Ana ve baba ile kişisel ilişkinin şeklini düzenler ikenvar olan koşullara güre hüküm kurulmalı geleceği bağlayıcı şekilde kademeli kişisel ilişki kurulmaması gereklidir. (Y2HD 1988/4233- 1988/ 5873). Yine kişisel ilişkinin düzenlenmesinde seçimlik kişisel ilişki kurulması uygun bulunmamıştır. (Y2HD 2007/17160- 2017/6186). Kişisel ilişkinin şekli çocuğa ve taraflara bırakılmamalıdır. (Y2.HD 2005/12744- 2005/15187) Öte yandan, TMK'nın 335 ila 351. maddeleri arasında düzenlenen “velayet”e ilişkin hükümler ile kıyas yolu ile uygulanan kişisel ilişkiye ilişkin hükümler kural olarak, kamu düzenine ilişkindir ve bu davalarda resen (kendiliğinden) araştırma ilkesi uygulandığından hâkim, tarafların isteği ile bağlı değildir. Bu istemler incelenirken ebeveynlerin istek ve tercihlerinden ziyade çocuğun üstün yararı göz önünde tutulur....
Dava dilekçesinde velayetin değiştirilmesi talep edilmiş olmasına rağmen 18/01/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile terditli olarak kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi talebinde bulunmuştur. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2016/7661 Esas, 2016/8729 Karar sayılı 28/04/2016 tarihli kararında "...Davacı dava dilekçesi ile; velayetin değiştirilmesini talep etmiş, 16/11/2015 tarihli duruşmada ise velayet değişikliği yanında kişisel ilişkinin artırılması talebi yönünden davasını terditli olarak ıslah ettiğini belirtmiştir. Davacının kişisel ilişkinin artırılması talebi de bulunduğu halde bu talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi doğru olmamıştır..." şeklinde ıslahla terditli olarak istenen kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi talebi hakkında olumlu yahut olumsuz bir karar verilmesi gerektiğini belirtmektedir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2016/20608 Esas, 2017/171 Karar sayılı 10/01/2017 tarihli kararı ile Yargıtay 2....
Çocuğun, gözetim olmaksızın ana veya babasından biriyle kişisel ilişkisinin sürdürülmesi, onun yüksek yararına değilse, gözetim altında kişisel ilişki kurma imkanı öngörülebilir (Çocuklarla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesi m.4/3, Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 30.1.2012 gün ve 2011/12727- 1614 sayılı ilamı). Aksi halde gözetim altında kişisel ilişki, çocuk ile velayet kendisinde olmayan baba arasındaki bağların güçlendirilmesi amacına aykırı düşer....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi, Aksi Halde Çocukla Tesis Edilen Kişisel İlişkinin Yeniden Düzenlenmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2-Davacı, kademeli (terditli) olarak dava açmış, öncelikle müşterek çocuğun velayetinin davalı anneden alınarak kendisine verilmesini, bu talebi kabul edilmediği takdirde ise müşterek çocuk ile kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesini istemiştir. Davacının velayetin değiştirilmesine ilişkin talebi reddedilmiş, ancak kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesine karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ:"Davanın KISMEN KABULÜ İLE, Tokat Aile Mahkemesinin 2016/684 Esas, 2016/527 Karar sayılı kararı ile müşterek çocuklar Kimlik numaralı Pelin Sude Sünmez, TC kimlik numaralı Arda Sünmez ve TC kimlik numaralı İkra Sünmez ile baba arasında düzenlenen şahsi ilişkinin değiştirilmesine, Velayeti anneye verilen müşterek çocuklar Pelin Sude, Arda ve İkra ile baba arasında yatılı olmaksızın her ayın 1. Ve 3. Cumartesi günleri saat 10.00'dan 18.00'a kadar her yıl babalar günü saat 10.00'dan 18.00'a dini bayramların 2. Günü saat 10.00'dan 18.00'a kadar kişisel ilişki kurulmasına, " karar verilmiştir. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAF VE İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili tarafından, kişisel ilişkinin tamamen kaldırılması yönünden istinaf yasa yoluna başvurulmuştur....
Günü akşam 19.00' a kadar kişisel ilişki kurulmasına, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Cevap dilekçesi: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müşterek çocukların babası vefat ettiğini, bu durum psikolojik olarak müşterek çocukları yıprattığını, müşterek çocukların davacılar ile kişisel münasebet kurması, davacıların da psikolojilerini göz önünde bulundurursak müşterek çocuklar açısından pek de olumlu bir etki yaratmayacağını zor bir süreçte müşterek çocukların müvekkili ile yaşaması ve hayatlarını idame ettirmesi çocuk psikolojisi açısından daha uygun olacağını bu nedenlerle müşterek çocuklar açısından uzman bir pedagog tarafından sosyal inceleme raporu alınmasına, haksız ve kötü niyetli bir şekilde açılan işbu davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava İştirak nafakasının arttırılması ve kişisel ilişkinin kaldırılması /düzenlenmesine ilişkin olup, davacı taraf, kişisel ilişki kararın tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunmuştur. Kişisel ilişki sebebiyle çocuğun huzuru tehlikeye girer veya ana ve baba bu haklarını, amacına ve yükümlülüklerine aykırı olarak kullanırlar veya çocuk ile ciddi olarak ilgilenmezler ya da diğer önemli sebepler varsa, kişisel ilişki hakkı reddedilebilir veya kendilerinden alınabilir (TMK. md. 324/2). Kişisel ilişki kurma hakkı, anne/baba ile çocuğa belirli gün ya da saatlerde görüşme, birbirlerinden haberdar olma, birbirlerinin yaşamında olma, karşılıklı etkilenme yetkisi veren bir haktır. Bu hak, anne/baba için olduğu kadar çocuk için de bir haktır (2003 tarihli Çocuklarla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesi m.4/1)....
Velayet verilmeyen ebeveynin çocuklarla kişisel ilişki kurmasının hem çocukların baba sevgisini tatması hem de babanın çocuk sevgisini tatması açısından gerekli olduğu, babanın şehir dışında olup olmamasının kişisel ilişkinin kısıtlanması ya da kaldırılmasını gerektirir bir durum olmadığı dikkate alındığında, ilk derece mahkemesince belirlenen kişisel ilişki süreleri usul, yasa ve dosya kapsamına uygun olmakla davacı kadının kişisel ilişkiye yönelik istinaf taleplerinin reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Müşterek çocuklarla baba arasında yarıyıl tatillerinin belli bir bölümünde, dini bayramlarda ve özel günlerde de kişisel ilişki kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı ise de bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün bu bölümünün düzeltilerek onanması yoluna gidilmiştir....
, davalının çocuklarla görüntülü olarak telefonda görüştüğünü, ancak genelde sarhoş olarak telefonda çocuklarla görüştüğü için çocukların korkmalarına ve tedirgin olmalarına sebebiyet verdiğini, tüm bu nedenlerle tedbiren kişisel ilişkinin durdurulmasına, sonrasında kişisel ilişkinin 3 ayda bir anneleri yanlarında olacak şekilde kişisel ilişki tesisine, yatılı kişisel ilişki kurulmamasına karar verilmesini talep etmiştir....
