DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Vezirköprü 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/120 esas, 2021/238 karar sayılı dava dosyasında verilen geçit hakkı talebinin kabulüne karşı, davalı tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; geçit hakkı istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Hukuk Dairesinin 2018/2408 Esas 2018/12575 Karar sayılı kararı) Somut olayımızda da; davalı tarafın dava konusu edilen yere ilişkin Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/556 Es.sayılı dosyası ile davacıya karşı geçit hakkı davasını açtığı anlaşılmış olup, geçit hakkı davasının kabulü halinde davalı lehine hükmedilen yerin işbu dava konusu edilen yer ile karşılaştırılarak fazladan kullandığı yere ilişkin olarak davanın kabulüne dair karar verilmesi gerekirken, geçit hakkı davasının sonucunun beklenmemesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur. Hal böyle olunca; öncelikle Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/556 Esas sayılı dosyası ile açılan geçit hakkı davasının sonuçlanıp sonuçlanmadığı araştırılmalı, sonuçlanmadı ise sonucu beklenilmeli, davaya konu yola ilişkin davalı lehinde geçit hakkı kurulup kurulmadığı açıklığa kavuşturulmalı, geçit hakkı gerçekleştirildiğinde elatmanın önlenmesi yönünden dava konusuz kalacağı hususu değerlendirilmeli, oluşacak sonuca göre karar verilmelidir....
Somut olaya gelince; yola bağlantısı bulunmayan ve geçit ihtiyacı olan bir taşınmazın lehine geçit irtifakı tesis edilmesi halinde, aleyhine geçit irtifakı kurulan taşınmaz malikinin taşınmazını geçit amacına uygun olarak kullanma hakkı devam eder. Taşınmazı lehine geçit irtifakı tesis edilen taşınmaz maliki de geçit hakkına sahip olmakla birlikte, aleyhine geçit irtifakı tesis edilen taşınmazda aşkın kullanımda bulunamaz. O halde geçit irtifakı olarak tesis edilen güzergah üzerinde davalı tarafından yapılan demir kapı nedeniyle el atmanın önlenmesine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Davacı tarafından davalının taşınmazında bulunan duvarın yükseltilmesi ve üzerine çit yapılması iddiası nedeniyle de elatmanın önlenmesi ve kal talebinde bulunulmuştur....
Mahkemece; "Dava; geçit hakkı istemine ilişkindir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda 3 alternatif belirlenmiştir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur....
göre Çorum İli, Merkez ilçesi, Çanakçı Köyü, 145 ada, 56 parsel sayılı taşınmaz üzerinde "B" harfi ile ve PEMBE renk ile boyalı olarak gösterilen 0167.00 m²'lik kısmı üzerinde; davacının malik olduğu Çorum İli, Merkez ilçesi, Çanakçı Köyü, 145 ada, 57 parsel sayılı taşınmaz lehine 3 metre genişliğinde GEÇİT HAKKI TESİSİNE ve geçit hakkının TMK' nun 748/3 ve 1012 maddesi ile Tapu Sicil Tüzüğünün "irtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili" başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütuna TESCİLİNE, -Geçit hakkı bedeli olarak Vakıflar Bankası’na davacı tarafça depo edilen 6.835,31 TL’nin nemaları ile birlikte davalıya kararın kesinleşmesi ile ÖDENMESİNE," karar verilmiştir....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir. Yapılan keşif sonucu davalılara ait taşınmazdan geçen geçit irtifakının daha uygun olduğu belirtilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1994/8 Esas 1997/20 Karar sayılı kararı ile 677 ada 27 parsel sayılı taşınmaz lehine hali hazırda geçit tesis edildiğini taşınmazın fiilen yol olarak kullanıldığını, ancak 28 parsel maliklerinin geçidin 27 parsel lehine olduğunu belirterek kendi geçişini engellediklerini belirterek öncelikle dilekçesine ekli krokide sarı renkle gösterilen ve hali hazırda mevcut 677 ada 27 parsel lehine oluşturulmuş geçit hakkına istinaden mevcut yolun kapatılmasının önlenmesi ve yolun tekrar açılması konusunda karar verilmesine ve Antalya ili Adrasan Çavuş Deniz mahallesi 677 ada 24 parsel sayılı taşınmaz lehine 28 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı tesisine karar verilmesini talep etmiştir....
ekli krokide 1 nolu seçenekte, yeşil renk ile gösterilen, 3 metre genişliğinde, 122,50 m² 'lik alandan GEÇİT HAKKI TESİSİNE, karar verilmiştir....
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, İkincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar tarafından, davalılar aleyhine 19.06.2008 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı ve su mecrası kurulması, muarazanın önlenmesi ve kal istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; geçit hakkı kurulması, su mecrası kurulması ve murazanın önlenmesi davasının kabulüne, kal talebinin reddine dair verilen 29.07.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması, aynı kanunun 744. maddesi gereğince mecra irtifakı kurulması ve suya elatmanın önlenmesi istemine ilişkindir....
