözetilmesi gerekir. Zira, geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.06.2014 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi, müdahalenin men-i ve kal talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 19.01.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve davacı ... vekili tarafından ayrı ayrı istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması, elatmanın önlenmesi ve yıkım isteğine ilişkindir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1781 KARAR NO : 2023/1107 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KANDIRA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/04/2022 NUMARASI : 2020/112 ESAS, 2022/198 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkı Kurulması KARAR : Davalı T4 ve dava dışı Sinan Atalay'ın başvurusu üzerine Kandıra Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/112 Esas sayılı dosyası ve dava dosyasında verilen 2022/198 Karar sayılı kararı incelendi. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI: Davacı dava dilekçesinde özetle; Kocaeli İli Kandıra İlçesi Kocakaymaz Mahallesi 153 ada 652 parsel sayılı taşınmazda malik olduğunu, davalının aynı parsele komşu 153 ada 667 parsel sayılı taşınmazlarda malik olduğunu, taşınmazının yola cephesi bulunmadığı için komşu parselleri yol olarak kullanmak için bedeli taraflarınca karşılanmak üzere tespit edilecek geçit hakkının tapuya tescilini talep ve dava etmiştir....
, kadastro çalışmaları içerisinde yolsuz olarak gösterdiği yolun tehlikeye düştüğünü anlayan davacı, bu kez mahkemede el atmanın önlenmesi ve geçit hakkı tesisi istemli davayı ikame etmiş olduğunu, geçit isteminde bulunmuyor olmalarının, müvekkiline ait 290 ada 29 ve 30 parseller arasında umumi bir yolun bulunmadığının açık ve kaçınılmaz bir ikrarı olduğunu, şahsi niteliği taşıyan geçit hakkı davalarında istemin zaruri olmasının zorunlu olduğunu, davacının dilekçesinde beyan ettiği surette taşınmazının batı cephesi umumi yola cepheli olduğunu, bu yolda kot farkının bulunduğunun kısmen doğru olmasına karşın öyle arz edildiği gibi 5 katlı bina yüksekliğinin mevcut olmadığını, bir taşınmaz malikinin umumi yola cephesi varken ve ufak bir inşaat ile yola sağlıklı erişilmesi kabilken, komşu taşınmaz malikinden ve üstelik davacının taşınmazını ekonomik ve geometrik açıdan yok edecek, evinin avlusunu ve evin yaşam alanı olan önünü kapatacak şekilde geçit tesis edilmesini istemesi iyiniyetli bir...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ,ELATMANIN ÖNLENMESİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, kayden maliki olduğu 2680 parsel sayılı taşınmaza komşu parsel maliki davalının evinin saçaklarının tecavüzlü olduğunu ayrıca taşınmazına bakan pencereler açtığını ileri sürerek elatmanın önlenmesi, yıkım ve penecerelerin kapatılması isteğinde bulunmuştur. Davalı,evini kendi taşınmazına eski sınırları gözeterek yaptığını bildirip, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacının pencerelerin kapatılmasına yönelik talebinin imar mevzuatı ile ilgili olup, idareyi ilgilendirdiği gerekçesiyle bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, saçak tecavüzüne yönelik istek yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, taraflarca süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, Türk Medeni Kanununun 747.maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir....
Mutlak geçit ihtiyacının olduğu durumlarda geçit hakkının kurulması zorunlu olmasına rağmen, nisbi geçit ihtiyacının olduğu durumlarda ise geçit hakkı tesis edilip edilmeyeceği somut olaydaki durum ve şartlar dikkate alınarak hukuka ve hakkaniyete uygun bir şekilde değerlendirilmelidir. Burada dava konusu taşınmazın niteliği, kullanım amacı, geçit ihtiyacının nasıl ve hangi araçlarla giderileceği objektif kriterler dikkate alınarak belirlenmeli ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi göz ardı edilmemelidir. Mevcut bir yolun objektif ölçülere göre taşınmazın ekonomik ihtiyaçlarına cevap vermemesi veya taşınmazın yararlanma biçiminde zaman içinde değişiklik olması durumunda nisbi geçit ihtiyacının varlığından söz edilebilir. Bununla birlikte geçit hakkı tesis edilirken, taşınmazın önceki durumuna ve zeminde mevcut fiilen kullanılan mevcut yola öncelik tanınmalıdır. Eğer bu şart uygulanamıyorsa bu durumda geçidin en az zarar verecek şekilde kurulması gerekmektedir....
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesince, "Davanın KABUL ile Eskişehir ili, Mihalıççık İlçesi, Hamidiye Mahallesi köyiçi mevkii, 107 Ada 15 nolu Parsel lehine 02/07/2019arihli fen bilirkişisi Ruhen Barış COŞKUN tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda 1.Alternaftif geçit olarak belirtilen ve raporda Y1, Y2, 3 ve 4 harfi ile gösterilen güzergah doğrultusunda, Eskişehir ili, Mihalıççık İlçesi, Hamidiye Mahallesi, Köyiçi mevkiinde kayıtlı 107 Ada 16 nolu parselden 53,14 m2 miktarında GEÇİT HAKKI TESİSİNE, "şeklinde karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bilindiği gibi bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar....
