Somut olayda dava, derneğin kuruluş evrakları ve tüzüğünde tespit edilen kanuna aykırılık ve noksanlıkların mülki amirliğin isteği üzerine yasal süresi içerisinde giderilmemesi nedeniyle ...'nin feshi istemine ilişkin olup Cumhuriyet savcısı tarafından ... davalı gösterilerek davaname ile açılmıştır. Davanın kabulüne karar verilmiş ise de gerek davanamede ve gerekse hükümde yukarıda gösterilen yasal düzenlemelerde belirtildiği üzere dernek kuruluş bildiriminde, tüzüğünde ve kurucuların hukuki durumlarında tespit edilen kanuna aykırılık veya noksanlıkların neler olduğunun Yargıtay denetimine olanak verecek biçimde açık ve net olarak yer almadığı gibi derneğin feshi istemli davanın dernek tüzel kişiliğine karşı açılması gerekirken davanamede davalı olarak ...'ın gösterildiği nazara alınmaksızın eksik hasım ve yetersiz inceleme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Somut olayda dava, derneğin kuruluş evrakları ve tüzüğünde tespit edilen kanuna aykırılık ve noksanlıkların mülki amirliğin isteği üzerine yasal süresi içerisinde giderilmemesi nedeniyle ...'nin feshi istemine ilişkin olup Cumhuriyet savcısı tarafından ... davalı gösterilerek davaname ile açılmıştır. Davanın kabulüne karar verilmiş ise de gerek davanamede ve gerekse hükümde yukarıda gösterilen yasal düzenlemelerde belirtildiği üzere dernek kuruluş bildiriminde, tüzüğünde ve kurucuların hukuki durumlarında tespit edilen kanuna aykırılık veya noksanlıkların neler olduğunun Yargıtay denetimine olanak verecek biçimde açık ve net olarak yer almadığı gibi derneğin feshi istemli davanın dernek tüzel kişiliğine karşı açılması gerekirken davanamede davalı olarak ...'ın gösterildiği nazara alınmaksızın eksik hasım ve yetersiz inceleme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Emniyet Müdürlüğünün 12.10.2018 tarihinde yaptığı arama sonucunda dernek binasında bulunduğu belirtilen suç unsurları ile ilgili olarak ve bu suç unsurları nedeniyle dernek yöneticilerinin hukuki ve cezai sorumluklarının, yukarıda belirtilen ... kararları doğrultusunda, davalı derneğin suç kaynağı haline geldiği ve kurucularının da asıl amacının dernek faaliyeti olmayıp suç işlemeye ve ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğunun mevcut dosya kapsamına göre tespit edilemediği, derneğin feshi için yeterli neden oluşturmadığı ..." gerekçesiyle dava reddedilmiş, davacı vekilinin istinaf istemi ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince esastan reddedilmiş, bu son karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, derneğin feshi istemine ilişkindir. Bir derneğin kapatılabilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiğinin süregelen ve birden çok eylemin varlığının saptanması halinde mümkündür....

Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiği, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkün olup ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri, derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olan gerçek kişilerin bu sıfatla yaptıkları işlem ve fiillerden sorumludurlar. Somut olayda ise; davalı dernek lokalinde yapılan denetimde kumar oynatıldığının tespit edildiği anlaşılmaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgeler ile suça konu tek eylem davalı derneğin bu suçun "kaynağı" haline geldiğini göstermeye yeterli nitelikte kabul edilemez....

Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiği, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkün olup ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri, derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olan gerçek kişilerin bu sıfatla yaptıkları işlem ve fiillerden sorumludurlar. Somut olayda ise; davalı dernek lokalinde yapılan denetimde kumar oynatıldığının tespit edildiği anlaşılmaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgeler ile suça konu tek eylem davalı derneğin bu suçun "kaynağı" haline geldiğini göstermeye yeterli nitelikte kabul edilemez....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında genel kadastro ile oluşan tapunun, tapu kaydına dayanarak açılan iptali davası sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: 1- Davalı, Ardeşenli Çocukları Orta ve Yüksek Tahsilde Okutma Derneğinin mahkeme kararı ile fesh edildiği ve dernek tüzüğüne göre feshi halinde derneğin tüm malları menkül ve gayri menküllerinin aynı sosyal amaç ve hizmetlerde bulunan başka bir dernek veya hayır kuruluşuna devredileceği hükmü yer aldığından davalı derneğin mallarının hangi dernek ve hayır kuruluşuna devredildiğinin Valilik ve Kaymakamlıktan sorularak devre ilişkin tüm belgelerin getirtilerek dosyasına konulması, 2- Ardeşen Yenimahalle-Kavaklıdere Mahallesi Çifte Kavak Mahallesi ve Müftü Mahallesi Derneğine ait Dernek Tüzüğü getirtilerek ve davalı ......

Mahkemece yapılan yargılama sonucunda talebin reddine karar verilmiş, verilen bu karara karşı davacı vekili tarafından yukarıda özetlenen gerekçelerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal...

Mahkemece TMK nun 74/2. maddesine göre dernek genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5 maddesi hükmünde derneğin olağan Genel Kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitini isteyebileceği, davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir nisan ayında yapılacağı düzenlenmiştir....

İLK DERECE KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince "Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; Derneğin Tasfiyesi istemine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu...

Dernekler Kanunu'nun 32. maddesinde geçen “dernek yöneticileri” ibareleri dernek yönetim kurulu başkanını ifade ettiği, bu Kanunda yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahalli mülki amirin yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır....