Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması” Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.” hükmünü ihtiva ettiğini, öte yandan ilgili derneğin tüzüğünün 7. maddesinde, olağan genel kurulun üç (3) yılda bir Aralık ayı içerisinde yapılacağının öngörüldüğünü, davalı derneğin son olağan genel kurul toplantısını 27/12/2015 tarihinde gerçekleştirdiğini, 2018- 2021 yıllarında ise mezkur toplantılarını gerçekleştirmediğini ve bu şekilde TMK'nın 87. maddesine aykırı davrandığını, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti için işbu davayı açmak gerektiğini,ayrıca derneğin tasfiyesinin de gerekeceğini, izah edilen nedenlerle yasal süresi içinde olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması şeklinde yasal yükümlülüğünü yerine getirmeyen söz konusu derneğin Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi gereğince “kendiliğinden sona erdiğinin tespitine” ve Dernekler Yönetmeliği'nin 89. maddesi gereğince de “derneğin tasfiyesine...
Hal böyle olunca; davalı derneğin temyiz taleplerinin değerlendirilebilmesi için mahkemece, öncelikle karar tarihinden önce davalı derneğin tasfiyesinin yapılıp yapılmadığının derneğin kayıtlı olduğu İl Dernekler Müdürlüğünden sorularak hasıl olacak sonuca göre taraf teşkili de dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. 2-Bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenle tarafların sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ve tasfiye istemine ilişkindir. ..... Sulh Hukuk Mahkemesince, davanın derneğin feshi istemine ilişkin olup TMK ilgili düzenlemelerinde derneğin feshinde hangi mahkemenin görevli olduğunun gösterilmediği, 6100 sayılı HMK'nın 4. maddesinde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu dava ve işler sayılıp bunlar arasında derneğin feshine ilişkin davaya yer verilmediği, bu nedenle genel mahkeme olarak asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. .... 1....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı derneğin amacının kanuna ve ahlaka aykırı olduğunu, aynı adla aynı şehirde iki ayrı dernek kurulamayacağını ileri sürerek Türk Medeni Kanunu'nun 89. maddesi uyarınca derneğin feshine karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 89.maddesinde; "Derneğin amacı, kanuna veya ahlâka aykırı hâle gelirse; Cumhuriyet savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davada Sulh Hukuk ile Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ve tasfiye istemine ilişkindir. ... Sulh Hukuk Mahkemesince, davanın derneğin feshin istemine ilişkin olup TMK ilgili düzenlemelerinde derneğin feshinde hangi mahkemenin görevli olduğunun gösterilmediği, 6100 sayılı HMK'nın 4. maddesinde sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu dava ve işler sayılıp bunlar arasında derneğin feshine ilişkin davaya yer verilmediği, bu nedenle genel mahkeme olarak asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, ......
Somut olayda; dava dilekçesinde davalı derneğin üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapmadığı ileri sürülerek Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi uyarınca davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istendiği, mahkemece işin asliye hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilerek görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Dava şahıs varlığına ilişkin ise de, Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesine dayalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine yönelik olup maddede açıkça sulh hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği belirtilmektedir....
Kanunun, bu hususta görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğunu göstermediğini, bu durumda görevli mahkeme genel hükümlere göre belirlenmesi gerektiğini, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 8. maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu dava ve işler sayılmış olduğunu, bunlar arasında, mahkeme kararıyla feshedilen veya münfesih hale düşen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesine ilişkin davalar bulunmadığını, Dernekler Kanununda ve Türk Medeni Kanunu'nun tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerinde, sona eren derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesinde açıkça Sulh Mahkemesinin görevli olduğuna dair bir hüküm de olmadığını, Derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine (münfesih hale düştüğüne) Sulh Mahkemesince karar verilmiş olması, tasfiyesinin de bu mahkemece yapılacağı anlamına gelmediğini, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, ayrıca derneğin tasfiyesi davası çelişmesiz yargılamaya tabi olmadığını, yerel mahkemenin gerekçesinin yanlış olduğunu, Açıklanan ve...
Somut olayda, Cumhuriyet savcısı tarafından davaname ile Türk Medenî Kanununun 60/2. maddesi uyarınca davalı derneğin feshine karar verilmesi istemiyle ... Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldığı, davalı derneğin tüzüğünde merkezinin ... (... Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan her zaman mahkemece re'sen gözönüne alınması gerekir. Yukarıda belirtilen kanuni düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında, Cumhuriyet savcısının özel hukuk alanında derneğin feshi istemiyle açtığı davada kesin yetki kuralı uyarınca, derneğin merkezinin bulunduğu ... Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğundan, davanamenin yetki yönünden reddine karar verilmesi yerine işin esasına girilerek davanın reddi doğru görülmemiştir....
2. maddesinde ise; bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, derneğin yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır....
Özel Dairenin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp tamamlanmadığının sorulmasına ilişkin 04.02.2021 tarihli yazısı üzerine İlk Derece Mahkemesince alınan ... Valiliği İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğünün 05.03.2021 tarihli yazısında; Dernekler Yönetmeliğinin 89 uncu maddesi gereğince borcu olduğundan dolayı kapatılamayan derneğin, borcun ödendiğine dair herhangi bir bildirim yapılmamış olduğundan tasfiye sürecinin hâlen devam ettiği bildirilmiştir. 14. Şu hâle göre 12.03.2015 tarihli Genel Kurul kararı ile derneğin feshine karar verilerek tasfiye kurulunun seçildiği, derneğin borcunun bulunduğu ve tasfiye işlemi yapılmadığından dernek kütük kaydının silinmesi işleminin iptal edildiği, derneğin tasfiye sürecinin devam ettiği anlaşılmaktadır....
