"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki malın iadesi- cezai şart davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, bayilik sözleşmesinin haklı feshi nedeniyle sözleşmede öngörülen cezai şartın tahsili ile ariyet olarak verilen emtiaların iadesi davasıdır....
Dosyaya davacı tarafça sunulan 26.9.2003 tarihli protokolde tarafların imzası mevcut olup protokolun (V) maddesinde ise cezai şart olarak 500.000 USD’nin ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davalı tarafça sunulan protokolün diğer örneğinde ise davacı şirket temsilcilerinin imzasının bulunmadığı gibi (V) maddede düzenlenen cezai şart miktarının ise yazılı olmadığı görülmüştür. Taraflar arasında yapılan protokol ile sözleşme şartlarının değiştirilmesinde hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır. Davalı yan protokolün cezai şarta ilişkin olan boş bölümünün sonradan anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğunu kesin delillerle ispatlayamamıştır. Hal böyle olunca mahkemece protokol hükümleri irdelenip, değerlendirilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir....
Dosyaya sunulan SGK uzmanı, hukukçu , doktor bilirkişi tarafından hazırlanan bilirkişi kurulu raporunda 2012 yılı Sağlık Hizmeti Satınalma Sözleşmesinin 11.1.8. ve 7.1.1. maddelerine aykırı işlem yapıldığından cezai şart uygulamasının yerinde olduğu belirtilmiştir . Davalı kurum hasta ... için yapılan işlemin sözleşmenin 11.1.8 maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle 4.000 TL cezai şart uygulamıştır. Sözleşmenin 11.1.8 maddesinin son cümlesinde "alınan ilave ücretin ilgili kişiye iadesi durumunda uygulanacak olan cezanın yarısı tutarında cezai şart uygulanır." ifadesi yer almaktadır. Hasta ... için davacının ücret iadesi bulunmadığından onun işlemi için yapılan 4.000 TL cezai şart uygulaması yerindedir. Diğer hasta ... için yapılan işlemin sözleşmenin 7.1.1 maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle 10.000,00 TL cezai şart uygulanmıştır. Dosyada yer alan tutanakta hasta ...'ın babası Güven Aslan'a 60.00 TL'nin iade edildiği anlaşılmıştır....
Geçersiz sözleşmedeki cezai şarta ilişkin hükümler de geçersiz olacaktır. Geçersiz sözleşmeye istinaden taraflar sadece sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre verdiklerini geri isteyebileceklerinden davacının sadece davalı T4 ödediği 20.000,00 TL kapora bedelini talep edebileceği, cezai şart bedelini isteyemeyeceği kanaatine varılmıştır. Davacı tarafından davalı T4 gönderilen ihtarnamede kapora bedelinin belirtilerek iadesi açıkça istenmediğinden davalının dava tarihi itibariyle temerrüde düştüğünün kabulü gerekir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde; "...1- ) Dava, sözleşmeye aykırı davranış sebebiyle sözleşmede yazılı 1 yıllık net ücret miktarı olan 30.000 TL (2.500 x 12 ) cezai şartın tahsili amacıyla Kdz.Ereğli 1. İcra Müdürlüğü'nün 2017/4285 Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır. Yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, red kararında gösterilen gerekçeler yerinde değildir. Taraflar arasında akdedilen 29.06.2016 tarihli " Özel Öğretim Kurumlarında Görev Alan Eğitim Personeline Ait İş Sözleşmesi"nin 6. maddesinin h bendi gereğince sözleşmede yazılı 1 yıllık net ücretin cezai tazminat olarak talep edileceği taraflarca kabul edilerek imza altına alınmıştır....
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, iadesi talep edilenler müdafiinin yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak ; Hüküm tarihinden sonra, 05.05.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca 5237 sayılı TCK’nın 18. maddesinin yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle bu husus, Bozmayı gerektirmiş, iadesi talep edilenler müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanun'un 6723 sayılı Kanun’un 33. maddesi ile değişik 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen bu hususun aynı Kanun’un 322. maddesi uyarınca düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, hüküm fıkrasından “TCK 18/5 maddesi...
Bununla birlikte 6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İş Birliği Kanununun iade yargılamasını düzenleyen 18. maddesinin 2. fıkrasında, talep eden devlet tarafından gönderilen belgelerin yeterli görülmemesi halinde mahkemenin uygun bir süre içerisinde ek bilgi ve belgelerin gönderilmesini isteyebileceğinin düzenlendiği ve Brezilya Federal Cumhuriyeti adli makamlarınca iadesi talep edilen kişi için ikinci kez çıkarılan A-4824/5-2020 kontrol numaralı kırmızı bültende hakkında mahkûmiyet hükmü kurulduğu ve 19 yıl 6 gün hapis cezası verildiğinin belirtildiği dikkate alındığında; 1- 6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İş Birliği Kanununun 18. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, iadesi talep edilenin mahkûm edildiği suç ile ilgisini ortaya koyan delillerin açık ve detaylı bir şekilde iletilmediğinin ve mahkûmiyet kararının onaylı tercümesinin dosyada bulunmadığının anlaşılması karşısında, bu bilgi ve deliller ile mahkeme kararının onaylı örneklerinin denetime olanak verecek...
Dosya kapsamına göre; taraflar arasında 24.5.2011 tarihinde Gayrimenkul Satış ve İnşaat Yapım Sözleşmesi düzenlenmiş olup, bilahare taraflar aralarında bir fesih sözleşmesi düzenlenerek, Gayrimenkul Satış ve İnşaat Yapım Sözleşmesinin 2.8.2013 tarihinde feshedildiği, davacının ödemiş olduğu 109.382,00 TL tutarındaki bedelden toplam satış bedelinin %5’i olan cezai şartın kesilerek bakiye bedelin davacıya iade edileceği belirtildikten sonra davacı, davalı satıcıyı ibra etmiştir. Hemen belirtmek gerekir ki, taraflar arasında imzalanan fesih sözleşmesi ile davacı cezai şart kesintisine ilişkin olarak davalıyı ibra ettiğine göre, artık ödenen cezai şartın haksız yere kesildiği ileri sürülerek iadesi istenemez....
Mahkemece, davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile, davalı kurumun davacı hakkında uyguladığı 8 hasta için 4.111,95 TL cezai şart ile 17 hasta için uyguladığı 1.834,35 TL reçete bedelinin iadesi ve 10.000,00 TL cezai şarta ilişkin işlem, 2 adet hastaya ilişkin reçete bedeli olan 202,77 TL'nin ödenmemesi ve sözleşmenin 3 ay süre ile feshi konusundaki işlem, ... Optik Mesul Müdürü ...’ın izinli olduğu dönemleri ile ilgili 1145 adet reçete nedeni ile 69.239,55 TL bedelin ödenmemesine ilişkin işlem, muvazaa iddiasına dayalı sözleşmenin 5 yıl süre ile feshine ilişkin işlem ve muvazaa iddiasına dayalı 2.000,00 TL bedelli cezai şarta ait işleminin iptaline, ancak mesul müdürlükten ayrılmanın derhal bildirilmemesi nedeni ile uygulanan 2.000,00 TL cezai şartın iptaline ilişkin davasının ise reddine karar verilmiş; hüküm, davalı kurum tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacı, hakkında uygulanan cezai işlemlerin iptali istemi ile eldeki davayı açmış, davalı davanın reddini dilemiştir....
Cezai şart ve kar mahrumiyetine ilişkin emsal kararları sunduklarını,( YARGITAY 19. HD., E. 2016/19765 K. 2017/7254 T. 25.10.2017) HMK nın bahsetmiş olduğumuz hükmü kapsamında davacının taleplerin reddi gereklidir. Şöyle ki; davacı hem sözleşmeyi erken feshetmiş hem de ariyetler için henüz iade yükümlülüğünü yerine getirmeden mektup iadesi talep ettiğini, Davacı hiçbir edim yükümlülüğüne uymamış olmasına rağmen huzurdaki haksız ve kötü niyetli davayı açtığını, Davacının sözleşme gereği cezai şart ve kar mahrumiyetini ödemesi gereklidir....
