Maddesi hükmü “ Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hale gelmesi veya sürenin sona ermesi,.” aynı maddenin son hükmü ise “..Her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.” şeklindedir. Somut olayda;davacı tarafından, onaylanan dernek tüzüğünün üyelere tebliğ edilememesi nedeniyle derneğin amacının gerkeçleşmesinin olanaksız hale geldiğinden derneğin sona erdiğinin tesipiti talep edildiğinden, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK'nin 21.,22. ve 23. maddeleri gereğince Gölbaşı/Ankara Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 13.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki dernek feshine ilişkin davada Sulh Hukuk ve Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava; yasal süre içerisinde olağan genel kurul toplantısını yapmayan davalı derneğin feshi istemine ilişkindir. Türk Medeni Yasasının 87. maddesinde sayılan hallerin varlığı halinde sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitinin istenebileceği belirtilmiş olup, aynı yasanın 89. maddesinde ise; derneğin mahkeme kararı ile feshini hüküm altına aldığı anlaşılmaktadır. Somut olayda, derneğin ... Savcılığınca feshi istenildiğine göre, davanın Asliye Hukuk Mahkemesince bakılıp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince ......

Maddesinde " Olağan Genel Kurul 3 yıldır bir Haziran ayı içerisinde yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır." hükmü bulunduğu halde derneğin son olağan genel kurul toplantısını 06/01/2013 tarihinde yaptığıNI ve 2016/2019 yılları Ocak ayı içerisinde yasal sorumluluğunu yerine getirmeyerek olağan genel kurullarını yapmadığının anlaşıldığını, Derneğin 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5 maddesinde belirtilen olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması T8 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti davasının açılması gerektiğini belirterek derneğin MK'nun 87. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ve Dernekler Yönetmeliğinin 89.maddesi gereğince derneğin tasfiyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı T7 duruşmada "Derneğin kuruluş tarihini hatırlamıyorum kurulalı yaklaşık 20 25 yıl oldu, ben yönetim kurulunda asil üyeyim....

Fıkrası gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tesbiti ile tasfiyesine ilişkin olduğunu, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbiti ve tasfiyesine karar verilmesi istemi derneğin feshi ve tasfiyesine karar verilmesi isteminden farklı olarak çekişmesiz yargı işine tabi olduğunu, 6100 sayılı HMK.nın 383....

Yasal düzenlemelerden de anlaşıldığı üzere, derneğin yerleşim yerleri ile dernek merkezinin aynı olmadığı, yerleşim yerinin kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerin yönetildiği yer, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il ve ilçeyi ifade ettiği açıktır. Dernekler ile ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davanın, dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkemelerce re'sen gözetilmesi gerekir. (Yargıtay 20.Hukuk Dairesi 2018/4202 Esas 2018/5667 Karar - Yargıtay 8.Hukuk Dairesi 2017/9083 Esas 2017/5845 Karar) Davalı derneğin dosyada mevcut tüzüğüne göre, derneğin merkezi İzmir'dir....

Mahkemece, "Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiğilinden feshinin tespiti istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesinde "....olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması halinde kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hâkiminden derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitinin isteyebileceği" düzenlemesine yer verilmiştir. Yargıtay 8....

GEREKÇE: Dava, ilk genel kurul toplantısının süresinde yapılmaması nedeniyle, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkindir....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 17/10/2017 tarih ve 2016/271 E.- 2017/485 K. sayılı kararı gereğince derneğin feshine karar verilen T4 nin tasfiyesi istenilmiş olduğu anlaşılmıştır. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Davacı vekili her ne kadar dava dilekçesinde davalı derneğin ilk genel kurul toplantılarını yapmak ve zorunlu organları oluşturmakla yükümlü olduğunu, ancak derneğin toplantı yapmadığını bu sebeple TMK 87/2 maddesi gereği derneğin kendiliğinden sona erdiğinin ve derneğin feshine karar verilerek tasfiyesinin yapılmasını talep etmiş ise de, Mahkememiz 2022/455 esas sayılı dosyası üzeriden " derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine" ilişkin davanın devam ettiği, diğer taraftan derneğin tasfiyesine yönelik talep ise tefrik edilerek iş bu dosyamız üzerinden davaya devam olunmuş ancak derneğin tasfiye istemine yönelik olması ve derneğin tasfiyesine ilişkin davaların Asliye Hukuk Mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle" gerekçeleri ile; Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle davanın USULDEN REDDİNE, dair karar verilmiştir....

Davalı idare tarafından hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülerek anılan idare mahkemesi kararının temyizen incelenip bozulması istenilmektedir. 2908 sayılı Dernekler Kanunu'nun kamu yararına çalışma niteliğini belirleyen 58. maddesinde, "Bir derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi için Derneğin enaz bir yıldan beri faaliyette bulunması, Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için giriştiği faaliyetlerin ülke çapında yararlı sonuçlar verecek nitelik ve ölçüde olması şarttır."...