Mahkemece sebepsiz zenginleşme kuralları uyarınca denkleştirici adalet ilkelerine göre, uzman bilirkişi tarafından taşınmaz malikine ödenen 7.500 TL’nin bedelin, ifanın imkansız hale geldiği tarih belirlenerek bu tarihe göre ulaşacağı alım gücü; çeşitli ekonomik etkenlerin (enflasyon, ÜFE, TÜFE, faiz, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar vs) ortalamaları alınmak suretiyle belirlenmesi ve bu yöntemle belirlenecek miktara hükmedilmesi gerekirken, rayiç değer esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
Buna göre, davacı tarafından bedelin ödeme tarihinden itibaren ekonomik etkenler nedeniyle azalan alım gücünün enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, döviz kurları, altın, memur maaşı ve işçi ücretlerindeki artışlar ve benzeri unsurların ortalamaları alınmak suretiyle denkleştirici adalet ilkesine göre dava tarihine kadar ulaşacağı alım gücünün saptanması gerekir.” 3. Değerlendirme Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. VI....
VE ... nolu hisseli gayrimenkul satış sözleşmesinin İPTALİNE, Davacı tarafından davalıya ödenen 250 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, 109 adet çeşitli vade ve miktarlardaki MİEMT501 için toplam 17.000,00 TL bedelli ve MİEMT500 için toplam 17.000,00 TL bedelli bonoların iptali ilendavacıya verilmesine, bu bonolardan dolayı davacının borçlu olmadığının tespitine, karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, 01.03.2014 tarihli ... ve ... no lu devremülk satış sözleşmesinin iptali, ödediği bedelin iadesi ve imzaladığı senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemiyle eldeki davayı açmıştır....
Somut olayda dava, taraflar arasında düzenlenen devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedelin ve senetlerin iadesi istemine ilişkin olup dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Ankara 14. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.'' şeklinde kararlar verilmiş ise de; Yargıtay'ın emsal kararların da sözleşmenin feshi talepli davanın sonucunda taşınmazın devrinin söz konusu olması halinde feshedilen sözleşmenin sonucu olarak da tapunun eski hale getirilmesi gerekecektir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 21/02/2019 tarihli 2018/6789 Esas 2019/2271 Karar sayılı ilamında "devremülk satış sözleşmesinin feshine ilişkin koşulların oluşup oluşmadığı araştırılarak taraf delilleri toplanıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir....
Somut olayda, dava, devremülk sözleşmesinden cayma hakkı kullanıldığından bahisle ödenen bedelin iadesi için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin feshi ve verilenlerin iadesi istemine ilişkin davalarda yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığına göre, yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir. HMK'nın 6/1. maddesi uyarınca "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."...
Kat 41 numaralı dairenin alımına ilişkin 27/10/2011 tarihli taşınmaz satım vaadi sözleşmesi ile 102.000,00 TL'ye satışının kararlaştırıldığını, taşınmazın süresinde teslim edilmediğini beyanla; taşınmaz satım vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu tescili ve tescilini, olmadığı takdirde ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi gereği iadesi ve kira alacağı ile cezai şart talep ve dava etmiştir....
imkansızlaştırma ihtimaline karşı davalıların adına kayıtlı taşınmazlar ve motorlu araçlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, 24/10/2007 tarihli haricen satış sözleşmesi başlıklı akdin objektif İmkansızlık nedeniyle ve başından itibaren batıl olması nedeniyle davalılara ödenen 23.000,00TL satış bedelinin iadesine ve akit tarihi olan 24/10/2007 tarihinden itibaren işleyecek faiz ve munzam zararı ile denkleştirici adalet ilkesi gereği bedelin güncel değeri belirlenerek faizi ile davalılardan tahsilini, mümkün değil ise davalılara ödenen 23.000,00TL'nin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca 24/10/2007 tarihinden itibaren işleyecek faiz ve munzam zararı ile harca esas değer 40.000 TL olarak elitrirek davalılardan müştereken ve müteselsilen faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
düzenlemesi, aynı yasanın 310. maddesinde, ''Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur.'' düzenlemesi bulunmaktadır. Öte yandan geçerli bir sebebe dayanmaksızın, bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerin eksiksiz iadesi, denkleştirici adalet düşüncesine dayanır. Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri verme zorunda olduğu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade eder. Belli bir miktar paranın verildiği tarihteki alım gücü ile aynı miktar paranın aradan geçen zamana ve enflasyon oranlarına bağlı olarak iade günündeki alım gücünün farklı ve az olduğu da bilinen bir gerçektir. Hukuken geçersiz sözleşmeler, sebepsiz zenginleşme kurulları uyarınca tasfiye edilirken, denkleştirici adalet ilkesi hiçbir zaman gözardı edilmemelidir....
Davada, geçersiz satış sözleşmesi gereğince ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi gereğince iadesi ve zamanında teslim yapılmadığı için davacının ödemek zorunda kaldığı kira bedelleri talep edilmektedir. Geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerin eksiksiz iadesi denkleştirici adalet düşüncesine dayanır. Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifa ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri verme zorunda olduğu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade eder. Belli bir miktar paranın verildiği tarihteki alım gücü ile aynı miktar paranın aradan geçen zamana ve enflasyon oranlarına bağlı olarak iade günündeki alım gücünün farklı ve az olduğu da bir gerçektir. Hukuken geçersiz sözleşmeler, sebepsiz zenginleşme kurulları uyarınca tasfiye edilirken, denkleştirici adalet kuralı hiçbir zaman gözardı edilmemelidir....
Mahkemece, taraflar arasındaki harici taşınmaz satış sözleşmesinin geçersi olduğu ve tarafların geçersiz sözleşmeye göre ancak verdiklerini geri isteyebileceklerini, bu doğrultuda davacı tarafın ödediği 1.000,00.-TL'lik bedeli denkleştirici adalet ilkeleri doğrultusunda dava tarihi itibariyle ulaştığı değere göre talep edebileceği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 2.703,74....
