Davalı idare, irtifak hakkının gerçekten de 564 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunduğunu, davacılara ait taşınmazın kaydındaki irtifak hakkının terkini gerektiğini, ancak hatalı da olsa tesis edilen irtifak hakkı nedeniyle davacılara kamulaştırma bedelinin ödendiğini, bu nedenle bedelin iadesine karar verilmek suretiyle irtifak hakkının terkin edilebileceğini savunmuştur. Mahkemece, idarenin bedel talebinin ayrı bir dava konusu olacağı gerekçesiyle irtifak hakkının bedelsiz terkinine karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. İrtifak hakları da bir eşya üzerinde hak sahibine o eşyadan yararlanma yetkisi sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Ayni hak olarak herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir etkiye sahiptir. Fakat hak sahibine eşya üzerinden sınırlı bir hakimiyet sağlar. Bu sınırlı hakimiyet Türk Medeni Kanununun 718. maddesindeki mülkiyet hakkının sınırlandırılması sonucunu da doğurur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki "irtifak hakkının terkini" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 11. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 06.12.2011 gün ve 2011/98 E., 2011/634 K. sayılı kararın incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 12.06.2012 gün ve 2012/3950 E., 2012/8314 K. sayılı ilamı ile önce onanmış; daha sonra davalı ... vekili tarafından karar düzeltme istenilmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 24.05.2013 gün ve 2013/1408 E., 2013/7927 K. sayılı ilamı ile; (…Dava, irtifak hakkının terkini isteğine ilişkindir....
Davalı, davacı idarenin geriye yönelik fahiş miktarlar üzerinden irtifak hakkı bedeli talep ettiğini, bedele ilişkin davalarının İstanbul 2.Asliye Hukuk Mahkemesinde derdest olduğunu, restorasyon projeleri ile ilgili taleplerinin reddi nedeni ile idari yargıda açtıkları davaların derdest bulunduğunu, ayrıca İstanbul 5.Asliye Hukuk Mahkemesinde aynı nedenle açılan davanın retle sonuçlandığını ve davada verilen kararın bu dava için kesin hüküm oluşturacağını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, İstanbul 5.Asliye Hukuk Mahkemesinde sonuçlanan 2001/435-475 sayılı davada da irtifak hakkının terkini istendiği, istemin reddedilerek kesinleştiği ve o davanın eldeki dava için kesin hüküm oluşturduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. ./.. 2009/11133 - 12795 - 2 - Hükmü davacı temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.11.1962 tarih ve 1962/731 E., 1962/654 K. sayılı kararıyla tapuya tescil edilen irtifak hakkından yıllar sonra mevcut hattın deplase edilerek toplatıldığını, ancak irtifak şerhinin kaldırılmadığını, TEDAŞ İl Müdürlüğüne müracaat ederek taşınmazının tapu kaydında bir hak olarak tescilli olup da taşınmaz üzerinde fiilen bulunmayan elektrik hattı nedeniyle söz konusu irtifak hakkının terkinini isteyen davacının bu talebine karşılık davalı Kurumun "...yerinde yapılacak inceleme üzerine tespit edilecek irtifak ve hizmet bedelinin yatırlması halinde irtifak şerhinin kaldırılabileceği..." yönündeki yazılı cevabı sonrasında davalı kurumun hesabına müvekkilince 03.05.2017 tarihinde 74.455,00 TL yatırıldığını beyan ederek; müvekkilinden haksız tahsil edilen 74.455,00 TL'nin ödeme tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini; bu talep kabul edilmediği takdirde irtifak hakkının 03.05.2017 tarihli bedelinin tespitiyle fazladan tahsil edilen irtifak bedelinin...
Korkuteli Sulh Hukuk Mahkemesince, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 12. maddesinde ise "İrtifak haklarına ilişkin davaların, üzerinde irtifak bulunan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görüleceğinin" düzenleme altına alınarak kesin yetki kuralı öngördüğü, irtifak hakkının terkini ile yeniden dava dilekçesinde belirtilen şekilde irtifak hakkı tesisi talep edilen taşınmazın ise ... ili, ... ilçesi, ... mahallesinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 5....
İrtifak hakkının terkini istemine gelince; irtifak hakkı, bir taşınmaz üzerinde hak sahibine o taşınmazdan yararlanma ve kullanma hakkı veren ve herkese karşı ileri sürülebilen bir haktır.Hak sahibinin irtifak hakkından doğan bu yetkilerini kullanması yüklü taşınmaz malikinin menfaatları ile çelişse bile bütün irtifak haklarında olduğu gibi taşınmaza bağlı irtifak hakları da malike katlanma ya da kaçınma ödevi, hak sahibine de yüklü taşınmazı kullanma ya da ondan yararlanma yetkisi verir. İrtifak hakkının sona ermesi kural olarak, irtifak hakkı sahibinin yapacağı yazılı terkin talebi üzerine veya yüklü ve yararlanan taşınmazın yok olması, yüklü taşınmazın kamulaştırılması, sürenin sona ermesi veya mahkeme kararı ile mümkündür. ( Eşya Hukuku Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman, Prof. Dr. Özer Seliçi, Prof. Dr....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamı, mevcut delil durumu, ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi dikkate alındığında; Kamulaştırma Kanununun 22.maddesi uyarınca tarafların anlaşmasıyla vazgeçme ve devir değil, dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının bedeli karşılığı terkini, yani Borçlar Hukuku anlamında bir icap ve kabul ilişkisi temeline dayanmakta olup , irtifak hakkı bedeninin; Kamulaştırma kanununun değer biçmeye ilişkin 11....
Eldeki davada da tarafların maliki oldukları binaların ruhsat alınması için yapılan başvuruda "2549 ada 14 sayılı parseldeki kapıcı ve kalorifer dairesinin aynı ada 15 parseldeki binayla ortak olarak kullanılması için 2549 ada 14 parsel aleyhine aynı ada 15 parsel lehine tapuca irtifak hakkı tesis edilmeden ruhsat verilemez" şeklinde aldıkları cevap üzerine İmar Müdürlüğünde düzenlenen projeye göre, Tapu Sicil Müdürlüğünde 15.3.1977 tarihinde düzenlenen irtifak sözleşmesi ile terkini istenen irtifak hakları oluşturulmuştur. O halde yukarıdan beri yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, tarafların ruhsat alabilmek için iradi olarak sözleşmeye bağlayarak tesis ettikleri irtifak hakkı söz konusudur ve şimdi bu hakkın sağladığı yararın taraflar açısından ortadan kalktığı ileri sürülmektedir. Burada da irtifak hakkının terkini koşulları önem arzetmektedir. İrtifak hakkı Türk Medeni Kanunun 783.maddesi uyarınca sicildeki kaydın terkini ile sona erer....
Mahkemece davanın reddine karar vermiş olup, karara karşı davacı ile davalı TREDAŞ Genel Müdürlüğü vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkının TEK lehine olup davalı lehine irtifak hakkı bulunmadığı, irtifak hakkının sağladığı fayda olmadığı gibi trafo çevre için tehlike teşkil ettiğini, irtifak için bedel ödenmediğini, mahkemenin irtifakın deplase edildiği kabulünün hatalı olduğunu, taşınmazda halen trafo ve enerji nakil hattının mevcut olduğunu, davanın kabulü gerektiğini, ileri sürmüştür. Davalı TREDAŞ Genel Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde özetle; TEDAŞ Genel Müdürlüğü dahili davalı olmadığından, lehine vekalet ücreti verilmesinin hatalı olduğunu, vekalet ücretinin TREDAŞ Genel Müdürlüğü lehine verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür....
davacılara ödenmesini, bu yolla tahsis edilen irtifak hakkının tapuya tescilini talep ettiklerini, bu nedenlerle dava konusu taşınmaza kamulaştırmasız el atma bedelinin şimdilik 5.000,00....
