Somut olayda; dava dilekçesinde davalı derneğin üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapmadığı ileri sürülerek Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi uyarınca davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istendiği, mahkemece işin asliye hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilerek görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Dava şahıs varlığına ilişkin ise de, Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesine dayalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine yönelik olup maddede açıkça sulh hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği belirtilmektedir....
Somut olayda, Cumhuriyet savcısı tarafından davaname ile Türk Medenî Kanununun 60/2. maddesi uyarınca davalı derneğin feshine karar verilmesi istemiyle ... Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldığı, davalı derneğin tüzüğünde merkezinin ... (... Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan her zaman mahkemece re'sen gözönüne alınması gerekir. Yukarıda belirtilen kanuni düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında, Cumhuriyet savcısının özel hukuk alanında derneğin feshi istemiyle açtığı davada kesin yetki kuralı uyarınca, derneğin merkezinin bulunduğu ... Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğundan, davanamenin yetki yönünden reddine karar verilmesi yerine işin esasına girilerek davanın reddi doğru görülmemiştir....
2. maddesinde ise; bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, derneğin yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır....
Özel Dairenin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp tamamlanmadığının sorulmasına ilişkin 04.02.2021 tarihli yazısı üzerine İlk Derece Mahkemesince alınan ... Valiliği İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğünün 05.03.2021 tarihli yazısında; Dernekler Yönetmeliğinin 89 uncu maddesi gereğince borcu olduğundan dolayı kapatılamayan derneğin, borcun ödendiğine dair herhangi bir bildirim yapılmamış olduğundan tasfiye sürecinin hâlen devam ettiği bildirilmiştir. 14. Şu hâle göre 12.03.2015 tarihli Genel Kurul kararı ile derneğin feshine karar verilerek tasfiye kurulunun seçildiği, derneğin borcunun bulunduğu ve tasfiye işlemi yapılmadığından dernek kütük kaydının silinmesi işleminin iptal edildiği, derneğin tasfiye sürecinin devam ettiği anlaşılmaktadır....
Maddesi hükmü “ Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hale gelmesi veya sürenin sona ermesi,.” aynı maddenin son hükmü ise “..Her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.” şeklindedir. Somut olayda;davacı tarafından, onaylanan dernek tüzüğünün üyelere tebliğ edilememesi nedeniyle derneğin amacının gerkeçleşmesinin olanaksız hale geldiğinden derneğin sona erdiğinin tesipiti talep edildiğinden, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK'nin 21.,22. ve 23. maddeleri gereğince Gölbaşı/Ankara Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 13.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki dernek feshine ilişkin davada Sulh Hukuk ve Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava; yasal süre içerisinde olağan genel kurul toplantısını yapmayan davalı derneğin feshi istemine ilişkindir. Türk Medeni Yasasının 87. maddesinde sayılan hallerin varlığı halinde sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitinin istenebileceği belirtilmiş olup, aynı yasanın 89. maddesinde ise; derneğin mahkeme kararı ile feshini hüküm altına aldığı anlaşılmaktadır. Somut olayda, derneğin ... Savcılığınca feshi istenildiğine göre, davanın Asliye Hukuk Mahkemesince bakılıp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince ......
Maddesinde " Olağan Genel Kurul 3 yıldır bir Haziran ayı içerisinde yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır." hükmü bulunduğu halde derneğin son olağan genel kurul toplantısını 06/01/2013 tarihinde yaptığıNI ve 2016/2019 yılları Ocak ayı içerisinde yasal sorumluluğunu yerine getirmeyerek olağan genel kurullarını yapmadığının anlaşıldığını, Derneğin 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5 maddesinde belirtilen olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması T8 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti davasının açılması gerektiğini belirterek derneğin MK'nun 87. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ve Dernekler Yönetmeliğinin 89.maddesi gereğince derneğin tasfiyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı T7 duruşmada "Derneğin kuruluş tarihini hatırlamıyorum kurulalı yaklaşık 20 25 yıl oldu, ben yönetim kurulunda asil üyeyim....
Mahkemece, "Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiğilinden feshinin tespiti istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesinde "....olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması halinde kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hâkiminden derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitinin isteyebileceği" düzenlemesine yer verilmiştir. Yargıtay 8....
Yasal düzenlemelerden de anlaşıldığı üzere, derneğin yerleşim yerleri ile dernek merkezinin aynı olmadığı, yerleşim yerinin kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerin yönetildiği yer, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il ve ilçeyi ifade ettiği açıktır. Dernekler ile ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davanın, dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkemelerce re'sen gözetilmesi gerekir. (Yargıtay 20.Hukuk Dairesi 2018/4202 Esas 2018/5667 Karar - Yargıtay 8.Hukuk Dairesi 2017/9083 Esas 2017/5845 Karar) Davalı derneğin dosyada mevcut tüzüğüne göre, derneğin merkezi İzmir'dir....
Fıkrası gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tesbiti ile tasfiyesine ilişkin olduğunu, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbiti ve tasfiyesine karar verilmesi istemi derneğin feshi ve tasfiyesine karar verilmesi isteminden farklı olarak çekişmesiz yargı işine tabi olduğunu, 6100 sayılı HMK.nın 383....
