Maddesi ve önceki BK ilgili maddesinde, hakimin aşırı gördüğü cezai koşulu kendiliğinden indireceği hükmü üzerine davalı kurum tarafından uygulanan 40.000,00 TL cezai şartın fahiş bulunarak, 20.000,00 TL'sinin davalıya iade edilmesi gerektiğine kanaat getirerek, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, taraflar için bağlayıcı olan sözleşme ile açıkça yukarıda izah edilen şekilde cezai şart düzenlenmiş olup, basiretli tacir olan davacının sözleşme hükümlerine uymak zorunda olduğu ve imzalanan sözleşmenin kendisi açısından bağlayıcı olduğu gözetilmeden mahkemece, TBK 182. Maddesi ve önceki BK ilgili maddesine atıf yapılmak suretiyle, cezai şartın fahiş olduğu gerekçesiyle indirim yapılması hatalıdır. O halde mahkemece, bu hususlar gözetilmeden cezai şartın fahiş olduğu kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Hizmet sözleşmeleri açısından cezai şartla ilgili olarak 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda açık bir hüküm bulunmaz iken, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 420’nci maddesi “Hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.” düzenlemesini getirmiştir. Bu itibarla hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan cezai şartlar geçersiz, işçi lehine konulan cezai şartlar ise geçerli kabul edilmelidir. Cezai şartın işçi ve işveren hakkında ve iki taraflı olarak düzenlenmesi gereği, işçi aleyhine kararlaştırılan cezai şartın işveren aleyhine kararlaştırılandan daha fazla olmaması sonucunu da ortaya koymaktadır. Başka bir anlatımla, işçi aleyhine olarak belirlenen cezai şartın, koşulları ve ceza miktarı bakımından işverenin sorumluluğunu aşması düşünülemez. İki taraflı cezai şartta işçi aleyhine bir eşitsizlik durumunda, cezai şart hükmü tümden geçersiz olmamakla birlikte işçinin yükümlülüğü işverenin sorumlu olduğu miktarı ve hâlleri aşamaz....
SAVUNMA :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; tek taraflı olarak düzenlenen cezai şartın geçerli olmadığını, sözleşmelerle davalı aleyhine cezai şartın tek taraflı olarak düzenlendiğini, davacının sözleşmeye aykırı davranması halinde ödeyeceği herhangi bir cezai şartın bulunmadığını, söz konusu cezai şartın davalının mahvına sebebiyet verebilecek derecede ağır bulunduğunu, davacının sözleşme hükümlerini yerine getirmesinde kusuru bulunduğunu, bu nedenle cezai şart talep edemeyeceğini, davalının davacıdan toptan akaryakıt istemesine karşılık akaryakıt talebinin davacı şirket tarafından yerine getirilmediğini, ayrıca satış fiyatlarının da yüksek olduğunu, davacı firmanın yeteri kadar reklam yapmadığı ve promosyon düzenlemediği için rakip firmalarla rekabet edilemediğini ve malın satılamadığını, bu durumların davacının kusurlu davranışlarını oluşturduğunu, sözleşmeyle öngürülen cezai şartın genel işlem şartı niteliğinde bulunup dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, davacının baskı uygulayabilmek...
Cezai şartın işçi ve işveren hakkında ve iki taraflı olarak düzenlenmesi gereği, işçi aleyhine kararlaştırılan cezai şartın işveren aleyhine kararlaştırılandan daha fazla olmaması sonucunu da ortaya koymaktadır. Başka bir anlatımla işçi aleyhine olarak belirlenen cezai şartın, koşulları ve ceza miktarı bakımından işverenin sorumluluğunu aşması düşünülemez. İki taraflı cezai şartta işçi aleyhine bir eşitsizlik durumunda, cezai şart hükmü tümden geçersiz olmamakla birlikte, işçinin yükümlülüğü işverenin sorumlu olduğu miktarı ve halleri aşamaz. İşçiye verilen eğitim karşılığı belli bir süre çalışması koşuluna bağlı olarak kararlaştırılan cezai şart tek taraflı olarak değerlendirilemez. İşçiye verilen eğitim bedeli kadar cezai şartın karşılığı bulunmakla eğitim karşılığı cezai şart hükmü belirtilen ölçüler içinde geçerlidir. Gerek belirli gerekse belirsiz iş sözleşmelerinde, cezai şart içeren hükümler, karşılıklılık prensibinin bulunması halinde kural olarak geçerlidir....
Mahkemece; sözleşme hükümleri, borçlunun yüklendiği edimin niteliği ve alacaklıyı uğrattığı zarar, tarafların kusur durumları dikkate alınarak cezai şartın hukuka ve ahlaka uygun olup indirilmesine yer olmadığı, cezai şartta yapılacak bir indirimin borçlunun sözleşmenin ifası sırasında ve sonrasındaki davranışları ve halı hazırdaki durumları dikkate alındığında hakkaniyete aykırı olacağı gerekçesiyle davanın kabulü ile 750.000TL cezai şartın temerrüt tarihi olan 03/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. İlk derece mahkemesi kararına karşı, davalılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
İki taraflı cezai şartta işçi aleyhine bir eşitsizlik durumunda, cezai şart hükmü tümden geçersiz olmamakla birlikte, işçinin yükümlülüğü işverenin sorumlu olduğu miktarı ve halleri aşamaz. İşçiye verilen eğitim karşılığı belli bir süre çalışması koşuluna bağlı olarak kararlaştırılan cezai şart tek taraflı olarak değerlendirilemez. İşçiye verilen eğitim bedeli kadar cezai şartın karşılığı bulunmakla eğitim karşılığı cezai şart hükmü belirtilen ölçüler içinde geçerlidir. Gerek belirli gerekse belirsiz iş sözleşmelerinde, cezai şart içeren hükümler, karşılıklılık prensibinin bulunması halinde kural olarak geçerlidir. Ancak, sözleşmenin süresinden önce feshi koşuluna bağlı cezai şartın geçerli olabilmesi için, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin belirli süreli olması zorunludur....
TTK. 22. maddesine göre; tacirler arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen cezai şartın tenkisi istenemez. Ancak, Yargıtay ... Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları ile sabit olduğu üzere sözleşmede öngörülen cezai şart bir tarafın ekonomik mahvına sebep olabilecek nitelikte ise tacirler arasında öngörülen cezai şartın indirilmesi de mümkündür. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarının her ikisinde de; davacının ticari defter ve kayıtları incelenerek mutabakat metninin 17. maddesinde öngörülen cezai şartın davacının ekonomik mahvına sebep olacağı kanaati bildirilmiştir. Sözleşmede öngörülen cezai şartın bir tarafın mali olarak yıkımına sebebiyet verip vermeyeceği hususu teknik incelemeler gerektiren bir husus olup, mahkemece bilirkişi heyetlerinin davacı ticari defter ve belgeleri, gelir ve gider tabloları, bilançoları üzerinde yaptıkları incelemeler sonucu ulaştıkları kanaatin nazara alınması gereklidir....
TTK. 22. maddesine göre; tacirler arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen cezai şartın tenkisi istenemez. Ancak, Yargıtay ... Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları ile sabit olduğu üzere sözleşmede öngörülen cezai şart bir tarafın ekonomik mahvına sebep olabilecek nitelikte ise tacirler arasında öngörülen cezai şartın indirilmesi de mümkündür. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarının her ikisinde de; davacının ticari defter ve kayıtları incelenerek mutabakat metninin 17. maddesinde öngörülen cezai şartın davacının ekonomik mahvına sebep olacağı kanaati bildirilmiştir. Sözleşmede öngörülen cezai şartın bir tarafın mali olarak yıkımına sebebiyet verip vermeyeceği hususu teknik incelemeler gerektiren bir husus olup, mahkemece bilirkişi heyetlerinin davacı ticari defter ve belgeleri, gelir ve gider tabloları, bilançoları üzerinde yaptıkları incelemeler sonucu ulaştıkları kanaatin nazara alınması gereklidir....
TTK. 22. maddesine göre; tacirler arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen cezai şartın tenkisi istenemez. Ancak, Yargıtay ... Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları ile sabit olduğu üzere sözleşmede öngörülen cezai şart bir tarafın ekonomik mahvına sebep olabilecek nitelikte ise tacirler arasında öngörülen cezai şartın indirilmesi de mümkündür. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarının her ikisinde de; davacının ticari defter ve kayıtları incelenerek mutabakat metninin 17. maddesinde öngörülen cezai şartın davacının ekonomik mahvına sebep olacağı kanaati bildirilmiştir. Sözleşmede öngörülen cezai şartın bir tarafın mali olarak yıkımına sebebiyet verip vermeyeceği hususu teknik incelemeler gerektiren bir husus olup, mahkemece bilirkişi heyetlerinin davacı ticari defter ve belgeleri, gelir ve gider tabloları, bilançoları üzerinde yaptıkları incelemeler sonucu ulaştıkları kanaatin nazara alınması gereklidir....
TTK. 22. maddesine göre; tacirler arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen cezai şartın tenkisi istenemez. Ancak, Yargıtay ... Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları ile sabit olduğu üzere sözleşmede öngörülen cezai şart bir tarafın ekonomik mahvına sebep olabilecek nitelikte ise tacirler arasında öngörülen cezai şartın indirilmesi de mümkündür. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarının her ikisinde de; davacının ticari defter ve kayıtları incelenerek mutabakat metninin 17. maddesinde öngörülen cezai şartın davacının ekonomik mahvına sebep olacağı kanaati bildirilmiştir. Sözleşmede öngörülen cezai şartın bir tarafın mali olarak yıkımına sebebiyet verip vermeyeceği hususu teknik incelemeler gerektiren bir husus olup, mahkemece bilirkişi heyetlerinin davacı ticari defter ve belgeleri, gelir ve gider tabloları, bilançoları üzerinde yaptıkları incelemeler sonucu ulaştıkları kanaatin nazara alınması gereklidir....
